Η Αθηνά Μαξίμου μιλάει στη Μadame Figaro για την ηρωίδα της στους Πανθέους όπου συναντά για πρώτη φορά τηλεοπτικά και τον σύζυγό της, Αιμίλιο Χειλάκη.
Το εμβληματικό μυθιστόρημα του Τάσου Αθανασιάδη Οι Πανθέοι έγινε ξανά τηλεοπτική σειρά και προβάλλεται μέσα από τη συχνότητα του ΣΚΑΪ, από Δευτέρα μέχρι Πέμπτη. Στους πρωταγωνιστικούς ρόλους συναντάμε και την Αθηνά Μαξίμου που υποδύεται τη Μερόπη Μονογιού, τη μικρότερη κόρη της οικογένειας των Πανθέων. Με αφορμή την ηρωίδα της μιλάει στη Madame Figaro για όλα εκείνα που δεν έχουν αλλάξει στην ανθρώπινη φύση, για τη συνύπαρξη με τον σύζυγό της, Αιμίλιο Χειλάκη στη σειρά και τα ψυχικά εργαλεία που χρησιμοποιεί για να ανταπεξέλθει σε όλα αυτά που τη ματαιώνουν στην εποχή μας.
Εντοπίζεις χαρακτηριστικά της ηρωίδας σου στις σύγχρονες γυναίκες;
Πάντα ο πυρήνας της φύσης είναι ίδιος. Τo DNA μας και το ψυχολογικό και το βιολογικό παραμένει ίδιο. Δεν έχουμε βγάλει ούτε τρίτο μάτι ούτε πέμπτο πόδι. (Γελάει.) Με έναν τρόπο, τα πράγματα και τα θέματα της γυναικείας φύσης, η διαφορετικότητα από το αρσενικό, είναι πάντα εδώ και δεν θα μας αφήσουν ποτέ. Το θέμα είναι πώς προχωράει κανείς στη διαχείριση όλων αυτών των θεμάτων. Πώς τα αντιμετωπίζει, πώς εξελίσσεται σαν είδος. Οφείλω να ομολογήσω ότι μπορεί σε μια επιφάνεια, μια κεντρικότητα να έχουν προχωρήσει πολλά πράγματα αλλά πάρα πολλά άλλα μένουν ίδια με ένα άλλο περιτύλιγμα. Αυτό που αναρωτιέμαι κάθε φορά που έρχομαι αντιμέτωπη με αυτό το μη προχώρημα είναι ότι τελικά, δεν μπορεί να αλλάξει κάτι ουσιαστικά και βαθιά γιατί πραγματικά είναι θέμα φύσης και όχι θέσης.
Δεν μοιάζει λίγο με τον μύθο του Σίσυφου αυτή η διαρκής πάλη για τα αυτονόητα δικαιώματα μιας γυναίκας αλλά και των ανθρώπων γενικά;
Πώς να εξελιχθούμε όταν μιλάμε για γυναίκες, άνδρες, διαφορετικότητα, ΛΟΑΤΚΙ και όλα αυτά τα οποία μας απασχολούν και μας χτυπάνε την πόρτα καθημερινά όταν αυτή τη στιγμή και για χιλιετίες δεν σταματά ο άνθρωπος να επιτίθεται στον άνθρωπο. Όταν συμβαίνει αυτό το πράγμα στη Γάζα το 2023 ή στην Ουκρανία το 2022, για τι πράγματα αναρωτιόμαστε; Πώς μπορούμε να μιλήσουμε για το ότι τα πράγματα προχώρησαν; Δεν έχουν προχωρήσει στο ελάχιστο. Όταν ο άνθρωπος χτυπάει τον άλλο άνθρωπο με αυτό τον τρόπο, για τι διαφορετικότητα μιλάμε και για τι προχώρημα; Εγώ πραγματικά αναρωτιέμαι. Απλά καταναλωνόμαστε για να νομίζουμε ότι κάτι γίνεται, ότι κάτι συμβαίνει, ότι κάτι αλλάζουμε. Τίποτα δεν αλλάζουμε όταν υπάρχει αυτό δίπλα μας. Νομίζουμε ότι κάτι αλλάζουμε, ότι για κάτι πολεμάμε, ότι για κάτι παλεύουμε για να είμαστε ισότιμοι όλοι οι άνθρωποι, τα ζώα. Παλεύουμε για τη φύση, για τον πλανήτη, για τη γυναίκα, για το παιδί, για τα δικαιώματα. Για τι πράγμα μιλάμε; Τίποτα δεν έχει αλλάξει. Και είναι τόσο καταθλιπτικό αυτό το πράγμα και τόσο μη ελπιδοφόρο. Και μιλάμε τώρα αν είναι ίδια η γυναίκα το 2023 με το 1939;
Το στενάχωρο, για τις γυναίκες, είναι ότι κάποια πράγματα είναι ακριβώς στο ίδιο επίπεδο.
Έχουν φορέσει ένα άλλο περιτύλιγμα. Υπάρχει ένας άλλου είδους καθωσπρεπισμός, υπάρχει ένα άλλου είδους politically correct της εποχής το οποίο με έναν τρόπο είναι το ίδιο απλά έχει μετακινηθεί και εξελιχθεί σε κάτι άλλο. Ουσιαστικά, πυρηνικά, στο ψυχικό DNA δεν έχει μετακινηθεί τίποτα.
Όλα αυτά που συμβαίνουν γύρω μας, από την Γάζα μέχρι τα θέματα της καθημερινότητας, σου δημιουργούν ένα αίσθημα ματαιότητας;
Δεν είναι μόνο η Γάζα, αλλά και αυτό που κάνει η Χαμάς στο Ισραήλ. Δεν έχει να κάνει με ποιον είσαι, θα πρέπει να είσαι με τον άνθρωπο. Δεν γίνεται να διαλέγεις στρατόπεδο. Γιατί από τη στιγμή που διαλέγει ένας άνθρωπος στρατόπεδο, εναντιώνεται σε κάποιον άλλον. Δεν πρέπει να υπάρχει η έννοια στρατόπεδο. Με απασχολεί τόσο πολύ αυτό με όλα αυτά που συμβαίνουν γύρω μας, που λες τι ματαιότητα είναι αυτή! Ταυτόχρονα, από την άλλη, δεν μπορείς να μείνεις σε αυτή τη ματαιότητα. Αλλιώς ή θα πρέπει να πάρει κανείς τα βουνά ή θα πρέπει να πηδήξει από το παράθυρο. Οπότε θα πρέπει κάπως να το διαχειριστεί. Πρέπει διαρκώς να εφευρίσκει τρόπους, με τα ψυχικά εργαλεία που έχει ο κάθε άνθρωπος, να μπορεί να ανταπεξέρχεται.
Η ενασχόληση σου με την Τέχνη είναι ένας τρόπος να αποκτήσεις τέτοια εργαλεία;
Όταν ξεκίνησα να κάνω αυτή τη δουλειά, θεώρησα ότι η Τέχνη από μόνη της είναι ένα εργαλείο για να μπορεί κανείς να αντιμετωπίζει τη ζωή. Μεγαλώνοντας και αποκτώντας κάποια εμπειρία, ωριμάζοντας και σαν άνθρωπος καθώς μετακινείται κανείς μέσα στα πράγματα που κάνει μία Α επεξεργασία, κατάλαβα ότι δεν είναι η Τέχνη το εργαλείο. Η Τέχνη είναι ένας δρόμος για να κάνεις πράξη τα προ-δικά σου εργαλεία, όχι να τη χρησιμοποιήσεις για να βοηθηθείς. Χρησιμοποιείς εσένα, αφιερώνεις εσένα και τα δικά σου εργαλεία στην Τέχνη.
Πού βρίσκεις τα δικά σου ψυχικά εργαλεία;
Το βασικό εργαλείο που προσπαθώ ανά πάσα στιγμή να το αρπάζω είναι το να σέβομαι κάθε φορά αυτόν που έχω απέναντί μου. Αυτό είναι το προσωπικό μου σπαθί. (Γελάει.) Όταν λέω να τον σέβομαι δεν εννοώ μια εξωτερική ευγένεια. Να σέβομαι ότι σκέφτεται διαφορετικά, αντιδρά διαφορετικά, έχει τα δικά του σκοτάδια, τις δικές του τρύπες, τα δικά του προβλήματα, τις δικές του ελλείψεις. Όταν βλέπω μια συμπεριφορά η οποία δεν ταιριάζει στο δικό μου παράθυρο που βλέπει τον κόσμο, πάντα μπαίνω σε αυτή τη διαδικασία και βάζω αυτό το "σπαθί" μπροστά για να μην απορρίψω, να μη διαγράψω, να μην είμαι απόλυτη, να μη πω "κοίτα τι άχρηστος άνθρωπος". Με έναν τρόπο αυτό είναι και το ίδιο εργαλείο που με βοηθάει στο να μη ματαιώνονται όλα.
Η αποδοχή.
Η αποδοχή του ότι ο άλλος άνθρωπος δεν είναι ίδιος με εμένα, δεν μπορεί να είναι γιατί κανένας δεν είναι ίδιος με κανέναν. Οπότε οφείλω να διαβάσω αυτόν τον άλλον ψυχισμό ή κι αν δεν θέλω -γιατί δεν μπορούν να σε ενδιαφέρουν όλοι οι άνθρωποι- να μην τον ενοχλήσω, να μη του κάνω κακό. Να πω "εντάξει, εμένα αυτό δεν με αφορά".
Το καταφύγιό σου στα Κύθηρα είναι ένας τρόπος να δημιουργείς μια ασπίδα βάζοντας όλα αυτά που σκέφτεσαι σε τάξη;
Κανένας δεν αποβιβάζεται από τα προβλήματά του ούτε και από τον εαυτό του. Είναι σαν το ποίημα του Καβάφη, "η πόλη θα σε ακολουθεί". Όταν ήμουν πιο μικρή έλεγα "αχ, να κάνω ένα ταξίδι για να ξεχάσω τα προβλήματά μου" ή "για να ανανεωθεί η σκέψη μου". Όχι, δεν πρόκειται να γίνει έτσι μαγικά. Δεν υπάρχει κανένα μαγικό ραβδάκι που θα μας λύσει τα προβλήματα, που θα μας κάνει να ξεχάσουμε αυτά που μας απασχολούν ή αυτά που μας έχουν πληγώσει. Παντού είμαστε μαζί με αυτά. Απλά έχοντας τα Κύθηρα, όπως το λες, που είναι ένας τόπος που κανείς αγαπάει και υπάρχει και μία επαφή άλλου τύπου με τη φύση και με τα τοπία του συγκεκριμένου τόπου, αυτό είναι ικανό να σε κάνει να δεις λίγο διαφορετικά τα ίδια πράγματα που σε απασχολούν και τον εαυτό σου. Να πάρεις μία μικρή απόσταση από τον εαυτό σου ή από τα πράγματα που σε απασχολούν και έτσι ίσως κάπως να απαλύνονται και να ηρεμούν και για αυτό βρίσκουν μία άλλη λύση ή έναν άλλον χώρο μέσα σου. Αυτό νομίζω είναι που συμβαίνει ότι λέει κανείς "το καταφύγιό μου". Δεν είναι ένα καταφύγιο που δεν θα καταλάβεις τη βόμβα που θα σκάσει δίπλα σου. Είσαι απλά λίγο πιο προστατευμένα για να σκεφτείς πιο θα είναι το επόμενό σου βήμα, παίρνεις μια απόσταση από τη βόμβα.
Ο Αιμίλιος είναι για σένα ένα τέτοιο καταφύγιο;
Ο Αιμίλιος είναι ο άνθρωπός μου. Είναι πραγματικά η ρίζα μου σε αυτή τη ζωή. Η ζωή είναι παράξενη, περίεργη και άγνωστη. Ποτέ δεν ξέρει κανείς τι του ξημερώνει και τι αλλαγή θα συμβεί ξαφνικά αλλά ξέρω σίγουρα πως, ό,τι και να συμβεί, είναι ο άνθρωπός μου. Αν κάποια στιγμή ένας από τους δύο αποφασίσει ότι ξαφνικά φεύγει, γιατί θέλει να βρει τον εαυτό του, γιατί ερωτεύτηκε, για το οτιδήποτε, αυτό δεν θα πάψει να ισχύει. Είναι εκεί, δεν καταργείται.
Είναι κοινός ο πυρήνας αυτών που λες με αυτά που μου έχει πει κι εκείνος σε παλαιότερη συνέντευξη.
Είναι κάτι το οποίο το σκεφτόμουν σήμερα, για έναν συγκεκριμένο προσωπικό λόγο. Τελικά, η έννοια της ελευθερίας δεν είναι τίποτα άλλο από την ωριμότητα. Όταν ωριμάζεις, πραγματικά όμως, είσαι ελεύθερος γιατί είσαι πιο ψύχραιμος στα πράγματα. Γιατί ξέρεις ότι κανένας δεν σου ανήκει και σε κανέναν δεν ανήκεις. Γιατί ξέρεις ότι η ζωή έχει φως και έχει και σκοτάδι. Το ένα δεν γίνεται χωρίς το άλλο. Οπότε ξέρεις ότι όλα είναι εδώ άρα είσαι ελεύθερος. Ξέρεις ότι μπορείς να τα αντιμετωπίσεις. δεν σε κυριεύουν οι καταστάσεις, οι άνθρωποι, τα αισθήματα ούτε τα κυριεύεις εσύ. Συνυπάρχεις. Αυτό είναι για μένα η ωριμότητα που καθιστά την έννοια της ελευθερίας.
Θα μπορούσαμε να πούμε ότι αυτό που περιγράφεις, η αίσθηση της ελευθερίας, είναι το μεγαλύτερο μυστικό ομορφιάς.
Φυσικά. Θεωρούμε, και οι γυναίκες και οι άνδρες, ότι είμαστε ελεύθεροι από όλο αυτό το σύστημα που μας κυριεύει στα πέριξ; Τα φίλτρα, τα likes, οι φίλοι, τα shares. Είμαστε ελεύθεροι; Δεν είμαστε παγιδευμένοι μέσα σε μία φούσκα που υπαγορεύει το πώς θα ντυθούμε, πώς θα βαφτούμε, πώς θα περπατήσουμε,πού θα πάμε,τι θα φάμε, ποιον θα συναντήσουμε; Όλο αυτό είναι φοβερά εγκλωβιστικό. Δεν λέω ότι είναι καλό ή κακό, λέω απλά ότι χρειάζεται μια ιδιαίτερη προσοχή από μέρους για να μη φτάσει να μας χρησιμοποιεί.
Με τα δημοσιεύματα ασχολείσαι; Έχουμε δει για παράδειγμα τον τελευταίο καιρό να γράφονται και για τη σειρά διάφορα.
Όταν κάτι εκτίθεται, και αυτό δεν έχει να κάνει μόνο με μία σειρά αλλά με έναν άνθρωπο, με μια παράσταση, πάντα υπάρχουν σχόλια που το αποθεώνουν ή το κατακρημνίζουν. Γιατί ζούμε και την εποχή του cancel. Δεν μου κάνει καμία εντύπωση αν κάποιος γράφει πολύ σπουδαία, αποθεωτικά πράγματα ή γράφει τα αίσχη.
Σε άγχωσαν τα δημοσιεύματα που έκαναν λόγω για την πρόωρη ολοκλήρωση της σειράς;
Όχι, γιατί οι πληροφορίες που έχουμε εμείς οι συντελεστές δεν είναι αυτές που γράφονται. Οπότε γιατί να με αγχώσει; Επίσης, είναι τόσο κακής πρόθεσης μερικοί άνθρωποι που δεν έχουν με τίποτα άλλο να ασχοληθούν ή δεν έχουν κάνει τίποτα στη ζωή τους και ασχολούνται με αυτά που κάνουν οι άλλοι και μπαίνουν στη διαδικασία να θάβουν και να καταστρέφουν πράγματα αντί να φτιάξουν ή να παράξουν κάτι που δεν υπάρχει λόγος να δίνεται παραπάνω δύναμη σε αυτές τις φωνές.
Πώς είναι η πρώτη τηλεοπτική συνάντηση με τον Αιμίλιο στη σειρά;
Στην πρώτη σκηνή που κάναμε μαζί συνειδητοποιήσαμε και οι δύο ότι δεν είχαμε ξανακάνει ποτέ μαζί σκηνή μπροστά σε κάμερα είτε τηλεοπτική είτε κινηματογραφική. Οπότε μας έπιασαν τα γέλια. (Γελάει.) Είμαστε τόσα χρόνια μαζί, έχουμε κάνει τόσες παραστάσεις μαζί, έχουμε συνεργαστεί σε παραστάσεις άλλων και ξαφνικά συνειδητοποιήσαμε ότι συμβαίνει αυτό. Αυτό ήταν, δεν καταναλώνει περισσότερη ενέργεια ή σκέψη.
Θεατρικά δεν σε βρίσκουμε κάπου φέτος.
Η αλήθεια είναι ότι από τότε που ήμουν νεότερη και είχα περισσότερες αντοχές δεν αισθανόμουν ότι μπορώ να τα κάνω και τα δύο. Με έπιανε φοβερό άγχος ότι κάπου θα υπολείπομαι, ότι θα πρέπει να τρέχω από το ένα στο άλλο, ότι πρέπει να μελετάω από τη μία κάτι άλλο κι από την άλλη κάτι άλλο και δεν είναι στις δικές μου αντοχές. Τουλάχιστον μέχρι τώρα. Είχα δεχτεί να κάνω ένα Δευτερότριτο, που φαντάστηκα ότι θα ήταν κάπως λιγότερο αγχωτικό και επίπονο, όμως δυστυχώς ακυρώθηκε λόγω παραγωγής. Οπότε έχω μόνο τη σειρά και τα γυρίσματά μου και οφείλω να σου πω ότι κάπως το απολαμβάνω γιατί ξαφνικά έχω Σαββατοκύριακο που δεν θα είχα. (Γελάει.) Στην ατυχία του να μη γίνει η παράσταση, είδα την άλλη όψη, υπάρχει και μία τύχη στο ότι μπορώ να απολαύσω κάποια πράγματα που αν γινόταν η παράσταση δεν θα απολάμβανα. Είναι θέμα οπτικής τελικά όλα. (Γελάει.)
Δεν σου λείπει από την καθημερινότητά σου το θέατρο;
Δεν μου λείπει από την καθημερινότητά μου γιατί ξέρω ότι είναι προσωρινό. Αν ήξερα ότι είναι παντοτινό ίσως να μου έλειπε. (Γελάει.)
Διαβάστε επίσης: Ελένη Καρακάση | Η πολυτάλαντη ηθοποιός μιλά στην Madame Figaro
