Μήπως η αντίδραση της Emma Thompson στο Love-Actually είναι αυτή που πρέπει να υιοθετήσουμε;
Η χριστουγεννιάτικη περίοδος είναι μια καλή ευκαιρία για ανταλλαγή δώρων. Από το Secret Santa στο γραφείο μέχρι τις οικογενειακές μαζώξεις γύρω από το στολισμένο δέντρο, οι αφορμές για να δώσεις και να πάρεις δώρα είναι πολλές. Τι συμβαίνει όμως όταν αυτό που έχουν σκεφτεί για εσένα δεν σου αρέσει και τόσο; Θα επιχειρήσεις μια οσκαρική παράσταση ευγνωμοσύνης αντιγράφοντας την Emma Thompson στο Love-Actually; Ή μήπως θα μιλήσεις με θάρρος για τα ειλικρινή σου αισθήματα;
Ένα πραγματικά άθλιο δώρο, ειδικά από κάποιον που εκτιμάς, μπορεί να είναι μια απογοητευτική, ακόμη και αποκαρδιωτική εμπειρία. Αυτό συμβαίνει επειδή ένα κακό δώρο μπορεί να μας αναγκάσει να κάνουμε δύσκολες ερωτήσεις σχετικά με τη σχέση μας με αυτόν που μας το χάρισε. Πιστεύει πραγματικά ότι είμαστε το είδος του ατόμου που του ταιριάζει το συγκεκριμένο πράγμα που σκέφτηκε για εμάς; Μήπως δεν έχει ακούσει ποτέ τις επιθυμίες σου ή τα παράπονά σου; Σε ξέρει καθόλου; "Μερικές φορές μπορούμε να συνδέσουμε τη λήψη ενός δώρου με την αίσθηση της ταυτότητάς μας", λέει η ψυχοθεραπεύτρια και συγγραφέας Eloise Skinner στην Independent. "Μπορούμε να φανταστούμε τη διαδικασία επιλογής δώρου ως μια αντανάκλαση του ποιοι είμαστε και του τρόπου με τον οποίο φαινόμαστε στους άλλους. Και έτσι όταν αισθανόμαστε ότι δεν ευθυγραμμίζεται με την εσωτερική μας αίσθηση ταυτότητας και προτιμήσεων, μπορούμε να το νιώσουμε βαθιά σε προσωπικό επίπεδο".
Αυτό μπορεί να είναι ιδιαίτερα οδυνηρό αν είμαστε ήδη επιρρεπείς στο να νιώθουμε λίγο παραγνωρισμένοι από τους άλλους. "Για όσους από εμάς είναι ευαίσθητοι στην αξία μας και συχνά παλεύουμε με το να ικανοποιούμε τους ανθρώπους, το δώρο μπορεί να ερμηνευτεί ως απόδειξη του πόσο λίγο μας ακούει, μας νοιάζεται ή μας καταλαβαίνει ο άλλος", εξηγεί η Charlotte Bailey, διαπιστευμένη ψυχοθεραπεύτρια CBT και ψυχοθεραπεύτρια με εκπαίδευση σε θέματα τραύματος στην Independent.. "Είναι εύκολο να οδηγηθούμε σε σκέψεις όπως: 'Προσπάθησαν καν;' ή 'Δεν είμαι αρκετά σημαντική για να με δουν πραγματικά;'", προσθέτει η ίδια. "Αν έχετε την τάση να αμφιβάλλετε για την αξία σας ή να ανησυχείτε ότι οι άλλοι δεν θα σας αποδεχτούν γι' αυτό που πραγματικά είστε, το να λάβετε ένα δώρο που δεν πιάνει τόπο μπορεί να νιώσετε σαν επιβεβαίωση αυτών των φόβων".
Και αν έχεις "επενδύσει συναισθηματικά" σε αυτή τη σχέση, αισθάνεσαι ότι σου χτυπάει ακόμα περισσότερο. Μια μελέτη του 2008, η οποία επικεντρώθηκε σε ετεροφυλόφιλες σχέσεις, διαπίστωσε ότι οι άνδρες ανέφεραν ότι αισθάνονταν λιγότερο όμοιοι με τη σύντροφό τους μετά τη λήψη ενός κακού δώρου σε σχέση με ένα καλό- οι γυναίκες δεν ανέφεραν ωστόσο ότι αισθάνονταν παρεξηγημένες, κάτι που οι ερευνητές απέδωσαν στο ότι οι γυναίκες είναι πιο πιθανό να αναλάβουν το ρόλο του "φροντιστή της σχέσης" (με άλλα λόγια, ήταν καλύτερες στο να δίνουν θετική τροπή στα πράγματα).
Οι πολιτισμικές αφηγήσεις μπορεί να μας κάνουν να ανεβάζουμε τις προσδοκίες μας γύρω από το μοίρασμα δώρων σε μη ρεαλιστικά επίπεδα, ειδικά όταν πρόκειται για ρομαντικές σχέσεις. Οι ταινίες, τα βιβλία και τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης "συχνά απεικονίζουν τα τέλεια δώρα ως σύμβολα βαθιάς αγάπης ή συμβατότητας", σημειώνει η Bailey. Προσθέτει ότι αυτό μπορεί να "ενισχύσει την ιδέα ότι τα προσεγμένα δώρα ισοδυναμούν με συναισθηματική επένδυση, ενώ ένα κακοδιαλεγμένο δώρο μπορεί να εκληφθεί ως "κόκκινη σημαία” της σχέσης". Σκέψου μόνο την πιο σπαρακτική σκηνή του Love Actually, όταν η Karen της Emma Thompson λαμβάνει ένα CD της Joni Mitchell αντί για το ακριβό κολιέ που είχε βρει προηγουμένως ψάχνοντας στις τσέπες του απατημένου συζύγου της.
Ποιος είναι λοιπόν ο καλύτερος τρόπος για να διαχειριστείς αυτές τις δύσκολες καταστάσεις και να διαλύσεις οποιαδήποτε αμηχανία και χωρίς να επενδύσετε σε μαθήματα υποκριτικής; Εξαρτάται από τη σχέση σου με αυτόν που σου κάνει το δώρο και την ιδιαίτερη δυναμική που μοιράζεστε, λέει η Skinner. Μερικές φορές, μπορεί να είναι σε θέση να "αντέξει μια ανάλαφρη ειλικρινή αντίδραση". Διαφορετικά, προσθέτει, "νομίζω ότι είναι εντάξει να το κρατήσετε σε ευγενικό επίπεδο και στη συνέχεια να προχωρήσετε απλά, χωρίς να υπερβάλλετε σε έναν ψεύτικο ενθουσιασμό". Μόλις αποδεχτείς το δώρο, μπορείτε στη συνέχεια "να εργαστείτε για την ενίσχυση της σύνδεσης με πιο διακριτικό τρόπο με την πάροδο του χρόνου".