Πλούσιος σε εκθέσεις είναι ο φετινός Οκτώβριος. Σε μία επιβεβαίωση εκείνων που υποστηρίζουν ότι η Αθήνα βρίσκεται σε καλή εικαστική τροχιά, ο δεύτερος μήνας του φθινοπώρου διανθίζεται με αρκετά – και ενδιαφέροντα – εικαστικά ραντεβού σε σημαντικές γκαλερί και Μουσεία της πρωτεύουσας.
Ο φακός του Juergen Teller αποκαλύπτεται σε ένα νέο σημείο

Ο αιρετικός φωτογράφος μόδας Juergen Teller παρουσιάζει την πρώτη του αναδρομική έκθεση στην Ελλάδα στον νέο χώρο του Ιδρύματος Ωνάση, Onassis Ready. Καθηλωτικά έργα του με θρυλικές φυσιογνωμίες από τον Iggy Pop έως τον Alexander Skarsgård, από την Kate Moss έως τη Charlotte Rampling, από τη φωτογράφιση του Πάπα Φραγκίσκου σε γυναικεία φυλακή κατά την Μπιενάλε της Βενετίας του 2024 έως τη φωτογράφιση του Άουσβιτς με αφορμή την 80ή επέτειο από την απελευθέρωσή του, αλλά και εικόνες νεκρής φύσης και υπαίθρου συνθέτουν το "σώμα" μίας έκθεσης που μας επιτρέπει να "εισβάλλουμε" στο μυαλό μίας ενδιαφέρουσας – αν μη τι άλλο – προσωπικότητας. Έως και τις 31 Δεκεμβρίου.
Η γεωμετρική αφαίρεση από ένα θηλυκό πρίσμα

Τον τρόπο με τον οποίο έξι πρωτοποριακές γυναίκες προσεγγίζουν, διευρύνουν και επαναπροσδιορίζουν τα όρια της αφαίρεσης, μετατοπίζοντας το επίκεντρο της συζήτησης από τον τυπικό φορμαλισμό σε ζητήματα μνήμης, ταυτότητας, πολιτικής και πολιτιστικής κληρονομιάς εξετάζει μία νέα έκθεση στο Ίδρυμα Β. & Μ. Θεοχαράκη. Είναι οι Όπυ Ζούνη, Etel Adnan, Samia Halaby, Saloua Raouda Choucair, Ebtisam Abdulaziz και Lubna Chowdhary αυτές οι γυναίκες και τα έργα τους εκείνα που επιδιώκουν να ανοίξουν ένα καινούριο εποικοδομητικό διάλογο που δεν γνωρίζει γεωγραφικά όρια για την τέχνη της γεωμετρικής αφαίρεσης σήμερα. Τα έργα προέρχονται από τις συλλογές του Ιδρύματος Ωνάση, της Ειρήνης Παναγοπούλου, του Barjeel Art Foundation, του Saloua Raouda Choucair Foundation και της Ebtisam Abdulaziz, καθώς και από ιδιωτικές συλλογές. Έως τις 22 Φεβρουαρίου.
Η "απογείωση" μίας έκθεσης από το Ελ. Βενιζέλος

Κάτι ενδιαφέρον συμβαίνει στον Διεθνή Αερολιμένα Αθηνών. Στη νέα του έκθεση, ο Κώστας Πράπογλου, ο οποίος υπογράφει την επιμέλεια της, ενορχηστρώνει τα έργα 40 καλλιτεχνών από διαφορετικές γενιές και χώρες σε έναν ιδιαίτερο χώρο: το Express Facility, κτίριο που βρίσκεται παράλληλα με τον δυτικό διάδρομο απογείωσης και προσγείωσης. Πρόκειται για το πρώτο εγχείρημα στην Ελλάδα – και ένα από τα λίγα παγκοσμίως – όπου μια έκθεση σύγχρονης τέχνης μεγάλης κλίμακας πραγματοποιείται εντός αεροδρομίου σε λειτουργία. Στον πυρήνα της εικαστικής πρότασης, all aboard, βρίσκονται οι έννοιες της ανάμνησης, της ταυτότητας και των χωρικών ρηγμάτων. Έως τις 9 Νοεμβρίου.
Τα χρώματα του Stanley Whitney στη γκαλερί Gagosian

Στην πρώτη του ατομική παρουσίαση στη χώρα μας μετά τη συμμετοχή του στην Documenta 14, το 2017, ο Stanley Whitney συνθέτει μία φουτουριστική έκθεση με νέα και πρόσφατα έργα του ζωγραφικής. Ο τίτλος της έκθεσης Return to the Garden επικαλείται την αθωότητα του αρκαδικού ιδεώδους και την αρμονική συνύπαρξη με τη φύση. Με χαρακτηριστικά την έντονη χειρονομιακή πινελιά, τις στρώσεις χρώματος και τα αλληλοσυγκρουόμενα όρια, κάθε πεδίο ορίζεται σε σχέση με τα γειτονικά του αλλά και με το έργο στο σύνολό του. Σε ορισμένους πίνακες, επαναλαμβάνει παραλλαγές των ίδιων αποχρώσεων είτε ανάμεσα σε πολλαπλά χρωματικά μπλοκ είτε κατά μήκος των πλευρικών ζωνών τους, δημιουργώντας έτσι πολλαπλές φορμαλιστικές συνδέσεις και αντιθέσεις. Έως τις 17 Ιανουαρίου στη Gagosian Athens.
Η "πρωτόλεια βάση" έντεκα σπουδαίων καλλιτεχνών

Στη νέα έκθεση που παρουσιάζεται στο Μουσείο Μπενάκη επί της Πειραιώς, Πρωτόλεια, μελετώνται οι ιδέες, τα μοτίβα και τα χαρακτηριστικά που εμφανίστηκαν νωρίς στα πρώιμα έργα έντεκα Ελλήνων καλλιτεχνών, για να "ριζώσουν" σταδιακά στην ώριμη εικαστική γλώσσα τους. Ο λόγος για τους: Σπύρο Βασιλείου, Νίκο Χατζηκυριάκο-Γκίκα, Γιάννη Τσαρούχη, Γιάννη Μόραλη, Α. Τάσσο, Βάσω Κατράκη, Γιάννη Σπυρόπουλο, Αλέκο Κοντόπουλο, Δημήτρη Μυταρά, Γιάννη Γαΐτη και Χρύσα Ρωμανού. Μία ματιά στην αρχή που διαμόρφωσε την καλλιτεχνική συνέχεια τους. Έως τις 11 Ιανουαρίου.
Ένας φόρος τιμής στον Γιώργο Ζογγολόπουλο στη Sianti Gallery

Οι "Ομπρέλες" του αποτελούν ένα από τα τοπόσημα της Θεσσαλονίκης, ένα έργο τέχνης το οποίο διασχίζουν περιμετρικά και κάνουν στάση μπροστά του χιλιάδες επισκέπτες. Ο Γιώργος Ζογγολόπουλος υπήρξε μία από τις πιο εμβληματικές μορφές της σύγχρονης ελληνικής τέχνης – ένας πρωτοπόρος γλύπτης που επαναπροσδιόρισε τη σχέση της τέχνης με τη δημόσια σφαίρα. Η έκθεση "Γιώργος Ζογγολόπουλος – Ενότητα και Πολλαπλότητα", στη γκαλερί Sianti, αναδεικνύει τη συνεχή εξελικτική πορεία του καλλιτέχνη, από τις αυστηρές γεωμετρικές συνθέσεις της δεκαετίας του ’60 έως την κινητική γλυπτική με φως και νερό των δεκαετιών '70 και '80, παρουσιάζοντας παράλληλα ζωγραφικά έργα – λιγότερο γνωστά στο ευρύ κοινό – καθώς και μικρής κλίμακας γλυπτά και πολλαπλά, που εντάσσονται στο ευρύτερο φάσμα της εικαστικής του παραγωγής. Έως τις 8 Νοεμβρίου.
Τα χρωματικά έργα του Δημήτρη Εφέογλου

Η χρωματική παλέτα της νέας έκθεσης του Δημήτρη Εφέογλου στη γκαλερί Ζουμπουλάκη είναι σκοτεινή, σαν τις πρώτες ημέρες του φθινοπώρου στη μετάβαση από το καλοκαίρι. Στη "Day's End", όπως ονομάζεται, παρουσιάζεται ένα νέο σώμα δουλειάς από τη σειρά "One Breath", έργα με λάδι σε ξύλο και καμβά. Τα εδάφη και η ατμόσφαιρα του ορεινού μεσογειακού τοπίου διατηρούνται μέσα από νοητές εικόνες και συλλογή φωτογραφικών αρχείων. Η βιωμένη εμπειρία του φυσικού περιβάλλοντος -μια σειρά διαδρομών και περιπάτων- μετατρέπεται σε ζωγραφικές εικόνες μέσω μιας ενστικτώδους και ιδιοσυγκρασιακής διαδικασίας. Η επιμέλεια φέρει την υπογραφή του Αποστόλη Αρτινού. Έως τις 8 Νοεμβρίου.
Η απαλή ζωγραφική του Paolo Colombo

Τρεις ηχητικές εγκαταστάσεις, δύο δαπέδων με ψηφιδωτά, έξι μεγάλες ακουαρέλες-ψηφιδωτά και δύο προσωπογραφίες Ελλήνων μουσικών συγκροτούν το "σώμα" της έκθεσης "Μουσική και Μωσαϊκά", της τρίτης ατομικής δουλειάς του Paolo Colombo στην Αθληνα, στη Bernier / Eliades Gallery. Αντλώντας έμπνευση από τα ελληνικά, ρωμαϊκά και βυζαντινά ψηφιδωτά, οι ζωγραφικές συνθέσεις του καλλιτέχνη δομούνται αυστηρά, με γραμμές που τέμνονται με ακρίβεια και παραπέμπουν σε πτυχώσεις και διαφάνειες υφασμάτων, μέσα από τις οποίες αναδύεται μία εικονοποιία που παραπέμπει στην αρχαιότητα. Έως τις 8 Νοεμβρίου.
Μία εικαστική πράξη θηλυκής αντίστασης

Για τη Gisela McDaniel, η ζωγραφική είναι ένα εργαλείο γυναικείας ενδυνάμωσης. Το έργο της επαναδιεκδικεί το πορτραίτο ως χώρο ίασης, συνεργασίας και απο-αποικιοκρατικής αφήγησης. Δουλεύοντας κυρίως με γυναίκες, μη δυαδικά πρόσωπα και άτομα που ταυτίζονται με τη θηλυκότητα, η Τσαμόρος καλλιτέχνις προσεγγίζει το πορτραίτο ως πράξη αντίστασης και ίασης. Η νέα της έκθεση Pineptran Istreyas & Αχινός, που δημιουργήθηκε κατά τη διάρκεια του προγράμματος φιλοξενίας της γκαλερί Dio Horia, αποτυπώνει τον διάλογο της McDaniel με την ελληνική μυθολογία, τις φυσικές δυνάμεις και τις κοινές γλώσσες της νησιωτικής ζωής σε ένα εικαστικό κράμα απελευθέρωσης και ενσυναίσθησης. Έως τις 29 Νοεμβρίου.
Στον κόσμο του Λουκά Σαμαρά

Αυτό που έχουν καταφέρει η γκαλερί The Intermission και η Pace Gallery στον χώρο της πρώτης στον Πειραιά δεν είναι κάτι απλό. Η έκθεση, αφιέρωμα στη διαδρομή του σπουδαίου διεθνούς Έλληνα Λουκά Σαμαρά είναι η πρώτη που πραγματοποιείται στη γενέτειρά του έπειτα από είκοσι χρόνια και περιλαμβάνει έργα που δημιουργήθηκαν μεταξύ των δεκαετιών 1960 και 2010, ανάμεσά τους και γλυπτά-κοσμήματα, τα οποία σπανίως εκτίθενται. Το ταξίδι στο μυαλό του Λουκά Σαμαρά συνεχίζεται με χαρακτηριστικά δείγματα από τις επεξεργασμένες φωτογραφίες από τα τέλη της δεκαετίας του 1960 και τις αρχές της δεκαετίας του 1970 — τα Auto Polaroids και τα Photo-Transformations — μαζί με μια επιλογή από τα έντονα χρωματικά Mosaic Paintings, τα υφασμάτινα Reconstructions και έργα παστέλ σε χαρτί. Έως τις 20 Δεκεμβρίου.