Η καμπάνια #UnlockΥourPower που υλοποίησε το Κέντρο Διοτίμα και η Βρετανική Πρεσβεία στην Αθήνα μάς βοηθάει να καταλάβουμε το μοτίβο μιας κακοποιητικής σχέσης.
Πολύ συχνά οι γυναίκες που έχουν κακοποιηθεί αναφέρουν πως νιώθουν εγκλωβισμένες σε ένα κλοιό που σφίγγει, σε ένα φαύλο κύκλο από τον οποίο δεν μπορούν να ξεφύγουν. Αυτή η αίσθηση δημιουργείται όταν το θύμα βρίσκεται αντιμέτωπο με τον αποκαλούμενο "κύκλο της βίας".
Ο "κύκλος της βίας", που έχει τρεις φάσεις, μπαίνει σε λειτουργία σε όλες τις κακοποιητικές σχέσεις, οδηγώντας την επιζώσα σε παράλυση, παραίτηση και εν τέλει θυματοποίηση, κάτι που είναι και ο στόχος του κακοποιητή, προκειμένου να εξασφαλίσει την κάμψη της αντίστασής της.
Πρώτη φάση: δημιουργία της έντασης
Το pattern είναι σταθερό, αποτελούμενο από τρεις διακριτές φάσεις, που ποικίλουν σε χρόνο και σε ένταση. Πρώτη είναι η φάση της "δημιουργίας της έντασης". Εδώ κάνουν την εμφάνιση τους τα πρώτα σημάδια κακοποιητικών συμπεριφορών. Το άγχος στη σχέση αρχίζει να κλιμακώνεται.
Ο κακοποιητής σύζυγος/σύντροφος παρουσιάζει απροσδόκητα ξεσπάσματα θυμού, για ασήμαντες αφορμές (π.χ. γιατί δεν είναι έτοιμο το φαγητό στην ώρα του ή γιατί τον ξύπνησε το κλάμα του μωρού). Η γυναίκα πιστεύει ότι μπορεί να τον κατευνάσει αν είναι υποχωρητική και περιποιητική ή κρατώντας αποστάσεις. Η ίδια πνίγει το θυμό της. Σταδιακά, η κατάσταση αρχίζει να ξεφεύγει από τον έλεγχο, με τον κακοποιητή να αυξάνει σταθερά την ψυχολογική πίεση. Η φάση αυτή μπορεί να κρατήσει μεγάλο χρονικό διάστημα.
Δεύτερη φάση: η "έκρηξη"
Μένος, μανία, βαναυσότητα, έλλειψη ελέγχου, σοβαρά επεισόδια κακοποίησης, σωματικές βλάβες – πρόκειται για τη "φάση της έκρηξης". Εδώ η επιζώσα κατανοεί ότι είναι αδύνατο να συζητήσει λογικά και υπεύθυνα με το θύτη. Πιστεύει ότι κάθε προβαλλόμενη αντίσταση θα χειροτερέψει την κατάσταση.
Πρόκειται για την πιο τρομακτική στιγμή στον "κύκλο της βίας", που μπορεί να οδηγήσει σε σοβαρόρτατες σωματικές βλάβες, ακόμα και σε γυναικοκτονία. Παράλληλα είναι και η πιο σύντομη φάση, καθώς διαρκεί, συνήθως, από δυο (2) έως είκοσι τέσσερις (24) ώρες.
Πολλές γυναίκες τότε εγκαταλείπουν τον κακοποιητή. Άλλες πάλι, αδυνατώντας να φύγουν για διάφορους λόγους, αποστασιοποιούνται από την επίθεση και τον τρομερό πόνο που επιφέρει.
Τρίτη φάση: η "συμφιλίωση"
Μετά το ξέσπασμα ακολουθεί η "περίοδος της συμφιλίωσης". Η ένταση και η βία υποχωρούν. Το ζευγάρι αισθάνεται ανακούφιση και αποσιωπά το βίαιο επεισόδιο ή βρίσκει τρόπους να το δικαιολογήσει.
Ο θύτης μεταμορφώνεται σ’ "άγγελο", δείχνει μεταμέλεια, απολογείται, ζητάει συγγνώμη, προσφέρει δώρα και υπόσχεται να μην το ξανακάνει. Σε καμία περίπτωση όμως δεν αναλαμβάνει την ευθύνη για τις πράξεις του. Αντίθετα επιμένει ότι η συμπεριφορά του θύματος τον εξώθησε στη βία.
Η κακοποιημένη γυναίκα στη διάρκεια της τρίτης φάσης, επιθυμώντας να διατηρήσει την ήρεμη ατμόσφαιρα, πείθει τον εαυτό της ότι ο σύντροφός/σύζυγος δεν θα το ξανακάνει και θα αλλάξει. Αυτή ακριβώς είναι η πιο κρίσιμη φάση για τον εγκλωβισμό και τη θυματοποίηση της.
Σύντομα ο κύκλος θα επαναληφθεί…
Unlock your power
Η ψηφιακή καμπάνiα #UnlockΥourPower πραγματοποιήθηκε από το Κέντρο Διοτίμα και τη Βρετανική Πρεσβεία στην Αθήνα με στόχο την ενημέρωση και ευαισθητοποίηση αναφορικά με την ενδοοικογενειακή βία στον καιρό της πανδημίας και προβλήθηκε από τις 30 Μαρτίου έως τις 9 Απριλίου 2021 στα social media.
Παρατηρήθηκε ότι την περίοδο της καραντίνας οι γυναίκες που ζουν σε βίαιες σχέσεις απειλούνται περισσότερο. Όμως, κάθε επιζώσα μπορεί να ξεφύγει από την κακοποίηση αν "ξεκλειδώσει" τη δύναμη που κρύβει μέσα της. Σε αυτή την πορεία δεν θα είναι μόνη. Μπορεί να απευθυνθεί σε κατάλληλους φορείς για εξειδικευμένη υποστήριξη. Όλες οι γυναίκες έχουν δικαίωμα στην ασφάλεια, τη δικαιοσύνη, την ελευθερία· σε μια ζωή χωρίς βία.
Πηγή: Κέντρο Διοτίμα
