Έχει μεγαλώσει μέσα στον κόσμο της μόδας. Αγαπά την τέχνη και ξεχωρίζει τη ζωγραφική. Θυμάται ακόμα τη στιγμή που δημιούργησε το πρώτο δικό της ρούχο. Θεωρεί πως είναι προνόμιο για την εκάστοτε χώρα να έχει τη δική της σκηνή στη μόδα και γενικά στην τέχνη. Αγαπά το ελληνικό φως και τον τρόπο που αυτό αντανακλά στα ρούχα.
Ο λόγος για την Ιωάννα Κουρμπέλα. Με αφορμή τη συμπλήρωση των τριάντα χρόνων παρουσίας του Madame Figaro στην Ελλάδα, η σχεδιάστρια μόδας μίλησε για όλα όσα την εμπνέουν, αλλά και για όλα εκείνα τα στοιχεία που κάνουν το ελληνικό ένδυμα τόσο ξεχωριστό.
Προέρχεσαι από μία οικογένεια με μακρά πορεία στην ελληνική μόδα. Ήταν μονόδρομο για εσένα να ασχοληθείς με το σχέδιο ρούχων; Ένα καταφύγιο;
Σίγουρα, δεν ήταν μονόδρομος. Δεν υπήρχε αυτή η συγκεκριμένη κατεύθυνση από την οικογένειά μου. Πιστεύω πως το γεγονός ότι ασχολήθηκα με την τέχνη είναι μία πηγαία έκφραση. Παράλληλα, σαφώς είχα αυτά τα ερεθίσματα στη ζωή μου και έχουν διαμορφώσει την αισθητική μου, αλλά και τον τρόπο που προσεγγίζω το αντικείμενό μου. Η οικειότητα που έχω με τα υλικά, επειδή είμαι από παιδί μέσα σε αυτά, πιστεύω πως αποτυπώνεται στη δουλειά μου.
Ως παιδί, υπήρχε κάτι που σου είχε κάτι που σου είχε κάνει πολύ μεγάλη εντύπωση σε σχέση με τη μόδα;
Έχω πολλές εικόνες. Για εμένα, όλα αυτά ήταν μία καθημερινότητα. Ήταν η δουλειά του μπαμπά μου.
Εκτός από τη μόδα, με τι άλλο ονειρευόσουν να ασχοληθείς;
Αρχικά, ήθελα να γίνω αρχιτέκτονας. Όταν το σκέφτομαι σήμερα, σκέφτομαι πως θα ήθελα να γίνω ζωγράφος. Η ζωγραφική και η αρχιτεκτονική είναι οι δύο κλάδοι που με απασχολούν περισσότερο.
Θυμάσαι την πρώτη δημιουργία που ολοκλήρωσες; Ποια ήταν τα συναισθήματα που βίωσες;
Εννοείται πως θυμάμαι το πρώτο ρούχο που έφτιαξα, αλλά και το πως ανταποκρίθηκε ο κόσμος σε αυτό. Όλη την εμπειρία τη θυμάμαι σαν να ήταν χθες. Συγκεκριμένα, έφτιαξα μία πλεκτή μπλούζα και την τοποθέτησα στη βιτρίνα του καταστήματός μας, που βρίσκεται στην Πλάκα. Ένιωσα αγωνία για το αν θα ρωτήσει κάποιος για αυτή. Μετά θυμάμαι πως τη φόρεσε η αδερφή μου η Στέλλα και τη σταμάτησαν στον δρόμο για να τη ρωτήσουν τι φοράει. Εκεί ήταν που κατάλαβα πως κάτι γίνεται σωστά και έχει νόημα.
Ποια είναι εκείνα τα χαρακτηριστικά που βρίσκονται στο DNA του brand σου και το καθιστούν τόσο ξεχωριστό;
Αρχικά, χαίρομαι που το θεωρείς ξεχωριστό και σε ευχαριστώ. Αυτό που συμβαίνει με τις γυναίκες που επιλέγουν να φορούν τις συλλογές μας είναι σαν να βρίσκονται σε έναν ανοιχτό διάλογο μαζί μας. Ο σχεδιασμός των ρούχων μου χαρακτηρίζεται από μία εσωστρέφεια. Δεν είναι τόσο της πρώτης εντύπωσης. Άρα, με τον σχεδιασμό μου στοχεύω στη δεύτερη ανάγνωση και νομίζω πως οι άνθρωποι που επιλέγουν τα ρούχα μου έχουν την ίδια οπτική με εμένα. Θέλουν ο κόσμος να τους δει έτσι. Επίσης, σχετίζεται με την ποιότητα, στην οποία έχω προσήλωση. Η χρωματική γκάμα αποτελείται από αποχρώσεις με βάθος. Αγαπώ μάλιστα να φτιάχνω τα δικά μου χρώματα. Η παραγωγή των ρούχων επίσης πραγματοποιείται στην Ελλάδα, κάτι που είναι χαρακτηριστικό των συλλογών μας.
Οι δημιουργίες είναι 100% made in Greece;
Ναι, ακριβώς. Τα υφάσματα που χρησιμοποιούμε είναι σε ένα υψηλό ποσοστό από την Ελλάδα, αλλά όχι όλα, αφού δεν μπορείς να βρεις τα πάντα. Δεν παράγουμε όλα τα υφάσματα στη χώρα μας. Όσα περισσότερα υλικά μπορούμε να βρούμε από εγχώριους παραγωγούς, τα επιλέγουμε. Η παραγωγή των ρούχων όμως γίνεται εξ'ολοκλήρου στην Ελλάδα και πολλά κομμάτια, όπως τα πλεκτά δημιουργούνται in house, δηλαδή στην εταιρεία μας.
Ο μινιμαλισμός πρωταγωνιστεί στις συλλογές σου, χωρίς όμως να είναι απλοϊκές οι δημιουργίες.
Ναι, ακριβώς. Η απλότητα στον σχεδιασμό προκύπτει από το σύνθετο. Διαφορετικά, θα ήταν απλοϊκό, όπως είπες. Για να αποδομήσεις, θα πρέπει πρώτα να έχεις δομήσει. Είναι ένα ταξίδι, που συμβαίνει κυρίως στην πρόβα. Μπορεί να έχει ξεκινήσει από κάτι πολύ σύνθετο και στη συνέχεια παρατηρείς πως το γυναικείο σώμα έχει τόσες καμπύλες και η κίνησή του έχει τόση πληροφορία, που κατά την άποψή μου, χρειάζονται λίγα πράγματα για να μπορέσεις να αναδείξεις τη σιλουέτα και την κινησιολογία.
Στη μέχρι στιγμής πορεία σου, υπάρχει κάποια συλλογή ή εμπειρία που να αφορά τη μόδα και να ένιωσες υπερήφανη και ευγνώμων;
Κάθε μέρα νιώθω ευγνώμων. Το επάγγελμά μου είναι πολύ δημιουργικό και έχω εισπράξει πολλές χαρές. Ξεχωρίζω κάποιες στιγμές, αλλά περισσότερο τους ανθρώπους με τους οποίους έχω συνδεθεί. Είναι κυρίως πρόσωπα που μου δίνουν πολύ χαρά και είναι σημαντικοί για τον ψυχισμό μου.
Μετά την ολοκλήρωση μίας συλλογής, ποιος είναι ο πρώτος άνθρωπος, στον οποίο θα την παρουσιάσεις;
Η αδερφή μου, η Αναστασία, η οποία ασχολείται με το τμήμα των πωλήσεων. Πολύ συχνά μάλιστα, της δείχνω και κάθε ένα κομμάτι που φτιάχνω. Δεν περιμένω δηλαδή, να ολοκληρώσω τη συλλογή. Δίνω πολύ σημασία στη γνώμη της.
Τα τελευταία χρόνια, η ελληνική μόδα γνωρίζει μία ανάπτυξη. Ποιες είναι οι δικές σου σκέψεις;
Είμαι πολύ χαρούμενη και υπερήφανη για την ελληνική μόδα και την πορεία της. Θέλω να πιστεύω πως και εμείς μέσα από την τόσο μεγάλη προσπάθεια που έχουμε κάνει, έχουμε συμβάλει σε αυτό. Έχει βοηθήσει πάρα πολύ η τεχνολογία. Τα νέα παιδιά επίσης είναι πολύ πιο εκτεθειμένα στην πληροφορία, ταξιδεύουν πολύ. Πιστεύω στην Ελλάδα και στις δυνατότητες που έχουμε. Θεωρώ πως είναι προνόμιο για την εκάστοτε χώρα να έχει τη δική της σκηνή στη μόδα και γενικά στην τέχνη. Αυτό εκφράζει την ψυχή μας. Είναι πολύ σημαντικό να σχεδιάζει ένας Έλληνας για έναν Έλληνα και να μην είμαστε αναγκασμένοι να φοράμε μόνο ξένα brands. Χρειάζεται να γίνουμε όλοι πιο συνειδητοί καταναλωτές σε όλα τα επίπεδα και να μπορούμε να χαιρόμαστε τη δική μας ταυτότητα.
Πιστεύεις πως η ελληνική μόδα έχει ταυτότητα;
Βέβαια. Οι καιρικές συνθήκες και το συγκεκριμένο φως δημιουργούν την ταυτότητά της. Για παράδειγμα, το ελληνικό φως κάνει ένα μπλε χρώμα να μοιάζει τελείως διαφορετικό από ότι εάν το έβλεπες σε κάποια χώρα της Σκανδιναβίας. Πιστεύω πως οι Έλληνες είμαστε πάρα πολύ καλοί στο να φτιάχνουμε ρούχα για χώρες με ζεστό κλίμα. Αντίστοιχα, οι βόρειες χώρες είναι ειδικές στη δημιουργία ρούχων που μας κρατούν ζεστούς. Ο καθένας εξειδικεύεται σε κάτι ανάλογα με την χώρα. Είναι τύχη να μπορείς να φορέσεις ένα καφτάνι ή ένα ζευγάρι σανδάλια ελληνικής κατασκευής. Επίσης, παίζει μεγάλος ρόλος και όσον αφορά στις πρώτες ύλες. Η Ελλάδα είναι η χώρα που παράγει το καλύτερης ποιότητας βαμβάκι παγκοσμίως. Από day 1, χρησιμοποιούμε αυτό το βαμβάκι. Είμαστε πολύ τυχεροί που έχουμε αυτή την πρώτη ύλη και μπορούμε να δημιουργήσουμε ρούχα που έχουμε σχεδιάσει.
Μαζί με άλλους Έλληνες δημιουργούς, έχετε φτιάξει την Ένωση Σχεδιαστών Μόδας Ελλάδας. Ποιος είναι ο στόχος σας;
Τα δύο πρώτα χρόνια του συλλόγου ήμουν γραμματέας στο Δ.Σ. Είναι πολύ σπουδαίο το γεγονός πως έχει ξανασυσταθεί ο σύλλογος. Πρέπει να είμαστε ενωμένοι. Έχουμε κοινά θέματα να διαχειριστούμε για τον κλάδο μας. Είναι θεραπευτικό ότι ο ένας μπορεί να μιλήσει με τον άλλο και να υπάρχει αυτό το μοίρασμα για την παραγωγή, τη δημιουργία και την εμπορία ρούχων. Ο στόχος μας είναι η εξωστρέφεια σε όλα τα επίπεδα. Αρχικά, προς την χώρα μας. Να μάθουν δηλαδή οι Έλληνες ποιοι είμαστε, τι κάνουμε, που παράγουμε, που πουλάμε, να παρουσιαστούμε όλοι μαζί ενωμένοι. Στη συνέχεια, ο στόχος είναι να ταξιδέψουμε στον κόσμο, ώστε να δείξουμε τα ποιοτικά χαρακτηριστικά μας και εκπροσωπώντας τη χώρα μας στον τομέα μας. Η μόδα είναι ένας κλάδος πολιτισμού. Εμείς σχεδιάζουμε το ελληνικό γίγνεσθαι στο σήμερα και αυτό έχει μία καλλιτεχνική, αλλά και εμπορική έκφραση. Μας αφορά όλους τι θα φορέσουμε. Είναι από τις πιο σημαντικές επιλογές και εκφράσεις της καθημερινότητάς μας.
Στην Ελλάδα του 2024, πόσο εύκολο είναι να έχει κανείς μία επιχείρηση μόδας;
Γενικά νομίζω πως πλέον δεν είναι τίποτα εύκολο, πόσο μάλλον μία επιχείρηση που παράγει, σχεδιάζει και προσπαθεί να υψώσει το ανάστημά της απέναντι στην παγκόσμια αγορά που πρεσβεύει μόνο το φτηνό και το μαζικό. Δεν είναι εύκολο, αλλά είναι μία δουλειά που γνωρίζω να κάνω. Την γνώριζαν και οι πρόγονοί μου. Έχω το πάθος και με ενδιαφέρει πολύ να το εκπροσωπήσω, με ενδιαφέρει πολύ. Οπότε, είμαι εδώ και το υπηρετώ με χαρά και τις καλύτερες προθέσεις.
Βιωσιμότητα και μόδα. Πόσο εύκολο είναι να γίνει πραγματικότητα;
Δεν είναι καθόλου εύκολο. Οι έννοιες "βιώσιμο" και "οικονομικό" είναι έννοιες αντικρουόμενες. Δεν μπορείς να πληρώνεις σωστά τους τεχνίτες σου και να εργάζονται σε δίκαιο πλαίσιο, όταν οι εταιρείες μαζικής παραγωγής διατηρούν άθλιες συνθήκες, ώστε να μπορούμε εμείς να ψωνίζουμε ρούχα που δεν έχουν το κόστος ούτε της πρώτης ύλης τους. Δεν είναι μία εύκολη επιλογή. Είναι απαιτητικό. Είμαστε συνέχεια σε αλληλεπίδραση με τους καταναλωτές. Προσπαθούμε να εξηγήσουμε και είναι σπουδαίο να ενημερώνεται ο κόσμος για την αξία του να φοράς κάτι που έχει μία σύνθεση που είναι φυσική και οι άνθρωποι που το έχουν παράξει και δημιουργήσει δεν έχουν δυσκολευτεί. Πρέπει κάποια στιγμή να καταλάβουμε πως η ομορφιά δεν πρέπει να εμπεριέχει τον πόνο των άλλων ανθρώπων. Είναι ένα σπουδαίο μήνυμα. Η μόδα χρειάζεται να επαναπροσδιορίσει τον τρόπο που παράγει τα προϊόντα της και ο καταναλωτής πρέπει να ενημερωθεί και να έχει καλύτερη εικόνα όσων επιλέγει. Να κάνει πιο συνειδητές αγορές.
Πιστεύεις πως οι Ελληνίδες έχουν στιλ; Κάνουν συνειδητές αγορές;
Πλέον, οι άνθρωποι έχουμε μεγάλη πρόσβαση σε πληροφορίες, γνώσεις, εικόνες. Νομίζω πως λόγω αυτής της υπερπληροφόρησης, τα πράγματα πηγαίνουν προς το καλύτερο. Δεν μπορείς να κάνεις ότι δεν γνωρίζεις. Όλοι γνωρίζουμε. Αν καταφέρουμε μέσα σε όλο αυτό να αλλάξουμε το ποσοστό της ποιότητας με την ποσότητα, τα πράγματα θα πάνε ακόμα καλύτερα. Εάν σκεφτούμε πως καταναλώνοντας περισσότερο ποιοτικά και λιγότερο ποσοτικά, θα υιοθετήσουμε μία πιο υγιή αντιμετώπιση προς το περιβάλλον και τον συνάνθρωπό μας.
Ποια είναι η μεγαλύτερη πρόκληση που έχεις αντιμετωπίσει και πώς την ξεπέρασες;
Νομίζω πως η περίοδος της πανδημίας ήταν μία πολυεπίπεδη πρόκληση, δηλαδή όχι μόνο επαγγελματικά. Εφόσον έχουμε περάσει από αυτή την περιπέτεια, αλλά είμαστε εδώ και συνεχίζουμε, κάτι λέει. Αυτή ήταν η μεγαλύτερη πρόκληση.
Η νέα συλλογή έχει τον τίτλο "Enosis" και εμπνέεται από το έργο του Γιάννη Μώραλη.
Ναι, ακριβώς. Εμπνεύστηκα από το έργο ενός Έλληνα ζωγράφου και πιο συγκεκριμένα από το έργο του που ονομάζεται "Το ερωτικό". Οι ζωγράφοι και πιο συγκεκριμένα ο Γιάννης Μώραλης στην εν λόγω περίοδο δημιουργίας του εξυμνεί τη γυναικεία μορφή. Η γυναικεία σιλουέτα είναι κάτι που με απασχολεί και εμένα πολύ. Οι καθαρές γραμμές και η χρωματική παλέτα που χρησιμοποιούσε λειτούργησε ως πηγή έμπνευσης για εμένα. Το έργο του συγκεκριμένου εικαστικού με έχει επηρεάσει πολύ.
Πιστεύεις πως η μόδα είναι μία μορφή τέχνης;
Σαφώς. Η μόδα είναι μία εφαρμοσμένη τέχνη, ειδικά το prêt-à-porter. Στην υψηλή ραπτική μπορείς να δημιουργήσεις looks που είναι πιο εικαστικά, χωρίς να εξυπηρετούν απαραίτητα κάποιον σκοπό όπως το πως θα ανέβεις τη σκάλα ή πως θα οδηγήσεις. Η μόδα είναι σίγουρα μορφή τέχνης και έτσι μου αρέσει να την προσεγγίζω.
Ποια είναι τα επόμενα σχέδιά σου;
Το όνειρο και η επιθυμία μου είναι η συνεχής εξέλιξη.
Φέτος, το Madame Figaro Greece κλείνει τριάντα χρόνια παρουσίας. Θυμάσαι την πρώτη φορά που την ξεφύλλισες; Υπάρχει κάτι που σου είχε κάνει εντύπωση;
Το περιοδικό Madame Figaro είναι από τους τίτλους που ξεχωρίζουν. Αυτό που συμβαίνει είναι πως κάπως ταυτιζόμαστε, όσον αφορά στις αξίες που έχει το περιοδικό και εγώ. Η απλότητα, η δύναμη της κλασικής αισθητικής. Αισθάνομαι πως συναντιόμαστε κάθε φορά που το ξεφυλλίζω. Νιώθω ότι εναρμονίζεται με τη δική μου αισθητική, τα δικά μου πιστεύω, αλλά και τη θέση μου ως γυναίκα.
Μία ευχή για τα γενέθλια του Madame Figaro Greece;
Να παραμείνετε συνοδοιπόροι των γυναικών και να τις ταξιδεύετε στον όμορφο κόσμο της μόδας και της τέχνης.
