Η "Μάγισσα" της ομώνυμης σειράς του Antenna, Έλλη Τρίγγου, σε μια πολύ ενδιαφέρουσα συνέντευξη στη Madame Figaro.
Ένα κομμάτι μέσα της ονειρεύεται ακόμη την κολεκτίβα καλλιτεχνών στην οποία συμμετείχε για ένα διάστημα στα 22 της στη Γρανάδα της Ισπανίας. Ένα ταξίδι γεμάτο περιπλάνηση, εμπειρίες και ελευθερία, που, πέρα από πτυχές του εαυτού της, την έκανε να ανακαλύψει και μια έλξη για την υποκριτική, η οποία την οδήγησε στη Δραματική Σχολή του Εθνικού Θεάτρου.
Η σκηνή την αγάπησε ακαριαία προσφέροντάς της από νωρίς σπουδαίους και απαιτητικούς ρόλους σε σημαντικά έργα: Στέλλα κοιμήσου, Ο ευαγγελισμός της Κασσάνδρας, Ερωτευμένος Σαίξπηρ, Ρινόκερος, Αντιγόνη, Dogville. Η αύρα της είναι αφοπλιστική, αλλά η Έλλη Τρίγγου είναι πολύ περισσότερα από μια νέα, ταλαντούχα και όμορφη ηθοποιός. Είναι μια γυναίκα με άποψη, γεμάτη πάθος και αλήθεια.
Φέτος είναι η "μάγισσα" της ομώνυμης τηλεοπτικής παραγωγής του ANT1, ένας ρόλος που απολαμβάνει ιδιαίτερα. "Με γοητεύει πολύ το μεταφυσικό στοιχείο σε αυτό τον ρόλο. Μια μικροσκοπική ορφανή δούλα που περιφέρεται ανάμεσα σε εξουσιαστές και ψάχνει την ταυτότητά της. Είναι αλλοπρόσαλλη και ενοχλεί, κανείς δεν τη θέλει στα πόδια του, εκτός από λιγοστούς εκλεκτούς φίλους.
Μοναδικά της όπλα, το ένστικτο, η καλοσύνη και η... μαγεία. Η Θεοφανώ κυρίως φοβάται και αυτό με ζορίζει – θέλω οι γυναίκες να μη φοβούνται. Αλλά, παρά τον φόβο, συνεχίζει και αυτό με συγκινεί. Στους αιώνες το πνεύμα της γυναίκας έχει καταπατηθεί με κάθε πιθανό τρόπο. Αυτή η τόσο υπέροχη φύση, που ξεχειλίζει από δύναμη και έμπνευση, έχει θεωρηθεί επικίνδυνη και ακάθαρτη. Σε έναν κόσμο που ορίζεται από άντρες πώς οι γυναίκες απαιτούν να πιάσουν τόσο πολύ χώρο;".
Μεγάλωσες στην Αθήνα. Τι θυμάσαι από τη μικρή Έλλη;
Μεγάλωσα στον Βύρωνα με τη μαμά μου. Ήμουν ένα υπάκουο παιδί. Θυμάμαι να κάθομαι ήσυχη στο σπίτι μας και να παίζω φρόνιμα με τα παιχνίδια μου. Η ιδιοσυγκρασία μου άλλαξε εντελώς στην εφηβεία. Άρχισα να καταλαβαίνω περισσότερο τον εαυτό μου, να αναγνωρίζω τη δύναμή μου και να τεστάρω τα όρια – τα δικά μου και των άλλων.
Στο σχολείο τι μαθήτρια ήσουν;
Μέχρι ένα σημείο διάβαζα και ήμουν πολύ συνεπής γιατί έτσι έπρεπε. Κάποια στιγμή σταμάτησα να ασχολούμαι. Έψαχνα απεγνωσμένα έναν δάσκαλο που να χαίρεται με το επάγγελμά του και να νοιάζεται για τα παιδιά. Θυμάμαι με πολλή αγάπη την κυρία Χατζιάρα, τη μόνη που με κοιτούσε γλυκά και με κατανόηση και όχι με αμφιβολία και επικριτικότητα.
Δυστυχώς, έχουμε ένα εκπαιδευτικό σύστημα που δε μας καλεί κοντά του, μας απωθεί. Όλος ο κόσμος εξελίσσεται και το εκπαιδευτικό σύστημα αυτής της χώρας παραμένει το ίδιο τα τελευταία 30 χρόνια. Τα ίδια βιβλία, ο ίδιος τρόπος που πρέπει να βγει η ύλη και μια αδιανόητη πίεση, που σκοτώνει τη χαρά και τη δημιουργικότητα. Όλα αυτά τα πρέπει και οι κανόνες μού προκαλούσαν ασφυξία. Και πήρα τον δικό μου δρόμο. Δε μου βγήκε σε κακό. Ήμουν το παιδί για το οποίο οι άλλοι έλεγαν: "Μα τι θα κάνει στη ζωή του;". Οι γονείς μου ανησυχούσαν πολύ.
Ελεύθερο πνεύμα, τελικά, γεννιέσαι ή γίνεσαι;
Η ελευθερία εμπεριέχεται σε όλους μας. Ερχόμαστε στη ζωή για να τη ζήσουμε στην καλύτερη εκδοχή της. Όταν γεννιέται ένα μωρό, είναι σαν να κατέχει όλη τη γνώση, όλη την πληροφορία. Αλλά δεν ξέρει πώς να τα χρησιμοποιήσει. Η οικογένεια, η εκπαίδευση, οι επιρροές, οι σχέσεις, η κοινωνία λειτουργούν σαν δάσκαλοι. Και μ’ όποιον δάσκαλο καθίσεις...
Όταν μπήκες στη δραματική σχολή, αισθάνθηκες ότι βρήκες έναν χώρο όπου θέλεις να ανήκεις;
Ένιωσα για πρώτη φορά ότι εδώ υπάρχει χώρος να μελετήσω αυτό το ακατανόητο πράγμα που είναι ο εαυτός μου και ο κόσμος. Γέμισα με πίστη και λαχτάρα. Παρά τις αντιπαραθέσεις, είναι ό,τι πιο κοντινό σ’ εμένα.
Πώς βίωσες την ξαφνική αναγνωρισιμότητα;
Στην αρχή δε μου ήταν εύκολο, ντρεπόμουν πολύ. Ακόμα ντρέπομαι, αλλά έχω συμφιλιωθεί. Αντιλαμβάνομαι ότι ο κόσμος αποκτά μια οικειότητα με τον χαρακτήρα που ερμηνεύεις και έχει να μοιραστεί κάτι όμορφο μαζί σου.
Επηρεάστηκαν από αυτό η προσωπική σου ζωή και ο τρόπος που κινείσαι σε δημόσιους χώρους;
Δεν απολαμβάνω πια τις αρετές της μη αναγνωρισιμότητας, να μην πω ψέματα, αλλά ούτε καταπιέζομαι. Στους χώρους όπου επιλέγω να βρίσκομαι και να διασκεδάζω αισθάνομαι ασφαλής. Δεν είμαι και κανένα party animal αυτή την περίοδο. Θέλω τον καναπέ μου, την κουβέρτα μου, τους ανθρώπους μου και τις γάτες μου. Νομίζω, το μεγαλύτερο δώρο που μπορεί να κάνει κάποιος στον εαυτό του είναι να ζει παρέα με ζώα. Ανιδιοτελής, αγνή αγάπη. Και να βρίσκεται στη φύση.
Θεωρείς ότι έχεις βρει την ψυχική σου ισορροπία;
Η ψυχική ισορροπία είναι ένας συνεχόμενος διάλογος με τον εαυτό σου, καθόλου εύκολος, μάλλον οδυνηρός. Είναι επώδυνη διαδικασία η εξέλιξη της ψυχής και ταυτόχρονα αξιοθαύμαστη. Φροντίζω να με ακούω, να με αποδέχομαι και να με επιβραβεύω, γιατί με έχω τιμωρήσει αυστηρά στο παρελθόν. Μου κάνει πολύ καλό και η ψυχοθεραπεία. Όταν δούλεψα στην τηλεόραση, αισθάνθηκα ότι χρειαζόμουν βοήθεια και την πήρα. Υπάρχουν απεριόριστες δυνατότητες υποστήριξης, το μόνο που χρειάζεται είναι να τις αναζητήσουμε.
Πρόσφατα ευχαρίστησες δημόσια τις γυναίκες που μίλησαν πρώτες στην Ελλάδα για το #MeToo.
Οι γυναίκες αυτές έγιναν η φωνή όλων μας. Δεν υπάρχει θηλυκότητα που να μην έχει υποστεί μεγαλύτερη ή μικρότερη μορφή βίας και κακοποίησης. Το λέω με βεβαιότητα. Επειδή ο χώρος μας έχει πάνω του τα φώτα, πήρε τόσο μεγάλες διαστάσεις, είναι όμως κάτι που συμβαίνει παντού, σε όλους τους κλάδους. Στα γραφεία, στα νοσοκομεία, στα σούπερ μάρκετ, στον αθλητισμό, παντού κάποιος θα καταχραστεί το δικαίωμα κάποιου άλλου να είναι και να νιώθει ασφαλής και ορατός. Μόνο ευγνωμοσύνη νιώθω για τον άβολο ντόρο που προκλήθηκε. Έχουμε ακόμη δρόμο μπροστά μας, αλλά είμαστε στη σωστή κατεύθυνση.
Υπάρχουν καλλιτέχνες που έχουν δημιουργήσει αριστουργήματα με εξαιρετικά σκληρές, σχεδόν απάνθρωπες μεθόδους. Τελικά, πρέπει να εστιάζουμε στο έργο ή και στον άνθρωπο πίσω από αυτό;
Οφείλουμε να κοιτάζουμε εξίσου τον δημιουργό και τον άνθρωπο, καθώς μιλάμε για το ίδιο άτομο. Θεωρώ πως οι πράξεις και τα λόγια των ατόμων στα οποία δίνεται χώρος μέσω της τέχνης, της επιστήμης, της παιδείας, της πολιτικής αφενός οφείλουν να συνάδουν, αφετέρου να προασπίζονται αξίες που έχουν στόχο το κοινό καλό και την υγιή εξέλιξη του είδους.
Η Μάγισσα του ANT1 διαδραματίζεται στη Μάνη του 1817, όπου η πατριαρχία καλά κρατεί. Πόσες γενιές θα χρειαστούν έως την εξυγίανση;
Αν πάμε ακόμα πιο πίσω, στις αρχέτυπες δυνάμεις, την αρσενική και τη θηλυκή, είναι σαν κάποια στιγμή να έγινε ένα μπέρδεμα στην κατανομή των αρμοδιοτήτων και η αρσενική δύναμη να θεώρησε πως, για να μπορεί να αντεπεξέλθει, πρέπει να απαλλαγεί από κάθε θηλυκή ιδιότητα. Οπότε, ένας άντρας πρέπει να είναι σκληρός, κυρίαρχος, να φέρνει την τροφή, να δίνει ασφάλεια, άρα πρέπει να σκοτώσει μέσα του κάθε ευαισθησία και ευαλωτότητα προκειμένου να φέρει εις πέρας τον ρόλο του ως αρσενικό. Και όλα όσα απαρνήθηκε φορτώθηκαν στις πλάτες της γυναίκας. Θα φοβάται, θα υπομένει, θα κάθεται ήσυχη και θα περιμένει τον ήρωά της. Τεράστια παρεξήγηση. Αυτό με την πάροδο των χρόνων έφερε πολέμους, ακόμη μεγαλύτερη ανάγκη για εξουσία, μετά ήρθαν απολυταρχικά καθεστώτα, ο καπιταλισμός, το "πατρίς - θρησκεία - οικογένεια". Θεμελιώδη πράγματα που το ένα κουμπώνει πάνω στο άλλο και δημιουργείται ανισορροπία. Οι εποχές ευτυχώς αλλάζουν, όλο και περισσότεροι άνθρωποι αντιλαμβάνονται πόσο λυτρωτικό είναι να νιώθουν συμφιλιωμένοι με όλα τους τα κομμάτια.
Όσο δύσκολο είναι για εμάς να είμαστε γυναίκες και στους αιώνες των αιώνων υποτελείς, άλλο τόσο δύσκολο είναι να είσαι άντρας και να μην έχεις το δικαίωμα να είσαι ευάλωτος. Η πατριαρχία έχει διαπράξει αδιανόητα εγκλήματα κατά των γυναικών και έχει κρατήσει τους άντρες μακριά από μια τεράστια και πολύ όμορφη περιοχή του εαυτού τους. Το αίμα των γυναικών που έχει χυθεί μοιάζει να πιάνει τόπο, βελτιώνεται η φύση των σχέσεων, οι άνθρωποι επικοινωνούν καλύτερα μεταξύ τους και με τα συναισθήματά τους, θεραπευόμαστε.
Τα social media ενισχύουν τη γυναικεία ενδυνάμωση;
Πρόκειται για μια κατασκευή, έναν παραμορφωτικό καθρέφτη του πώς θα θέλαμε να είναι ο εαυτός μας και ο κόσμος. Μαζί με μια ψευδαίσθηση ελέγχου σε μια κατάσταση που είναι απολύτως υποκινούμενη. Θέλει προσοχή και μέτρο, δεν μπορεί να εξαρτάται η ψυχική μας ισορροπία από τα social media. Όταν χρησιμοποιούνται για λόγους επαγγελματικούς, ενημερωτικούς ή ψυχαγωγικούς, έχει καλώς, αλλά πώς μπορεί να οριοθετηθεί ένα παιδί που ανακαλύπτει τον κόσμο μέσα από μια οθόνη;
Εμπιστεύεσαι εύκολα τους ανθρώπους;
Εμπιστεύομαι με τεράστια δυσκολία ή εμπιστεύομαι τυφλά, σχεδόν με αφέλεια. Εργάζομαι πάνω σε αυτό το ζήτημα.
Λες εύκολα "όχι" ή θέλεις τους γύρω σου πάντα ευχαριστημένους;
Λέω "όχι", αλλά θα ήθελα να λέω περισσότερα και, κυρίως, χωρίς να βασανίζομαι από ενοχές. Θέτω όρια, ενίοτε αυστηρά, αλλά, εάν νιώσω ασφάλεια, μπορείς να πάρεις την ψυχή μου στο πιάτο. Δε με πειράζει το να μην είμαι συμπαθής σε όλους, μου αρέσει να είμαι συμπαθής σε εκείνους που εκτιμώ. Όπως εγώ έχω προτιμήσεις, έτσι έχουν και οι άλλοι. Είμαι εντάξει με αυτό και το βρίσκω υγιές.
Μπορούμε να είμαστε αληθινά ελεύθεροι, χωρίς συμβάσεις;
Μπορούμε, θέλουμε όμως; Αντέχουμε; Το να είναι κανείς κύριος του εαυτού του προϋποθέτει ανάληψη ευθύνης, ειλικρίνεια και μοναξιά. Να δεις όλους τους δαίμονες που ζουν μέσα σου και να τους πάρεις από το χέρι. Θέλει κότσια. Υπάρχει μια εσωτερική φωνή που ζει μέσα σε όλους μας και μας καθοδηγεί. Ξέρει τι λαχταράμε και πώς να το αποκτήσουμε. Αντί να ακούμε με ευλάβεια αυτή τη φωνή, τη φιμώνουμε. Είτε γιατί μας ξεβολεύει είτε γιατί ξεβολεύει κάποιον άλλο, είτε γιατί θα μας κρίνουν είτε από φόβο. Όσο δίνουμε χώρο στη φωνή, υπάρχει ελπίδα. Η ελευθερία είναι προνόμιο των γενναίων.
Για ποιο επίτευγμά σου είσαι περήφανη;
Είμαι περήφανη που παίρνω τον εαυτό μου κάθε μέρα από το χέρι και ζούμε τη ζωή, τη μαθαίνουμε. Είμαι περήφανη για τη σχέση μου μαζί μου –και, άρα, με τους άλλους–, που πάει όλο και καλύτερα.
Θα τα άφηνες όλα για έναν μεγάλο έρωτα;
Η αλήθεια είναι ότι ψάχνω έναν καλό λόγο για να τα αφήσω όλα και να βρω άλλα.
Φωτογραφίες: Γιώργος Κατσανάκης
