Η πρόσφατη άρνηση του ΚΑΣ να παραχωρήσει άδεια γυρισμάτων στην Ακρόπολη για τη νέα ταινία του Γιώργου Λάνθιμου προκάλεσε αλυσιδωτές αντιδράσεις.
Το Κεντρικό Αρχαιολογικό Συμβούλιο (ΚΑΣ) στάθηκε εμπόδιο στο κινηματογραφικό όραμα του Γιώργου Λάνθιμου απαντώντας αρνητικά στο αίτημά του να πραγματοποιήσει γυρίσματα για τη νέα του ταινία στην Ακρόπολη. Ο βραβευμένος με Όσκαρ σκηνοθέτης ήθελε να δημιουργήσει το φινάλε της ταινίας του στο αρχαιολογικό μνημείο με ημέρα γυρίσματος να έχει προγραμματιστεί η 10η Απριλίου.
Οι αρχικοί προβληματισμοί του ΚΑΣ έγιναν άρνηση και όπως ήταν αναμενόμενο προκάλεσαν μια σειρά από αντιδράσεις. Θέση πήρε και η Ελληνική Ακαδημία Κινηματογράφου με επιστολή που έστειλε στον Τύπο και έχει τίτλο "Ποιος φοβάται τη σύγχρονη Τέχνη;". Μέσα από αυτή ζητά από την Υπουργό Πολιτισμού να αναλάβει την ευθύνη επανεξέτασης του αιτήματος.
Ολόκληρη η ανακοίνωση της ΕΑΚ
"Η Ελληνική Ακαδημία Κινηματογράφου δηλώνει τον έντονο προβληματισμό της για την πρόσφατη άρνηση έκδοσης άδειας γυρισμάτων στην Ακρόπολη για την ταινία Βugonia του Γιώργου Λάνθιμου. Το σκεπτικό της απόφασης του Κεντρικού Αρχαιολογικού Συμβουλίου αναφέρει πως "οι σκηνές που προτείνεται να κινηματογραφηθούν στον μνημειακό χώρο είναι ασύμβατες με τους συμβολισμούς που εκπέμπει και τις αξίες που προβάλλει η Ακρόπολη και ιδιαιτέρως ο Παρθενώνας, ως ένα οικουμενικό μνημείο παγκόσμιας κληρονομιάς”.
Οι λιγοστές αυτές φράσεις αναδεικνύουν την φοβική σχέση που έχει η Ελληνική Πολιτεία με την πολιτισμική μας κληρονομιά. Από τη μια, περηφάνια για το ένδοξο (αρχαιοελληνικό) παρελθόν, από την άλλη, δέος και αμηχανία μπροστά στην ευθύνη να φανούμε αντάξιοι κληρονόμοι του. Αυτό το εθνικό σύμπλεγμα "κληρονομικής κατωτερότητας” θα καθιστά τον σύγχρονο πολιτισμό αενάως απολογούμενο και μετεξεταστέο.
Η οικουμενικότητα της Ακρόπολης δεν προκύπτει από το αμετάβλητο της ουσίας της στην πάροδο του χρόνου. Αντιθέτως. Η Ακρόπολη είναι ένα διαχρονικό σύμβολο ακριβώς επειδή μεταλλάσσεται και μετουσιώνεται ανά τους αιώνες, γενόμενη καμβάς νέων νοημάτων και αφηγήσεων σε διάλογο με το εκάστοτε παρόν.
Με την παρούσα επιστολή, ζητάμε από την Υπουργό Πολιτισμού να αναλάβει την ευθύνη επανεξέτασης του αιτήματος. Η στέρηση της δυνατότητας συνομιλίας του μνημείου της Ακρόπολης με τον σύγχρονο πολιτισμό μόνο πλήγμα μπορεί να αποτελεί στην παγκόσμια εμβέλειά του".
Η στήριξη στον Γιώργο Λάνθιμο και από την ΕΣΠΕΚ
Λίγες ημέρες νωρίτερα εξέφρασε τον δικό της προβληματισμό και η Ένωση Σκηνοθετών-Παραγωγών Ελληνικού Κινηματογράφου. Με μία αντίστοιχη επιστολή στον Τύπο δήλωσε τη στήριξή της στον σκηνοθέτη εκφράζοντας τον προβληματισμό της για την άρνηση του ΚΑΣ.
"Παρακολουθήσαμε με έντονο προβληματισμό όσα προηγήθηκαν την προηγούμενη εβδομάδα και αφορούν στην αίτηση της εταιρείας Παραγωγής που έχει αναλάβει την εκτέλεση της τελευταίας ταινίας του Γιώργου Λάνθιμου για την παραχώρηση της Ακρόπολης προκειμένου να πραγματοποιήσει γύρισμα μίας ημέρας.
Αναμέναμε την ανακοίνωση της δεύτερης και τελεσίδικης απόφασης του ΚΑΣ ελπίζοντας να είναι θετική. Δεν θα επαναλάβουμε όλα όσα έχουν ειπωθεί αυτές τις ημέρες, ενδεικτικά, η ανακοίνωση του ΣΑΠΟΕ καλύπτει τόσο το ιστορικό όσων προηγήθηκαν όσο και τα αυτονόητα που αφορούν στη διαχείριση της Ακρόπολης. Σύμφωνα με όσα ανέφερε σε τηλεοπτική εκπομπή ο Μιχάλης Τιβέριος, μέλος του ΚΑΣ και πρόεδρος της Ακαδημίας Αθηνών, εξηγώντας τους λόγους άρνησης:
'Ο Λάνθιμος είναι ένα μεγάλο όνομα και για τον κινηματογράφο και για την Ελλάδα γι’ αυτό η πρότασή του μας προβλημάτισε πάρα πολύ στο ΚΑΣ (Κεντρικό Αρχαιολογικό Συμβούλιο). Το να γεμίσουμε τον Παρθενώνα πτώματα κατά την άποψη μας δεν ταιριάζει με αυτό που αντιπροσωπεύει ο Παρθενώνας". Και πρόσθεσε: "Επειδή είναι όμως ο Λάνθιμος του προτείναμε εναλλακτικές λύσεις στον Φιλοπάππου, γύρω από την Ακρόπολη ή στην Αρεοπαγίτου. Να βάλει τα πτώματα αυτά και να έχει φόντο απέναντι την Ακρόπολη, το οποίο δεν φαίνεται να έγινε δεκτό από τους συνεργάτες του κύριου Λάνθιμου'.
Θα προσπεράσουμε την καθεστωτική αντίληψη σύμφωνα με την οποία τα μέλη του ΚΑΣ αισθάνονται πως έχουν τα εφόδια να κάνουν υποδείξεις που αφορούν την τοποθεσία γυρίσματος ενός κινηματογραφικού έργου , και θα ζητήσουμε μία διευκρίνιση. Συγκεκριμένα, ζητάμε από το ΚΑΣ να διατυπώσει (γραπτά ή προφορικά) τον τρόπο που ερμηνεύει τους συμβολισμούς και τις αξίες της Ακρόπολης, έτσι ώστε να κατανοήσουμε με ποιον τρόπο αυτές θίγονται από το συγκεκριμένο έργο, και παράλληλα πώς συνάδουν με όλες τις πολυάριθμες εκδηλώσεις, γυρίσματα ταινιών, μουσικών-βίντεο κλπ, που έχουν λάβει την έγκριση του συμβουλίου στο παρελθόν.
Αν οι νεκροί που κείτονται στην Ακρόπολη στη σκηνή της νέας ταινίας του Λάνθιμου, σε ένα υποθετικό σενάριο όπου η σκηνή αφορά την Επανάσταση του 1821, ήταν οι νεκροί ήρωες της Επανάστασης κατά την πολιορκία του Ιερού βράχου θα ήταν ίδια η απάντηση; Θα ήταν άραγε '… ασύμβατες με τους συμβολισμούς που εκπέμπει και τις αξίες που προβάλλει η Ακρόπολη και ιδιαιτέρως ο Παρθενώνας'.
Τέλος, αναλογιζόμενοι και το πρόσφατο περιστατικό του βανδαλισμού στην έκθεση της Εθνικής Πινακοθήκης 'Η Σαγήνη του Αλλόκοτου', αλλά και τις βίαιες αντιδράσεις που προκάλεσε η προβολή της ταινίας 'Αδέσποτα Κορμιά' στο πλαίσιο του Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης το 2024, δεν μπορούμε παρά να απορήσουμε με το φόβο που γεννά το παράξενο, το αλλόκοτο και το φανταστικό στην τέχνη, ειδικά σήμερα όπου ο ανορθολογισμός επικρατεί απόλυτα στην καθημερινότητα μας".
Διαβάστε Επίσης
