Με αφορμή τους Ολυμπιακούς Αγώνες, εντοπίσαμε τα κομμάτια που ξεκίνησαν από τον αθλητισμό και μπήκαν στην γκαρνταρόμπα μας.
Από τη Séverine Pierron, Επιμέλεια: Ελένη Χαδιαράκου
Με αφορμή τους Ολυμπιακούς Αγώνες του Παρισιού, εντοπίσαμε επτά εμβληματικά κομμάτια που ξεκίνησαν από τα τερέν, τα κορτ και τα κουλουάρ για να κατακτήσουν επάξια μια θέση στην γκαρνταρόμπα μας.
Η πλισέ φούστα της Suzanne Lenglen (1919)
Την αποκαλούσαν "Η θεά" και ήταν η πρώτη σταρ του γυναικείου τένις. Τον Ιούλιο του 1919, σε ηλικία μόλις 20 ετών, επικράτησε στον τελικό του Γουίμπλεντον. Η εμφάνισή της στο γήπεδο ήταν εκρηκτική, κομψή και... σκανδαλώδης: εμφανίστηκε φορώντας μια πλισέ μεταξωτή φούστα με ύψος λίγο κάτω από το γόνατο, την εποχή που οι κανόνες ευπρέπειας επέβαλλαν στις γυναίκες να παίζουν τένις με μακριά φορέματα και φουσκωτά μανίκια.
Η τολμηρή δημιουργία είχε την υπογραφή του θρυλικού Γάλλου σχεδιαστή μόδας Jean Patou και εντυπωσίασε τόσο πολύ, που σύντομα το στυλ της υιοθέτησαν και οι υπόλοιπες τενίστριες. Σήμερα οι φούστες των αθλητριών έχουν κοντύνει κι άλλο αποκαλύπτοντας σε μεγάλο βαθμό τη γυναικεία ανατομία. "Η τενιστική φούστα εκφράζει κατά κάποιον τρόπο τις κοινωνικές τάσεις της εποχής" σχολιάζει ο Γάλλος στυλίστας και σχεδιαστής Thomas Zylberman. "Το στυλ της είναι διφορούμενο: απελευθερωτικό, γιατί επιτρέπει την κίνηση, και την ίδια στιγμή πολύ σέξι. Αν και οι στυλιστικοί κώδικες του τένις θέλουν το χρώμα της να είναι παραδοσιακά το λευκό, τα τελευταία χρόνια αυτό έχει αμφισβητηθεί στο πλαίσιο του αγώνα που κάνουν οι γυναίκες για να έχουν την ελευθερία να ντύνονται όπως επιθυμούν".
Το 2018 η Serena Williams έδωσε το τελειωτικό χτύπημα στα στερεότυπα εμφανιζόμενη στα κορτ του Ρολάν Γκαρός, λίγους μήνες μετά τη γέννηση της κόρης της, με μια ολόσωμη μαύρη φόρμα με την υπογραφή της Nike, προκαλώντας μεγάλη εντύπωση. Στους επικριτές της η πρωταθλήτρια απάντησε ότι ήθελε "να εκπροσωπήσει όλες τις γυναίκες που έπρεπε να περάσουν από δοκιμασίες, ψυχικές και σωματικές, προτού επιστρέψουν γεμάτες αυτοπεποίθηση και πίστη στον εαυτό τους".
Τα running shoes του Steve Prefontaine (1972)
Αν και η φήμη του δεν πέρασε στην πραγματικότητα ποτέ από την άλλη πλευρά του Ατλαντικού,
ο Steve Prefontaine είναι ένα αληθινό είδωλο του παγκόσμιου αθλητισμού.
Με την ξανθιά κόμη του, τη λεπτή σιλουέτα του και το ’70s μουστάκι του, ήταν ένας από τους πλέον υποσχόμενους πρωταθλητές μεγάλων αποστάσεων που έβγαλε ποτέ η Αμερική. Συμμετείχε στους Ολυμπιακούς Αγώνες του Μονάχου το 1972, όπου πέτυχε μια εξαιρετική επίδοση. Για τις ανάγκες της συμμετοχής του η Nike, που έκανε τότε τα πρώτα της βήματα και ήταν χορηγός του αθλητή, δημιούργησε για εκείνον ένα παπούτσι, το Nike Waffle, που πήρε το όνομά του από την αυλακωτή σόλα του που έμοιαζε με βάφλα.
Ο "Pre", όπως τον αποκαλούσαν οι φίλαθλοι, σκοτώθηκε σε αυτοκινητικό δυστύχημα τρία χρόνια αργότερα, σε ηλικία 24 ετών, αλλά η συνεισφορά του στην ιστορία των running shoes παρέμεινε θεμελιώδης: το Waffle είναι στην πραγματικότητα το πρώτο εμβληματικό αθλητικό παπούτσι. Τη δεκαετία του ’80 το φαινόμενο του τζόκινγκ (τότε δεν το λέγαμε ακόμα τρέξιμο) παρουσίασε μια έκρηξη με τη γνωστή συνέχεια: τα αθλητικά παπούτσια δε θα είναι ποτέ πια αποκλειστικά για χρήση μέσα στα γήπεδα. Την επόμενη φορά που θα βάλεις τα αγαπημένα σου sneakers για να πας στο γραφείο θυμήσου τον Steve Prefontaine, τον James Dean του τρεξίματος.
Η φόρμα με τις τρεις γραμμές του Franz Beckenbauer (1977)
Ο Γερμανός ποδοσφαιριστής, που έφυγε από τη ζωή τον περασμένο Ιανουάριο, ήταν ο πρώτος πρωταθλητής που υιοθέτησε μια άλλη "στολή" για να φορά μετά την προπόνηση: τη φόρμα γυμναστικής. Υπό αυτό το πρίσμα, θα μπορούσε κανείς να υποστηρίξει ότι υπήρξε ο εφευρέτης του athleisure style. O επονομαζόμενος και "Κάιζερ" έγινε ο πρεσβευτής του συνδυασμού "ζακέτα με φερμουάρ και ασορτί παντελόνι", διακοσμημένα με τρεις ρίγες, που έφερε την υπογραφή του χορηγού του, της Adidas. Μάλιστα, το συγκεκριμένο μοντέλο της γερμανικής φίρμας πήρε το όνομά του.
Έκτοτε η Adidas πρωταγωνιστεί εξίσου στα γήπεδα αλλά και στο streetwear, από τις λαϊκές συνοικίες μέχρι τις αριστοκρατικές λεωφόρους. Όσο για το συγκεκριμένο δυνατό –και διχαστικό– κομμάτι, συνεχίζει να επιστρέφει και να εμφανίζεται τακτικά στις πασαρέλες, όπως στα σόου της Isabel Marant και της Celine, αλλά και μέσα από συλλεκτικές συνεργασίες, όπως αυτή που έκανε η Adidas με την Gucci και τον Balenciaga το 2022.
Το ποδηλατικό σορτς του Andre Agassi (1989)
Το τένις υπήρξε ανέκαθεν το άθλημα που εκτιμούσε την κομψότητα και για πολλά χρόνια τα λευκά ρούχα ήταν υποχρεωτικά. Ώσπου στα τέλη της δεκαετίας του ’80 ο νεαρός πρωταθλητής Andre Agassi αποφάσισε να παίξει το αντισυμβατικό του χαρτί. Ο Αμερικανός γόης εμφανίστηκε στα γήπεδα με το θρυλικό mullet (στην πραγματικότητα, όπως αποδείχτηκε αργότερα, ήταν περούκα) και με ρούχα σε κραυγαλέα χρώματα.
Το 1989, μάλιστα, ο ίδιος εγκαινίασε μια νέα στυλιστική εποχή με τη σειρά Challenge Court, σχεδιασμένη από τον χορηγό του, τη Nike, που περιλάμβανε, εκτός από τα φλούο αθλητικά παπούτσια, και ένα διπλό σορτς, δηλαδή σορτς φορεμένο πάνω από ένα ροζ κολάν! Στη δεκαετία του ’90, που ακολούθησε, το κολάν φορέθηκε από όλους, ακόμη και από την πριγκίπισσα Νταϊάνα (το 1995, σε σομόν χρώμα).
Το εμβληματικό κομμάτι επέστρεψε στη μόδα τις τελευταίες σεζόν μέσα από εμφανίσεις των Kim Kardashian, Hailey Bieber και Bella Hadid, ενώ εξακολουθεί να παραμένει must και για τους άντρες που αγαπούν το τρέξιμο – το φαρδύ σορτς φορεμένο πάνω από το εφαρμοστό κολάν είναι η επίσημη στολή για τους λάτρεις του τρεξίματος.
To baggy παντελόνι του Tony Hawk (1991)
Από τους Ολυμπιακούς Αγώνες του Τόκιο το 2020 το σκέιτμπορντ είναι ολυμπιακό άθλημα, πράγμα αρκετά θετικό όταν μιλάμε για μόδα, μιας και οι σκέιτερ έχουν εξαιρετικά cool στυλ.
Ο Αμερικανός πρωτοπόρος του σπορ Tony Hawk, ένας πρωταθλητής με εξαιρετικές επιδόσεις, δεν αποτελεί εξαίρεση. Αγαπημένο του κομμάτι, το baggy παντελόνι, το οποίο –τυχαίο άραγε;– επέστρεψε πρόσφατα στις πασαρέλες και στο front row, μετά από μακρά απουσία λόγω της κυριαρχίας της skinny γραμμής. Στη street εκδοχή του (βλ. Emily Ratajkowski) ή στο κόκκινο χαλί (βλ. το look της Sienna Miller με XXL τζιν Schiaparelli στο τελευταίο Φεστιβάλ των Καννών), το χαμηλοκάβαλο φαρδύ παντελόνι περιλαμβάνεται ξανά στις πρώτες επιλογές των it girls για τις δημόσιες εμφανίσεις τους.
Ως είδος, το baggy προέρχεται από την αμερικανική gangsta κουλτούρα. Στις φυλακές ανάγκαζαν τους κρατούμενους να βγάζουν τη ζώνη και τα κορδόνια τους, με αποτέλεσμα τα παντελόνια να τους πέφτουν χαμηλά στους γοφούς αποκαλύπτοντας το εσώρουχο. Το στυλ έγινε τεράστιο trend όταν εμφανίστηκε στα hip hop βιντεοκλίπ της δεκαετίας του ’90 και διαδόθηκε σαν αστραπή στις street υποκουλτούρες. Το 2024 το baggy skate chic ορίζεται από το look που πρότεινε η Miu Miu, φορεμένο με crop top ή αντρικό γιλέκο. Αυτή τη φορά το να φαίνεται το εσώρουχο είναι προαιρετικό.
Η ποδοσφαιρική φανέλα της Εθνικής Γαλλίας (1998)
Η νίκη της Γαλλίας στο Παγκόσμιο Κύπελλο Ποδοσφαίρου το 1998 ήταν ένα αθλητικό, κοινωνικό και ταυτόχρονα fashion γεγονός. Σε μια πρωτοφανή σύμπραξη μεταξύ μόδας και ποδοσφαίρου, ο Yves Saint Laurent παρουσίασε 300 δημιουργίες του στο Stade de France, λίγο πριν από τον τελικό. Παράλληλα, μερικές από τις πιο όμορφες γυναίκες του κόσμου, όπως η Carla Bruni, η 20χρονη τότε Laetitia Casta και η Adriana Karembeu (τότε σύζυγος του Christian Karembeu, παίκτη της Εθνικής Ομάδας της Γαλλίας), εμφανίστηκαν με τη σκούρα μπλε φανέλα της Εθνικής Ομάδας.
"Το Παγκόσμιο Κύπελλο του 1998 σηματοδοτεί το σημείο καμπής όπου το ποδόσφαιρο έπαψε να είναι κάτι που αφορά αποκλειστικά τους φιλάθλους, έγινε κάτι που ενώνει τους ανθρώπους και παράλληλα ξεπέρασε το φράγμα του φύλου" τονίζει ο Thomas Zylberman. Έκτοτε ο... φετιχισμός της φανέλας δε σταμάτησε ποτέ. Εκτός από τα γήπεδα, το συγκεκριμένο κομμάτι εμφανίζεται πλέον και στην πόλη, σε πολλές εκδοχές, όπως crop ή XXL. Η τελευταία τάση; Η φανέλα με τα χρώματα της Εθνικής Ομάδας της Βραζιλίας, που φόρεσαν πρόσφατα οι Hailey Bieber, Rosalía και Bella Hadid.
Το ολόσωμο φλούο μαγιό της Jenna de Rosnay (1987)
Στα μέσα της δεκαετίας του ’80 η έννοια του cool εκφραζόταν κυρίως μέσα από σπορ όπως το σέρφινγκ, η ιστιοσανίδα και το σνόουμπορντ. Εκείνη την εποχή η Αμερικανίδα πρωταθλήτρια ιστιοσανίδας Jenna de Rosnay, με τους γυμνασμένους ώμους και τα κατάξανθα, αποχρωματισμένα από τον ήλιο και το αλάτι μαλλιά, λάνσαρε τη δική της μάρκα μαγιό, που ονομάστηκε απλά Jenna και σημείωσε μεγάλη επιτυχία.
Σύντομα το παράδειγμά της ακολούθησε η Στεφανί του Μονακό υπογράφοντας τη σειρά μαγιό Pool Position με σούπερ αποκαλυπτικά μοντέλα σε φλούο χρώματα. Η ίδια έγινε πρέσβειρα του brand της, καθώς το αθλητικό της σώμα εξέφραζε απόλυτα το γκλάμουρ της δεκαετίας του ’80, της εποχής που, μεταξύ άλλων, αποθέωνε και το αερόμπικ!
Φυσική εξέλιξη των μαγιό της δεκαετίας του ’80 είναι το λεγόμενο "κορμάκι", που επικράτησε στο στυλ της επόμενης δεκαετίας, δανειζόμενο από το ολόσωμο το ύφασμα (συνήθως λίκρα) και το σέξι κόψιμο. Εξακολουθεί να παραμένει εξαιρετικά cool, όπως απέδειξε η πρόσφατη εμφάνιση της Jeanne Damas, που το συνδύασε με τζιν παντελόνι.
