Στον πρόλογο του βιβλίου του What Artists Wear (Penguin Books, 2021) ο Charlie Porter, ένας από τους πιο επιδραστικούς συντάκτες μόδας του σήμερα, ανακαλεί ένα κοκτέιλ πάρτι στη Βενετία στο πλαίσιο της Μπιενάλε. Dress code: "Lounge suit" – επίσημα κοστούμια για τους άνδρες, cocktail dresses με μανίκια ή τζάκετ για τις γυναίκες. Παρατηρεί τους πρώτους καλλιτέχνες να καταφθάνουν έχοντας όλοι αγνοήσει τη σημείωση της πρόσκλησης, ντυμένοι σαν να βγήκαν μόλις από το ατελιέ τους.
Αρχίζει να θέτει τα πρώτα καίρια ερωτήματα: Τι λένε τα ρούχα μας για το πώς αντιμετωπίζουμε την αμφισβήτηση και τη συμμόρφωση; Πόσο εύκολοι είναι οι καθημερινοί συμβιβασμοί που κάνουμε στο πώς θα ντυθούμε; Και σημειώνει: "Τα ρούχα έχουν τη δική τους γλώσσα. Φτιάχνονται, πωλούνται και νοηματοδοτούνται από την προσωπικότητα εκείνου που θα τα φορέσει".
Όπως οι εικαστικοί που παρατηρεί ο Porter, έτσι και εκείνοι που δημιουργούν όσα ποθούμε να βάλουμε στην ντουλάπα μας είναι εργάτες. Όχι οι τυπικοί εργάτες, με την έννοια ότι δε χτυπάνε κάρτα ούτε δουλεύουν εννιά με πέντε, αλλά οι παραγωγοί ενός υλικού πολιτισμού. Κατασκευάζουν με ντελικάτα υφάσματα και αριστοτεχνικές βελονιές τον τρόπο με τον οποίο καλούμαστε ή/και θέλουμε να παρουσιάσουμε τον εαυτό μας στον κόσμο.
Διαβάστε Επίσης
Οι ίδιοι όμως πώς επιλέγουν να μας παρουσιαστούν και τι λέει ο τρόπος που ντύνονται για την προσωπικότητα και το έργο τους; Εμείς μελετήσαμε έξι περιπτώσεις, έξι εν ενεργεία σχεδιάστριες και σχεδιαστές που απασχολούν αυτή τη στιγμή τη βιομηχανία της μόδας με την αξιόλογη δουλειά και τη σταθερή δημιουργική εξέλιξή τους και έχουν να μας πουν μια εντελώς διαφορετική ιστορία από αυτήν που λένε τα ρούχα που φτιάχνουν για το catwalk. Μια ιστορία που μας αφηγούνται τα ρούχα με τα οποία οι ίδιοι επιλέγουν να ντυθούν.
Miuccia Prada
"Συνέπεια, αυθεντικότητα, ποιότητα". Αυτό είναι το τρίπτυχο που ορίζει το στυλ της ισχυρότερης γυναίκας της βιομηχανίας της μόδας, της Miuccia Prada. Η αγάπη της για τις καρφίτσες, τα κρεμαστά σκουλαρίκια και τις πλεκτές αλυσίδες μας υπενθυμίζει τη σημασία του accessorizing όπως την αντιλαμβάνονταν οι γυναίκες σε μια άλλη εποχή. Σήμα κατατεθέν της ένα χρυσό περιβραχιόνιο στολισμένο με λαμπερά πετράδια, το οποίο επαναφέρει συχνά, συνήθως όταν επιλέγει μονοχρωματικά σύνολα. Μάλλινα πουλόβερ με στρογγυλή λαιμόκοψη, συνδυασμένα πάντα με μια ιδιαίτερη μίντι φούστα, σατέν μπλέιζερ και chino pants, συχνά στην ίδια απόχρωση, και εντυπωσιακά vintage headpieces συνθέτουν την εικόνα της.
Όμως αυτό που φαίνεται πως ποτέ δεν ξεχνά η Miuccia Prada είναι η σημασία του footwear. Όσο απλό κι αν είναι το σύνολο που έχει επιλέξει να φορέσει, δεν παραλείπει να το ολοκληρώσει με ένα ζευγάρι παπούτσια που θα μαγνητίσει τα βλέμματα είτε λόγω της κομψότητάς του είτε λόγω της εκκεντρικότητάς του. Ο τρόπος με τον οποίο παρουσιάζει τον εαυτό της φέρει την αίγλη μιας κοσμοπολίτισσας που γνωρίζει καλά ότι η γοητεία κρύβεται στον ετερόκλητο συνδυασμό καθαρότητας και τολμηρών επιλογών.
Alessandro Michele
Το στυλ του εραστή του vintage Alessandro Michele εκπορεύεται από τον άκρατο ρομαντισμό του. Όταν θα βγει για να υποκλιθεί μετά την παρουσίαση μιας συλλογής του οίκου Valentino, θα το κάνει είτε φορώντας ένα λευκό T-shirt και τζιν είτε ένα μάλλινο πουλόβερ και jockey hat. Θα ολοκληρώσει το look με sneakers ή loafers, πάντα όμως θα είναι στολισμένος με κοσμήματα που έχουν ζήσει πολλές ζωές, κυρίως ογκώδη βραχιόλια και δαχτυλίδια, διακοσμημένα με κάθε λογής πέτρες. Στην προσωπική του ζωή εκφράζει την ίδια θεατρικότητα που βλέπουμε στις δημιουργίες του. Στις επίσημες εμφανίσεις του πρωταγωνιστούν πουκάμισα με βολάν, φιόγκοι, embellished σακάκια, ενώ δεν είναι λίγες οι φορές που τον έχουμε δει να φοράει στα μαλλιά του vintage αξεσουάρ και εντυπωσιακά headpieces.
Όταν βρίσκεται off-duty, σήμα κατατεθέν του, μαζί με τα αγαπημένα του πουλόβερ και τα jockey καπέλα, αποτελούν και τα χοντρά κοκάλινα γυαλιά ηλίου, ενώ πάρα πολλές φορές έχει εμφανιστεί με σορτς συνδυασμένα με μακριές κάλτσες και ιδιαίτερα παπούτσια. Από πάνω θα προτιμήσει ένα T-shirt με λογότυπο ή ένα πουκάμισο. Συχνά επιλέγει αξεσουάρ του οίκου για τον οποίο εργάζεται. Παρά τα τολμηρά patterns και τα βαριά υφάσματα, το προσωπικό στυλ του Alessandro Michele έχει μια ευθραυστότητα και μια συστολή. Αυτό δίνει στη στυλιστική του υπογραφή κάτι τρυφερά παιδικό.
Chemena Kamali
Η νέα creative director της Chloé και υπεύθυνη για τη μανία με το bohemian style τις τελευταίες δύο σεζόν φέρει τη γοητεία των προκατόχων της στον οίκο, της Stella McCartney και της Phoebe Philo. Απλή, αλλά απόλυτα κομψή, η Chemena Kamali υιοθετεί τη χαλαρή θηλυκή αισθητική της Chloé και στο προσωπικό της ντύσιμο. Αυτό που την κάνει να ξεχωρίζει είναι η δική της ερμηνεία της σύγχρονης θηλυκότητας. Στην παρουσίαση της πρώτης της συλλογής για τον οίκο υποκλίθηκε φορώντας ένα τζιν καμπάνα με ξεφτισμένα μπατζάκια, ένα μεταξωτό καμηλό πουκάμισο και λευκά sneakers.
Ένα κολιέ σε ύφος boho αλλά και μια ζώνη έδιναν τον τόνο της κολεξιόν, εκείνο όμως που σφράγισε το προσωπικό στυλ της σχεδιάστριας ήταν η μεγάλη αγκαλιά που έκανε με τον γιο της όταν εκείνος έτρεξε καταπάνω της στο catwalk. Πρόκειται για μία από τις πιο φορτισμένες εικόνες στη μόδα του 21ου αιώνα, που καθορίζει το στυλ της σύγχρονης γυναίκας, η οποία καλείται να αντεπεξέλθει σε πολλαπλούς ρόλους: γυναίκα, μητέρα, εργαζόμενη. Το look της Kamali εκείνη τη μέρα έλεγε την ιστορία μιας γυναίκας με έντονη αισθητική ταυτότητα, που ταυτόχρονα αντιμετωπίζει τα ρούχα ως μέσο και όχι ως σκοπό.
Matthieu Blazy
Ο ταλαντούχος σχεδιαστής, που έβαλε την Bottega Veneta στις υψηλές θέσεις δημοτικότητας των luxury brands, μετακόμισε πρόσφατα στη Chanel και όλοι προσπαθούν να αποκρυπτογραφήσουν το προσωπικό του στυλ για να φανταστούν τι μπορεί να φέρει στον γαλλικό οίκο. Το στυλ του Blazy αντικατοπτρίζει τη βελγική ιδιοσυγκρασία του: απλότητα και διακριτική αυστηρότητα. Η "στολή" του είναι λευκό T-shirt και ανοιχτόχρωμα baggy jeans. Sneakers ή μποτάκια είναι η επιλογή του όσον αφορά τα παπούτσια. Τα denim bottoms μπορεί να αντικατασταθούν από cargo pants και πάνω από το μπλουζάκι-καμβά να φορεθεί ένα μαύρο ή navy blue πουκάμισο, πάντα ανοιχτό.
Ένας άνθρωπος που είναι ικανός να παράγει εξωφρενικές δημιουργίες με περίτεχνες πλέξεις, κρόσσια και δύσκαμπτα υλικά, όπως το δέρμα και το λάτεξ, επιλέγει να ντύνεται όσο πιο απλά γίνεται, έτσι ώστε τίποτα να μην τον αποσπά και να τον εμποδίζει όχι απλά όταν εργάζεται, αλλά, κυρίως, όταν ζει. Στην Bottega Veneta ξεχωρίζουν οι φορές που ο δικός του στυλιστικός κώδικας "τρύπωσε" στις συλλογές του. Λευκά tank tops, jeans και flannel πουκάμισα έχουν συνδεθεί με το brand. Στις κοινωνικές του συναναστροφές ο νέος creative director της Chanel παραμένει ένας κομψός Γαλλο-Βέλγος συμπληρώνοντας τα outfits του με εξίσου διαχρονικά κομμάτια, όπως ένα καρό μάλλινο παλτό ή ένα ραφ μπλε πουλόβερ. Η φιλοσοφία του του υπαγορεύει να δίνει όλη του την προσοχή σ’ εκείνα που πρόκειται να δημιουργήσει για να φορέσουν οι άλλοι, χωρίς να τον απασχολεί το τι θα φορέσει ο ίδιος.
Stella McCartney
Για τη Βρετανίδα σχεδιάστρια τα ρούχα είναι τρόπος επικοινωνίας. Μέσω αυτών περιγελούσε το γεγονός ότι είναι γόνος διασήμων πολύ πριν ανακαλυφθεί ο όρος "nepo baby" και το κάνει η Hailey Bieber. Με την παιδική της φίλη Liv Tyler εμφανίστηκαν στο Met Gala του 1999 με όμοια handmade T-shirts, που έγραφαν "Rock Royalty" [είναι οι κόρες των θρύλων της μουσικής Paul McCartney (Beatles) και Steven Tyler (Aerosmith), αντίστοιχα]. Η σχεδιάστρια έγινε σύμβολο της αβίαστης γυναικείας κομψότητας, που της ενέπνευσε η μητέρα της, η παντοτινή της μούσα, που συνήθιζε να ντύνεται απλά, κομψά και ανδρόγυνα. Η Stella McCartney ισορροπεί σε δύο στυλιστικές βάρκες με θαυμαστή χάρη.
Από τη μία, oversized μπλέιζερ με Savile Row tailoring και wide leg υφασμάτινα παντελόνια, συχνά συνδυασμένα με ένα λευκό πουκάμισο σε ανδρική γραμμή, είναι το go-to outfit της. Από την άλλη, ως αυθεντικό it girl της Μεγάλης Βρετανίας, ερμηνεύει με πολλούς τρόπους τη θηλυκότητά της: mini dresses με τολμηρά prints ή ενδιαφέροντα cut-outs για τις βραδινές εξόδους της και καλοραμμένα ταγέρ και fit and flare dresses όταν θα συναναστραφεί με τη βασιλική οικογένεια της γενέτειράς της. Τις περισσότερες φορές τις δημιουργίες που επιλέγει τις υπογράφει η ίδια.
Demna Gvasalia
Ο καλλιτεχνικός διευθυντής του οίκου Gucci έχει μια προσέγγιση απέναντι στο ντύσιμό του που μοιάζει να ισορροπεί ανάμεσα στο casual και το αινιγματικό. Το signature look του Demna Gvasalia περιστρέφεται γύρω από oversized καμπαρντίνες, jockey hats, που συνήθως καλύπτει με την κουκούλα του φούτερ του, με αποτέλεσμα σχεδόν να κρύβει το πρόσωπό του, και statement sneakers ή τεράστιες μπότες. Χρωματικά κινείται σταθερά σε μια σκούρα παλέτα, με το μαύρο, το ανθρακί και το ναυτικό μπλε να είναι τα χρώματα που προτιμά πιο συχνά.
Όλα τα παραπάνω διαμορφώνουν ένα industrial ύφος που συναντά κανείς στην υποκουλτούρα του σύγχρονου rave, ιδίως σε πρώην σοβιετικές χώρες, όπως είναι άλλωστε και η Γεωργία, απ’ όπου κατάγεται. Την τάση να εξαφανίζεται μέσα στα ρούχα του εκφράζει και σε επίσημα καλέσματα με εκκεντρικές εμφανίσεις, όπως εκείνη στο πλευρό της Kim Kardashian για το Met Gala του 2021, όπου και οι δύο εμφανίστηκαν με full face μαύρες μάσκες. Στο δημιουργικό του σύμπαν ο Demna ενσωματώνει κάποια από αυτά τα στοιχεία, αλλά πάντα κατορθώνει με μαεστρία να υμνεί την κληρονομιά του εκάστοτε οίκου ταυτόχρονα με το προσωπικό προβοκατόρικο και συχνά δυστοπικό όραμά του.
