Ένας χρόνος πανδημία | Γιατί νιώθεις πιο στρεσαρισμένη από ποτέ;

Υπάρχουν επέτειοι που μας κάνουν να θέλουμε να στείλουμε λουλούδια και να γράψουμε ευχετήριες κάρτες, Κι άλλες που ξυπνούν επώδυνες αναμνήσεις και συναισθήματα που δεν θέλουμε να θυμόμαστε. Σ' αυτή τη δεύτερη κατηγορία ανήκει η συμπλήρωση ενός χρόνου από τότε που μπήκαμε για πρώτη φορά σε καραντίνα. Σίγουρα, η συνειδητοποίηση ότι έχει περάσει ένα ολόκληρος χρόνος και ο πλανήτης δεν έχει ακόμα καταφέρει να αντιμετωπίσει αποτελεσματικά το πρόβλημα που δημιούργησε ο Covid-19 δεν είναι ευχάριστη. Υπάρχει όμως κάτι ακόμα που συμβάλει στη δυσθυμία που νιώθεις να γίνεται ακόμα πιο έντονη αυτές τις μέρες. Πρόκειται για το λεγόμενο "anniversary effect” (στα ελληνικά συνήθως αποδίδεται ως "επετειακό τραύμα”), μια ψυχολογική διαδικασία που μας προετοιμάζει για να αντιμετωπίσουμε τις αναμνήσεις μας.

Τι είναι το anniversary effect;

Αφορά έναν όρο της ψυχολογίας και παράλληλα κάτι που, ακόμα κι αν δεν το έχουμε συνειδητοποιήσει, το έχουμε νιώσει σχεδόν όλοι. Αναφέρεται σε ένα σύνολο από συναισθήματα, σκέψεις και αναμνήσεις για ένα συγκεκριμένο γεγονός τα οποία εμφανίζονται ή εντείνονται κοντά σε μια ημερομηνία που σχετίζεται στενά με το γεγονός αυτό. Πιθανότατα έχει συμβεί και σε σένα να νιώθεις εκνευρισμό, θλίψη, αγωνία ή άγχος χωρίς να καταλαβαίνεις το λόγο κι όταν κοιτάζεις το ημερολόγιο θυμάσαι ότι κάτι συνέβη πριν από ένα ή περισσότερα χρόνια και συνδέεται άμεσα με τα συναισθήματα αυτά. Μπορεί να είναι τα γενέθλια ενός αγαπημένου προσώπου που πια δεν βρίσκεται κοντά σου, η επέτειος μια δυσάρεστης εμπειρίας ή η ημέρα όπου περίμενες κάτι να συμβεί (όπως για παράδειγμα, η προβλεπόμενη ημερομηνία ενός τοκετού σε μια εγκυμοσύνη που δεν ολοκληρώθηκε ποτέ).

Σύμφωνα με τους ψυχολόγους, το λεγόμενο anniversary effect συγκαταλέγεται στα συμπτώματα του μετατραυματικού στρες και αποτελεί ένδειξη ότι δεν έχουμε ακόμα καταφέρει να ξεπεράσουμε αυτό που συνέβη και ίσως χρειάζεται να επεξεργαστούμε περισσότερο τα συναισθήματά μας για να απαλλαγούμε από τη θλίψη που μας προκαλεί η ανάμνηση. Συνήθως διαρκεί από μερικές μέρες έως και κάποιες εβδομάδες πριν και μετά από ημερομηνίες που έχουμε συνδέσει με σημαντικά γεγονότα. "Γύρω σε αυτή την περίοδο μπορεί να αυξάνονται τα επίπεδα του άγχους, να νιώθουμε θλίψη ή μοναξιά και γενικά να μας κυριαρχούν αρνητικά συναισθήματα. Επίσης, είναι πιθανό να επηρεαστούν οι διατροφικές συνήθειες και ο ύπνος, η παραγωγικότητα και η ικανότητά μας να εστιάζουμε την ενέργειά μας σε μια προσπάθεια”, λέει η ψυχολόγος Γεωργία-Χριστίνα Κανελλοπούλου.

"Αυτή η αντίδραση είναι αποτέλεσμα του τρόπου με τον οποίο λειτουργεί ο εγκέφαλος, ο οποίος αποθηκεύει τις αναμνήσεις με τέτοιο τρόπο ώστε να είναι εύκολα προσβάσιμες σε τακτά διαστήματα. Μάλιστα, οι δυσάρεστες εμπειρίες ανασύρονται πιο εύκολα από τις ευχάριστες, ώστε να μπορούμε να πάρουμε μαθήματα από αυτές και να αποφύγουμε να επαναλάβουμε γεγονότα όπως αυτά που τις πυροδότησαν", συνεχίζει η ειδικός. Έτσι, ακόμα κι αν δεν έχουμε οι ίδιοι καταγράψει στο ημερολόγιο τη μέρα αυτή σαν κάτι που πρέπει να θυμόμαστε, χωρίς να το συνειδητοποιούμε είμαστε ήδη "προγραμματισμένοι” να αναβιώσουμε τα συναισθήματα που μας είχε δημιουργήσει.

Διάβασε κι εδώ: Τα παιδιά της καραντίνας | Ποιες θα είναι οι συνέπειες του lockdown στα παιδιά;

Ένας χρόνος Covid-19: Τips για να διαχειριστείς τη θλιβερή επέτειο

"Το φάσμα των εμπειριών που μπορεί να θεωρηθούν τραυματικές είναι πολύ ευρύ”, λέει η ψυχολόγος. "Και η εμπειρία μας από την πανδημία συνδέεται με ένα πλήθος από τραυματικά γεγονότα, όπως η απώλεια (ανθρώπων, ρουτίνας, ξεγνοιασιάς, δουλειάς κ.λπ.)”. Έτσι, δεν είναι παράξενο που πολλοί από εμάς νιώθουμε ακόμα χειρότερα αυτές τις μέρες. Ανεξάρτητα από το πόσο βαρύ ή όχι νιώθεις το αποτύπωμά τους στην ψυχή σου, υπάρχουν μερικοί τρόποι για να αισθανθείς καλύτερα, όπως αυτοί:

Επιδίωξε την επικοινωνία με άλλους

Ένα από τα χαρακτηριστικά "συμπτώματα”του anniversary effect είναι ότι μπορεί να μας κάνει να νιώθουμε μόνοι -παρόλο που το συγκεκριμένο πρόβλημα είναι κάτι που μας αφορά όλους. Προσπάθησε να μην ενδώσεις στην τάση για απομόνωση και αναζήτησε την επικοινωνία με ανθρώπους που αγαπάς και εμπιστεύεσαι. Μην ξεχνάς ότι έτσι δεν θα βοηθήσεις μόνο τον εαυτό σου αλλά και τον άλλο, μιας και πιθανότατα νιώθει εξίσου άσχημα.

Αποσυνδέσου

Δεδομένου ότι στις τηλεοπτικές εκπομπές, στα ενημερωτικά sites αλλά και στα social media, το θέμα της πανδημίας εξακολουθεί να είναι Νο1 trending topic, θα ήταν καλή ιδέα να κάνεις ένα διάλειμμα και να προσπαθήσεις να μην εκτεθείς σε ακόμα περισσότερες πληροφορίες για το θέμα. Η πληροφόρηση θα ανασύρει περισσότερα αρνητικά συναισθήματα κι αυτό ακριβώς είναι που πρέπει να αποφύγεις τώρα.

Φρόντισε τον εαυτό σου

Όπως είπαμε, το anniversary effect συνήθως επηρεάζει τον τρόπο που εκτελούμε τις βασικές ανάγκες μας, όπως το φαγητό και ο ύπνος. Εάν προσπαθήσεις να ακολουθήσεις μια ισορροπημένη διατροφή και ένα τακτικό πρόγραμμα ύπνου, θα ξεπεράσεις τη δυσθυμία πολύ πιο εύκολα.

Δες το θετικά

"Θυμήσου πως το anniversary effect κάποιες φορές έρχεται για καλό, για να σου υπενθυμίσει πως κάτι δεν έχει δουλευτεί σωστά, κάποια απώλεια χρειάζεται περισσότερο χρόνο και έκφραση από εσένα, αλλά και πως πλέον είσαι μακριά από αυτήν καθώς για να είναι επετειακή η θλίψη θα έχει περάσει ακόμα κι ένας χρόνος", επισημαίνει η Γεωργία-Χριστίνα Κανελλοπούλου. "Σκέψου τι κέρδισες σε αυτόν τον χρόνο και πώς σε βρίσκει το επετειακό τραύμα, με ποιες αλλαγές αλλά και ποιες σταθερές".

Ζήτησε βοήθεια

Εάν νιώθεις ότι δεν μπορείς μόνη σου να αντιμετωπίσεις αυτό που νιώθεις, ποτέ δεν είναι αργά να ζητήσεις βοήθεια από έναν ειδικό ψυχικής υγείας που μπορεί να σου δείξει τον τρόπο και τα εργαλεία για να δεις την κατάσταση από μια άλλη, πιο αισιόδοξη πλευρά.

Διάβασε κι εδώ: Ένας χρόνος πανδημία | Εδώ, στη ρωγμή του χρόνου.

.

Οι πιο πρόσφατες Ειδήσεις

Διαβάστε πρώτοι τις Ειδήσεις για Mόδα, Ομορφιά, Συγχρονη Ζωή, Πολιτισμό, Design και Γαστρονομία στο madamefigaro.gr