Το ραντεβού μας δίδεται στα καμαρίνια του Embassy Theater, εκεί όπου ένα εργοστάσιο σοκολάτας γλυκαίνει μικρούς και μεγάλους κάθε Σαββατοκύριακο. Είναι συνεπής. Στην ώρα του. Αυτό είναι ένα στοιχείο που ο Αλέξανδρος Μπουρδούμης έχει κρατήσει από μεγάλους πρωταγωνιστές, με τους οποίους είχε τη χαρά να συνεργαστεί κατά τη διάρκεια μίας πορείας στον χώρο της υποκριτικής που πλέον μετρά τρεις δεκαετίες.
Έτοιμος να υποδυθεί για δεύτερη χρονιά τον Willy Wonka στον "Τσάρλι και το Εργοστάσιο Σοκολάτας” σε απόδοση και σκηνοθεσία του Γιώργου Βάλαρη, ένα έργο το οποίο παρακολούθησε πριν από αρκετά χρόνια στο Λονδίνο – ο ίδιος θεωρεί τυχαία, το σύμπαν μπορεί να έχει διαφορετική άποψη, ο Αλέξανδρος Μπουρδούμης μιλά στη Madame Figaro για την οικογενειακή παράσταση στην οποία πρωταγωνιστεί, τις off road διαδρομές που τον οδήγησαν στον σημερινό του εαυτό, αλλά και τον γιο του Αναστάση που συνιστά την απόλυτη προτεραιότητά του.
Σε συναντώ λίγο πριν ανέβεις στη σκηνή του Embassy Theater και γίνεις ο Willy Wonka στον Τσάρλι και το Εργοστάσιο Σοκολάτας.
Πρόκειται για την παράσταση που εγκαινίασε ουσιαστικά τη νέα εποχή του Embassy. Στον πυρήνα της, ακολουθεί το περσινό επιτυχημένο μονοπάτι. Υπάρχουν αλλαγές μικρής δυναμικής. Είναι ένα θέαμα για όλη την οικογένεια, μία μεγάλη παραγωγή και ένας ρόλος που χαίρομαι που μπορώ να υποδυθώ ξανά.
Πώς θα περιέγραφες τον χαρακτήρα που υποδύεσαι;
Ο Willy Wonka είναι ένας ιδιαίτερος χαρακτήρας. Ένας άνθρωπος με σκοτεινό παρελθόν, που έχει περάσει αρκετά στη ζωή του μέχρι τη στιγμή που πήρε την απόφαση να απομονωθεί σε ένα εργοστάσιο, το οποίο ουσιαστικά είναι και το σπίτι του. Στην ερώτησή σου, θα απαντούσα ότι πρόκειται για μία πολυσχιδή persona, την οποία πετυχαίνουμε σε στιγμή ουσιαστικής ωρίμανσης. Στο σημείο που αποφασίζει να παραδώσει τα σκήπτρα σε κάποιον άλλον. Αν προσπαθήσει να τον αποκωδικοποιήσει κανείς, θα διαπιστώσει ότι πρόκειται για έναν άνθρωπο με νεανική όψη, ακόμα κι αν ο ίδιος παραδέχεται ότι πλέον έχει μεγαλώσει. Μέσα του, κατακλύζεται από μία παιδικότητα, μία αφέλεια σε αρκετές στιγμές, αγάπη για τον συνάνθρωπο. Με τον δικό του τρόπο, περνάει στα παιδιά το μήνυμα ότι δεν έχουμε έρθει στον κόσμο αυτό για να πειράξουμε ο ένας τον άλλον, αλλά να ζήσουμε μαζί με ευγένεια.
Ιδιοκτήτης του Εργοστασίου Σοκολάτας, ο Willy Wonka δεν θα μπορούσε να μην είναι γλυκός.
Γενικότερα, το έργο είναι ένα ταξίδι γεμάτο σοκολάτα, καραμέλα, γλυκιές στιγμές. Νομίζω ότι φεύγοντας από την παράσταση αυτό που θέλεις να κάνεις είναι να τρέξεις και να αγοράσεις σοκολάτα (γελάει). Μπορώ να σου πω ότι ο Wonka ήρθε στη ζωή μου σε μία στιγμή που είχα ανάγκη να κάνω κάτι διαφορετικό. Ένας δυνατός ρόλος με αρκετή κίνηση και συναισθηματικές αλλαγές. Μου έδωσε χαρά και με ανέβασε ψυχολογικά.
Υπάρχουν, όμως, και πικρά στοιχεία...
Ακριβώς. Ουσιαστικά, είναι ένας άνθρωπος που βάζει τα πράγματα στη θέση τους με έναν σκληρό τρόπο, ακόμα κι αν πρόκειται για παιδιά. Τους δίνει, βέβαια, αρχικά την ευκαιρία να γίνουν καλύτερα, εκείνα τη χάνουν και αυτό από μόνο του είναι μία σκληρή τιμωρία. Αυτό μάς διδάσκει ότι στη ζωή το καθετί έχει επίπτωση. Δεν περνάει τίποτα αγόγγυστα.
Στο παρελθόν, είχες αναφέρει ότι είδες το έργο σε ανέβασμα στο Λονδίνο.
Ναι. Με γυρνάς σε μία εποχή που πήγαινα πολύ συχνά στο Λονδίνο. Την παράσταση την είδα τυχαία. Περπατούσα στον δρόμο που το θέατρο ανθίζει, είδα την αφίσα, πήρα εκείνη τη στιγμή εισιτήριο και επειδή οι φίλοι μου ήταν σε άλλο σημείο της πόλης, την είδα μόνος μου. Εντυπωσιάστηκα από το μέγεθος της παραγωγής και όλα αυτά που γίνονταν επί σκηνής. Σκέφτηκα, λοιπόν, από μέσα μου τον εαυτό του σε αυτή την παράσταση. Ε, τελικά, μάλλον με άκουσε και το σύμπαν και ο Γιώργος Βάλαρης, σκηνοθέτης της παράστασης και χρόνια φίλος, και εδώ είμαι.
Γενικότερα, το σύμπαν ικανοποιεί τα θέλω σου;
Νομίζω ναι. Κάποιες φορές, λειτουργεί. Στη μεγάλη εικόνα, πιστεύω πως αν ακούς την καρδιά σου, το μέσα σου και όχι τρίτες γνώμες, θα κάνεις καλύτερες διαδρομές. Φυσικά, τα μονοπάτια της ζωής εναλλάσσονται. Δεν μπορούν να οδηγούν τα πάντα στον καλύτερο στόχο. Μεγαλώνοντας, μπορώ να σου πω ότι το ζητούμενο πλέον είναι να ακούς τον εαυτό και τα θέλω σου. Αυτό είναι που σε κάνει ουσιαστικά ελεύθερο.
Εσύ ακολούθησες ποτέ λάθος μονοπάτι;
Θεωρώ ότι είμαι από τους ανθρώπους που χάθηκαν στη διαδρομή. Είναι δεδομένο ότι επηρεάζεσαι από τους ανθρώπους που γνωρίζεις, που συναναστρέφεσαι την εκάστοτε στιγμή. Όταν αρχίζεις και ωριμάζεις, συνειδητοποιείς ότι τελικά ορισμένοι από τους ανθρώπους που είχες δίπλα σου δεν ήταν αυτό ακριβώς που ήθελες. Στην πορεία, ο κύκλος των ανθρώπων σου μικραίνει. Για μένα, το πιο δυναμικό ξεκαθάρισμα έγινε κατά τη διάρκεια της πανδημίας. Παρά τις δυσκολίες και τις πίκρες της διαδικασίας, στο τέλος της ημέρας έγινε για καλό.
Ετοιμάζεται και για μία δεύτερη πρεμιέρα, στη σκηνή Ωμέγα του Δημοτικού Θέατρου Πειραιά.
Ναι, είμαι στο πρόβες για το 'Καλιφόρνια Ντριμιν 20 χρόνια μετά' του Βασίλη Κατσικονούρη. Μία θεότρελη κωμωδία για μία γενιά ανθρώπων που είχαν μικροί όνειρο να πάνε στην Καλιφόρνια, αλλά δεν τα κατάφεραν. 25 χρόνια μετά, η ζωή τους βρίσκει σε ένα υπόγειο στην Κυψέλη. Πρόκειται για ανθρώπους με όνειρα, οι οποίοι όμως στην πράξη δεν κάνουν τίποτα για αυτά. Όπως ο Έλληνας.
Γιατί το λες αυτό;
Οι Έλληνες, κατά κανόνα, δεν είμαστε της δράσης. Προτιμάμε να μένουμε στα λόγια, για αυτό και όταν φτάνει η στιγμή της πράξης, οι περισσότεροι κάνουν ένα βήμα πίσω.
Εσύ δεν κάνεις;
Γενικά, όχι. Είμαι αρκετά της δράσης. Το έχω πολύ αυτό. Από μικρός, κυνηγούσα στο κομμάτι της δουλειάς τα casting, τις ευκαιρίες, ακόμα κι αν τις περισσότερες φορές με απέρριπταν.
Ήταν εύκολο να διαχειριστείς την απόρριψη;
Όχι. Γιατί, όταν είσαι μικρότερος θεωρείς ότι εσύ φταις για όλα. Μεγαλώνοντας, συνειδητοποιείς ότι τελικά απλά έψαχναν κάτι διαφορετικό και προχωράς.
Μετράς στο επάγγελμα σχεδόν 30 χρόνια. Θες να μας γυρίσεις στα πρώτα σου βήματα;
Ας πάρουμε τα πράγματα από την αρχή. Ήμουν 18 ετών όταν μπήκα στη Δραματική Σχολή του Θεάτρου Τέχνης, ανέμελος. Γρήγορα, μου δόθηκε η ευκαιρία να παίξω σε παραστάσεις, σε χώρους αρχαίου δράματος, να κάνω ταξιθεσία, να κόβω εισιτήρια, να περάσω από όλα τα πόστα. Αυτό με βοήθησε σύντομα να συνειδητοποιήσω ότι έχουμε να κάνουμε με δουλειά. Στην αρχή, μου γέννησε μία απογοήτευση, μακροπρόθεσμα όμως με βοήθησε αρκετά.
Μίλησες για ανεμελιά. Την διατηρείς;
Τουλάχιστον το προσπαθώ. Δεν το καταφέρνω πάντα, διότι η καθημερινότητα έχει τα πρακτικά της προβλήματα. Είμαι και μπαμπάς. Προσπαθώ να μη χάσω τη διάθεση μου να μάθω κάτι παραπάνω, να εξελιχθώ, να γνωρίσω έναν άνθρωπο της δουλειάς που δεν είχε συμβεί μέχρι στιγμής.
Δεν είναι ωραία αυτή η συνδιαλλαγή;
Σαφέστατα. Από όλους έχεις κάτι να πάρεις. Είναι σημαντικό να γνωρίζεις νέους καλλιτέχνες, να βλέπεις πώς δουλεύουν, να κλέβεις στοιχεία από αυτούς. Είναι καλός "κλέφτης" εγώ (γελάει). To έκανα από μικρός. Παρατηρούσα τους μεγάλους πρωταγωνιστές, όπως παραδείγματος χάρη τον Θανάση Βέγγο. Τις κινήσεις, το πώς φέρονταν επαγγελματικά. Σήμερα, μπορώ να πω ότι έχω μερικές συνήθειες τους, όπως παραδείγματος χάρη το να πηγαίνω στο θέατρο δύο ώρες πριν από την παράσταση για να βγω από τη ρουτίνα της καθημερινότητας και να μπω σε εκείνη του έργου. Είχα την τύχη να παίξω με μεγάλους ηθοποιούς, με ανθρώπους από τους οποίους είχα κάτι να απορροφήσω.
Όντας τρεις δεκαετίες σε αυτή τη δουλειά, να τολμήσω να σε ρωτήσω ποια συμβουλή θα έδινες στους νεότερους συναδέλφους σου;
Φυσικά, Αυτό που θα ήθελα να τους πω είναι να δίνουν κάθε βράδυ στη σκηνή τον καλύτερο τους εαυτό. Γιατί, δεν ξέρεις ποτέ ποιος θα είναι στο κοινό και τι ενδέχεται να προκύψει στην πορεία επαγγελματικά. Σε εμένα, έχει συμβεί αυτό (σ.σ. το να με δει ένας σκηνοθέτης, ένας παραγωγός σε μία παράσταση και να με σκεφτεί για την επόμενη του δουλειά).
Εσύ τα όνειρά σου τα κυνήγησες. Η νέα γενιά ηθοποιών;
Από αυτά που έχω δει, ναι. Ο καθένας, φυσικά, με τον τρόπο του. Εξαρτάται από το πόσο στοχοπροσηλωμένος είναι κάποιος. Είναι ζόρικη η δουλειά μας και αυτό δεν μπορούν ή δεν θέλουν να το αντέξουν όλοι. Είναι ένα roller coaster συναισθημάτων, το οποίο δεν ξέρεις από την αρχή αν μπορείς να το αντιμετωπίσεις. Μερικοί, λοιπόν, αποφασίζουν στη διαδρομή να το εγκαταλείψουν. Στη δουλειά μας ποτέ δεν ξέρεις τίποτα με σιγουριά για το αύριο.
Δεν σε αγχώνει αυτό;
Σήμερα, όχι στον βαθμό που συνέβαινε παλαιότερο. Πλέον, ξέρω να κάνω σωστή διαχείριση. Έχω μπει στο μονοπάτι του να προτείνω κι εγώ μία δουλειά σε συναδέλφους ή φίλους. Είμαι σε ένα σημείο του να μπορώ, χωρίς δεύτερες σκέψεις, να κάνω το πρώτο βήμα εγώ. Το έχω κατακτήσει.
Να μιλήσουμε λίγο για τον σημαντικότερο ρόλο της ζωής σου; Φυσικά, αναφέρομαι σε εκείνο του πατέρα. Σε άλλαξε η πατρότητα;
Έγινα κομπάρσος (γελάει). Το λέω χαριτολογώντας. Υπάρχει πλέον ένας άλλος άνθρωπος που σε ορίζει και οφείλεις να είσαι δίπλα σου, να τον στηρίζεις, να είσαι δίπλα του, να τον κάνεις να αισθανθεί ασφάλεια.
Διαφοροποιούνται οι προτεραιότητες σου...
Ξεκάθαρα. Αλλάζει η έγνοια που έχεις. Έχεις μία παραπάνω. Νομίζω ότι επιβεβαιώνονται οι γονείς μας που μας έλεγαν πως "όταν γίνεις γονιός, θα το καταλάβεις".
Θα φέρεις τον μικρό σου να σε δει επί σκηνής;
Μας είδε πέρσι. Ήταν λίγο περίεργα, διότι η παράσταση είχε αρκετά εφέ (γελάει). Φροντίζουμε, όμως, μιας και οι δύο (ο ίδιος και η Λένα Δροσάκη) ως γονείς είμαστε ηθοποιοί να τον φέρουμε σε επαφή με τα δρώμενα που γίνονται στην πόλη.
Τι σου είπε μετά την παράσταση;
Είχε μία απορία που μου την έκανε συνέχεια. "Μπαμπά, πας πάλι να κάνεις το τέρας", ρωτούσε. Νομίζω ότι φέτος που έχει μεγαλώσει θα είναι καλύτερα και θα κινείται και πιο άνετα στον χώρο. Είναι ένα παιδί, όπως όλα των καλλιτεχνών που θα μεγαλώσει μέσα στα θεατρικά καμαρίνια. Το τι θα αποφασίσει να κάνει μελλοντικά είναι άλλη υπόθεση. Δεν μπορείς, όμως, να κρατήσεις ένα παιδί μακριά από τη δουλειά των γονιών του, όποια κι αν είναι αυτή.
Είσαι πατέρας ενός μικρού παιδιού και το σκηνικό στο οποίο ζούμε χαρακτηρίζεται από έξαρση της παιδικής βίας. Σε αγχώνει αυτό;
Πάρα πολύ, δεδομένου ότι ο Αναστάσης αυτή τη στιγμή είναι στο προνήπιο. Τρέμω. Μπαίνω συχνά στη διαδικασία να προβληματιστώ αν όλα αυτά συνέβαιναν και παλαιότερα απλά δεν γίνονταν σωστά. Δεν ξέρω αν η κοινωνία έχει αλλάξει τόσο, πιστεύω, όμως, ότι η προβολή που δίνεται σε αυτά τα φαινόμενα κυρίως στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης εντείνει την κατάσταση. Δεν αποτρέπει την επανάληψη των πράξεων αυτών.
Θεωρείς, δηλαδή, ότι η αλόγιστη αναπαραγωγή δεν βοηθά.
Όχι. Για να σου είμαι ειλικρινής, με τρομάζει ότι οι περισσότεροι μπορεί να βρεθούν σε ένα περιστατικό βίας αντί να παρέμβουν και να το κατευνάσουν, γίνονται παρατηρητές μέσα από την οθόνη του κινητού που το καταγράφουν με σκοπό να το αναρτήσουν στο διαδίκτυο. Νομίζω ότι το σημαντικότερο πρόβλημα είναι ότι δεν καλλιεργούμε στα παιδιά μας την αρετή της ενσυναίσθησης.
Πλέον, η κατάσταση έχει επεκταθεί και εντός σχολικού περιβάλλοντος.
Έχει ξεφύγει, για την ακρίβεια. Νομίζω ότι το παλαιό ζήτημα του να είσαι ο πρώτος στην παρέα, αυτής της επιβολής, έχει περάσει σε επικίνδυνα μονοπάτια. Θεωρώ ότι έχουν ευθύνη και οι γονείς. Είτε δεν βάζουν οι ίδιοι τα όρια, είτε απαγορεύουν σε άλλους (ακόμα και στον δάσκαλο της τάξης) να τα θέσουν.
Και πώς προστατεύεις τον μικρό Αναστάση;
Στην ηλικία των τεσσάρων που βρίσκεται, προσπαθώ να του μάθω να λέει στη μαμά και στον μπαμπά οτιδήποτε του συμβαίνει, καλό ή κακό. Να αισθανθεί την ασφάλεια ότι δύο άνθρωποι είναι εκεί για να σε ακούσουν. Το να κρύβεται κάτι και να γιγαντώνεται μέσα μας οδηγεί κάποια στιγμή σε μία έκρηξη που δεν λύνει τη ρίζα του προβλήματος.
