Η Patrizia Tettamanzi μοιράζεται την πολύτιμη εμπειρία από τη συμμετοχή της στην πρωτοβουλία M.A.R.E. project της Yamamay.
Σε μία εποχή που ο πλανήτης πλήττεται από τις συνέπειες της κλιματικής αλλαγής, οι πρωτοβουλίες που στοχεύουν στην αφύπνιση και την ενεργή δράση για την προστασία του περιβάλλοντος μόνο θετικό αντίκτυπο και αισιοδοξία προκαλούν. Μια τέτοια πρωτοβουλία είναι και το M.A.R.E. project που ξεκίνησε πριν από 4 χρόνια η Yamamay, η κορυφαία ιταλική εταιρία με εσώρουχα και μαγιό.
Το πρόγραμμα M.A.R.E. (Marine Adventure for Research & Education) εστιάζει στην επιστημονική και περιβαλλοντική έρευνα, αλλά και την εκπαίδευση του κοινού, με έμφαση στη βιωσιμότητα του θαλάσσιου οικοσυστήματος της Μεσογείου. Βασικό κορμό του πρότζεκτ αποτελεί το ταξίδι στις θάλασσες της Μεσογείου με το καταμαράν ONE, διάρκειας πολλών εβδομάδων, όπου ομάδα βιολόγων, ωκεανογράφων και χημικών συλλέγει δείγματα πλαγκτόν και περιβαλλοντικού DNA (eDNA) για την παρακολούθηση της βιοποικιλότητας και της ρύπανσης των θαλασσών. Στο πρότζεκτ συμμετέχουν εθελοντικά και πολίτες, αλλά και ambassadors της Yamamay.
Το καταμαράν ONE έχει διασχίσει ως τώρα τις θάλασσες της Τυρρηνικής, της Αδριατικής - και το Ιόνιο, και φέτος ταξίδεψε στις θάλασσες ανάμεσα σε Ιταλία και Ελλάδα, από το Ιόνιο μέχρι το Αιγαίο και πίσω στην Ιταλία. Για 3η συνεχόμενη χρονιά, σ' αυτόν τον απόπλου, συμμετείχε η Patrizia Tettamanzi, καθηγήτρια Διοίκησης Επιχειρήσεων, Βιωσιμότητας και Λογιστικής στο πανεπιστήμιο LIUC - Cattaneo. Με την επαγγελματική της δραστηριότητα να εστιάζει στη βιωσιμότητα και με τη βιομηχανία της μόδας να αποτελεί αντικείμενο μελέτης της έρευνας της, η Patrizia Tettamanzi μιλάει στο madamefigaro.gr για τις πρωτοβουλίες που η μόδα οφείλει να αναλάβει για το περιβάλλον και την κουλτούρα ESG* που πρέπει να αναπτύξουν οι επιχειρήσεις, τα πολύτιμα διδάγματα από την πρωτοβουλία του M.A.R.E. project, αλλά και τα συμπεράσματά της για την κατάσταση που βρίσκονται σήμερα οι θάλασσες της Μεσογείου.
-Τι σημαίνει για εσάς η συμμετοχή σας στο M.A.R.E. project της Yamamay;
Η συμμετοχή μου στο M.A.R.E. project της Yamamay έχει για μένα ιδιαίτερη σημασία. Το αρχικό μου πεδίο σπουδών και επαγγελματικής δραστηριότητας είναι η επιχειρηματική οικονομία, γενικά μιλώντας, ενώ τα τελευταία χρόνια έχω εστιάσει στη βιωσιμότητα, εξετάζοντάς τη από διάφορες οπτικές γωνίες (E–Environment, S–Social, G–Governance). Χάρη σε αυτή την ενασχόληση με τη βιωσιμότητα ξεκίνησε η συνεργασία μου με τη Yamamay, αρχικά σε αρκετά ακαδημαϊκά έργα (συμπεριλαμβανομένων εκείνων που αφορούσαν τις βιομηχανίες του αθλητισμού και της μόδας και διάφορα case studies), ενώ στη συνέχεια αυτή η συνεργασία πέρασε και σε άλλα πεδία, που οδήγησαν και στη συμμετοχή μου στο M.A.R.E. project.
Νιώθω – και θα συνεχίσω να νιώθω – βαθιά ευγνωμοσύνη για την ευκαιρία που μου έδωσε η Yamamay να συμμετέχω σε αυτή την πρωτοβουλία, η οποία για μένα αποτελεί μια σημαντική ευκαιρία να ξεκινήσουμε από γερά επιστημονικά θεμέλια για να κατανοήσουμε τις διαφορετικές πτυχές της βιωσιμότητας και να συμβάλουμε στη διάδοση της κουλτούρας και της ευαισθητοποίησης γύρω από τα ESG (Περιβαλλοντική, Κοινωνική και Εταιρική Διακυβέρνηση), τόσο σε ακαδημαϊκό όσο και σε επαγγελματικό επίπεδο.
-Αυτή είναι η τρίτη συνεχόμενη χρονιά που συμμετέχετε σε αυτή την αποστολή. Τι συμπεράσματα έχετε βγάλει σχετικά με τη ρύπανση και τη βιοποικιλότητα στις θάλασσες της Μεσογείου;
Η Μεσόγειος πλήττεται σοβαρά από τη ρύπανση, με περίπου το 87% των υδάτων της να θεωρούνται μολυσμένα. Το πλαστικό αποτελεί μια από τις μεγαλύτερες απειλές, με τις συγκεντρώσεις μικροπλαστικών να είναι από τις υψηλότερες που έχουν καταγραφεί ποτέ. Αυτά τα μικροπλαστικά εισέρχονται στην τροφική αλυσίδα, θέτοντας σε κίνδυνο την υγεία πολλών ειδών, συμπεριλαμβανομένων των ανθρώπων. Η Μεσόγειος φιλοξενεί μια εξαιρετική βιοποικιλότητα, με πολλά ενδημικά είδη, ωστόσο η ρύπανση των υδάτων απειλεί την επιβίωσή τους.
Σε αυτό το πλαίσιο, μπορούμε να πούμε ότι το M.A.R.E. είναι μια σημαντική πρωτοβουλία επιστημονικής έρευνας και επιστήμης των πολιτών, με στόχο την παρακολούθηση της κατάστασης της Μεσογείου, που προάγει τη γνώση και την προστασία του θαλάσσιου περιβάλλοντος.
Αν και δεν είμαι ειδικός στις περιβαλλοντικές επιστήμες ή στη βιολογία, μπορώ να συνοψίσω τα συμπεράσματά μου ως εξής: τα ζητήματα που αφορούν το περιβάλλον, τη βιοποικιλότητα και τη ρύπανση είναι καθοριστικά για την υγεία του πλανήτη μας. Κάθε θεσμός και κάθε άτομο μπορεί να συμβάλει ενεργά στη βελτίωση της τρέχουσας κατάστασης. Πρότζεκτ όπως αυτό για το οποίο συζητάμε είναι απαραίτητα για την ευαισθητοποίηση και την καλλιέργεια μιας ESG κουλτούρας, η οποία αποτελεί το θεμελιώδες πρώτο βήμα πριν από κάθε περαιτέρω δράση.
-Πόσο επείγουσα είναι η ανάγκη για εκπαίδευση και δράση σχετικά με τη θαλάσσια βιοποικιλότητα και την "μπλε οικονομία";
Η εκπαίδευση και η δράση για τη θαλάσσια ζωή και την οικονομία των ωκεανών είναι πιο επείγουσες από ποτέ. Οι θάλασσές μας βρίσκονται σε κίνδυνο εξαιτίας της ρύπανσης, της υπεραλίευσης, της κλιματικής αλλαγής και της καταστροφής των φυσικών οικοτόπων. Η Μεσόγειος, για παράδειγμα, όπως ήδη αναφέρθηκε, αντιμετωπίζει σοβαρό πρόβλημα.
Η θαλάσσια βιοποικιλότητα — η ποικιλία της ζωής στους ωκεανούς μας — είναι απαραίτητη για την υγεία του πλανήτη. Την ίδια στιγμή, πολλοί άνθρωποι και επιχειρήσεις εξαρτώνται από τη θάλασσα για εργασία και εισόδημα, ιδιαίτερα μέσω της αλιείας, του τουρισμού και των θαλάσσιων μεταφορών. Αυτή είναι η λεγόμενη "μπλε οικονομία" και δεν μπορεί να επιβιώσει χωρίς μια καθαρή, υγιή θάλασσα.
Δυστυχώς, αν συνεχίσουμε να ρυπαίνουμε τη θάλασσα, διακινδυνεύουμε να χάσουμε τόσο τη φύση όσο και τις οικονομικές ευκαιρίες. Γι’ αυτό η εκπαίδευση είναι το κλειδί. Και ως καθηγήτρια και εκπαιδευτικός, μπορώ μόνο να υποστηρίξω αυτά τα λόγια, στα οποία πιστεύω ακράδαντα. Ένα στοιχείο που ενισχύει αυτή την πεποίθηση είναι το γεγονός ότι σήμερα, στα περισσότερα πανεπιστήμια, απαιτείται να περιλαμβάνεται, έστω και συνοπτικά, αναφορά σε θέματα ESG μέσα στα επιμέρους μαθήματα που παρακολουθούν οι φοιτητές από διάφορες σχολές.
Η υποστήριξη έργων που εκπαιδεύουν και προστατεύουν τη θαλάσσια ζωή είναι απαραίτητη. Μας βοηθούν να φροντίσουμε τη θάλασσα — και το μέλλον μας.
-Ποιον ρόλο πρέπει να διαδραματίσει η βιομηχανία της μόδας και ποιες ευθύνες να αναλάβει, ώστε να προάγει τη βιωσιμότητα στην παραγωγή και κατανάλωση των προϊόντων της;
Η βιομηχανία της μόδας, η οποία αποτελεί και αντικείμενο μελέτης στην ακαδημαϊκή μου έρευνα, έχει κεντρικό ρόλο και φέρει σημαντική ευθύνη όσον αφορά τη βιωσιμότητα — τόσο λόγω του περιβαλλοντικού της αποτυπώματος όσο και της πολιτιστικής και κοινωνικής της επιρροής. Οφείλει να λειτουργήσει ως "οδηγός" στη μετάβαση προς πιο βιώσιμα μοντέλα, προωθώντας την καινοτομία στα υλικά μέσω της επιλογής ανακυκλωμένων, φυσικών ή χαμηλού περιβαλλοντικού αποτυπώματος ινών· υιοθετώντας καθαρότερες διαδικασίες παραγωγής που μειώνουν τη χρήση νερού, τις χημικές ουσίες και τις εκπομπές CO₂· υποστηρίζοντας κυκλικά επιχειρηματικά μοντέλα, όπως η ανακύκλωση, η επαναχρησιμοποίηση και η επιδιόρθωση ενδυμάτων· και εκπαιδεύοντας τους καταναλωτές ώστε να ενθαρρύνονται σε πιο συνειδητές αγορές.
Σε ό,τι αφορά την υπεύθυνη κατανάλωση, η βιομηχανία της μόδας έχει το καθήκον να ενημερώνει τους πελάτες για τη σημασία της ποιότητας, της ανθεκτικότητας και της προέλευσης των ενδυμάτων· να συμβάλλει στην προώθηση μιας κουλτούρας υπεύθυνης κατανάλωσης· και να προσφέρει βιώσιμες και προσιτές εναλλακτικές, χωρίς να θυσιάζει την αισθητική ή την ταυτότητα του brand.
Συνοψίζοντας, η μόδα πρέπει να εξελιχθεί από σύμβολο γρήγορης κατανάλωσης σε πρότυπο βιώσιμης καινοτομίας, αναλαμβάνοντας ενεργό ρόλο ως μέρος της "λύσης" στις παγκόσμιες περιβαλλοντικές και κοινωνικές προκλήσεις.
-Τι ενέργειες απαιτούνται για την καλλιέργεια μίας κουλτούρας ESG στις οικονομικές και επιχειρηματικές δραστηριότητες; Ποια μαθήματα μπορούμε να αντλήσουμε από τη συμμετοχή της Yamamay στο έργο M.A.R.E. σχετικά με αυτό;
Για να αναπτυχθεί μία κουλτούρα ESG στις επιχειρήσεις, οι οργανισμοί χρειάζεται να ενσωματώσουν τις αρχές ESG στον πυρήνα των στρατηγικών και των αποφάσεών τους. Η εκπαίδευση και η κατάρτιση είναι ζωτικής σημασίας για την ευαισθητοποίηση εργαζομένων και ηγετικών στελεχών. Η εμπλοκή των διαφόρων μερών και η προώθηση της συνεργασίας συμβάλλουν στη μοίρασμα της ευθύνης για τη βιωσιμότητα. Οι εταιρείες πρέπει να υιοθετούν βιώσιμες τεχνολογίες και διαδικασίες ώστε να μειώνουν το αποτύπωμά τους. Ισχυρή εταιρική διακυβέρνηση και μηχανισμοί ελέγχου βοηθούν στον σεβασμό των ηθικών προτύπων και στη συνεχή βελτίωση. Αυτά τα βήματα είναι απαραίτητα για τη δημιουργία μιας σταθερής κουλτούρας ESG που θα ωφελεί τόσο τις επιχειρήσεις όσο και την κοινωνία.
Η συμμετοχή της Yamamay στην αποστολή M.A.R.E., κατά τη γνώμη μου, προσφέρει αρκετά πολύτιμα διδάγματα. Μετρώντας ήδη την τέταρτη χρονιά του, το έργο αυτό αποτελεί σημαντική ευκαιρία για τη μελέτη και παρακολούθηση των θαλάσσιων οικοσυστημάτων της Μεσογείου. Έχοντας συμμετάσχει τρεις συνεχόμενες χρονιές, από το 2023 έως το 2025, μπορώ να επιβεβαιώσω ότι οι ποικίλες διαδρομές, οι οποίες καλύπτουν ένα ευρύ φάσμα θαλάσσιων περιοχών, υπήρξαν καθοριστικές για την ολοκληρωμένη κατανόηση της ρύπανσης και της βιοποικιλότητας σε όλη την περιοχή.
Η Yamamay είναι μία εταιρεία που δραστηριοποιείται στον χώρο της μόδας και εδώ και χρόνια παραμένει προσηλωμένη στην προώθηση μιας κουλτούρας βιωσιμότητας. Αυτή η δέσμευση ξεκινά με τον βαθύ σεβασμό προς τον πλανήτη (το έργο M.A.R.E. είναι ένα ξεκάθαρο παράδειγμα), επεκτείνεται στην ευημερία των ανθρώπων (με έντονη έμφαση στον αθλητισμό για την προώθηση της υγείας και της κοινωνικής συνοχής) και κορυφώνεται στον ίδιο τον πυρήνα της επιχειρηματικής της δραστηριότητας. Αυτό αποδεικνύεται από τις σημαντικές της επενδύσεις στην καινοτομία, την έρευνα και την ανάπτυξη, καθώς και από τη διαρκή αναζήτηση "πρωτοποριακών" ενδυμάτων, σχεδιασμένων ώστε να είναι ευχάριστα, άνετα και πρακτικά στη χρήση. Κατά τη γνώμη μου, το έργο M.A.R.E. δεν αποτελεί μόνο μία περιβαλλοντική και δραστήρια αποστολή, αλλά και μια διαδρομή με στόχο τη δημιουργία προστιθέμενης αξίας σε πολλά επίπεδα και για όλα τα ενδιαφερόμενα μέρη με τα οποία η Yamamay συνεργάζεται.
* ESG σημαίνει Environmental, Social, Governance, δηλαδή Περιβάλλον, Κοινωνία, Εταιρική Διακυβέρνηση. Ο όρος περιγράφει μία σειρά κριτηρίων που χρησιμοποιείται για την αξιολόγηση των μη-οικονομικών επιδόσεων μιας εταιρείας. Μετράει, δηλαδή, το πόσο υπεύθυνα και βιώσιμα λειτουργεί μια επιχείρηση, πέρα από τα καθαρά οικονομικά της αποτελέσματα. Τα κριτήρια ESG, ή αλλιώς η κουλτούρα ESG, αποτελεί μια πιο εξελιγμένη και στρατηγική προσέγγιση της Εταιρικής Κοινωνικής Ευθύνης.
