Οι δημιουργοί του INDAK art lab μιλούν για την πρόκληση του να οδηγείς τα παιδιά να αποκτήσουν αυτοπεποίθηση, ομαδικότητα και ενσυναίσθηση με όχημα την τέχνη.
Μπορείς να φανταστείς παιδιά πρώτης σχολικής ηλικίας να παίζουν στην "Τρικυμία" του Σαίξπηρ με μουσικές της Disney; Στο INDAK* art lab, γίνεται! Στο ευφάνταστο στούντιο παραστατικών τεχνών, στο Παγκράτι, παιδιά από 5 έως και 7 ετών, εξερευνούν τη φαντασία τους, χορεύουν στους ρυθμούς αγαπημένων Disney τραγουδιών, αφήνονται στον μαγευτικό συνδυασμό ποιητικού θεάτρου και αφήγησης, προετοιμάζοντας ένα εντυπωσιακό θέαμα που θα παρουσιάσουν το επόμενο καλοκαίρι. Τα καθοδηγούν έμπειροι καθηγητές χορού, υποκριτικής και μουσικοκινητικής αγωγής, καθώς και θεατροπαιδαγωγοί. Εμπνευστές του όλου εγχειρήματος είναι δύο νέες, δυναμικές γυναίκες, η Εύα Σταυρογιάννη (χορογράφος, καθηγήτρια αυτοσχεδιασμού και κίνησης, απόφοιτη της κρατικής ακαδημίας χορού της Μόσχας) και η Ήρα Παπακωνσταντίνου (ηθοποιός και καθηγήτρια υποκριτικής-αυτοσχεδιασμού), οι οποίες μίλησαν στο madamefigaro.gr για το όραμά τους, να κάνουν τον κόσμο καλύτερο, μέσα από την τέχνη.
Εύα, προέρχεσαι από τον χώρο του χορού, ενώ εσύ Ήρα από αυτόν του θεάτρου. Πώς συναντήθηκαν οι δρόμοι σας και ποια κοινή ανάγκη σας οδήγησε στη δημιουργία του INDAK art lab;
Εύα Σταυρογιάννη: Νομίζω πως ήταν ένα κοινό όραμα που είχαμε, το οποίο συζητήσαμε και αποφασίσαμε να υλοποιήσουμε. Είναι εξαιρετικά βοηθητικό το γεγονός ότι η κάθε μια από εμάς ειδικεύεται σε διαφορετικό κομμάτι των παραστατικών τεχνών, η μια στην υποκριτική και η άλλη στο χορό. Τοποθετώντας τα μαζί αγκαλιάζεται ένας ολόκληρος θεατρικός κόσμος.
Ήρα Παπακωνσταντίνου: Μας έφερε σε επαφή ένας πολύ αγαπημένος μας άνθρωπος. Η επιθυμία μας να μιλήσουμε για όλα όσα έχουμε πραγματική ανάγκη να πούμε μέσα από τις τέχνες μας και η ελευθερία να δημιουργούμε και να συνδιαμορφώνουμε με καλλιτέχνες που αγαπούν πραγματικά την τέχνη τους και σέβονται την ύπαρξη και την ελευθερία του διπλανού τους ήταν αυτό που μας οδήγησε στη δημιουργία του INDAK art lab.
Ποια είναι η φιλοσοφία του INDAK art lab;
Ε: Η τέχνη είναι τρόπος έκφρασης, έτσι λοιπόν στόχος μας είναι η ανάπτυξη των δεξιοτήτων και η εμβάθυνση σε συγκεκριμένους τομείς του χορού και της υποκριτικής, ώστε να εμπλουτιστεί η καλλιτεχνική πρακτική.
Η: Η εκ νέου ανακάλυψη του κόσμου μέσω των αισθήσεων και η αποκάλυψη αυτού μέσα από την τέχνη με αλήθεια, ελευθερία και σεβασμό στη διαφορετικότητα και τον άνθρωπο.
Με όχημα τις παραστατικές τέχνες στοχεύετε να φέρετε τη θετική αλλαγή, μέσα μας και σ’ όλο τον κόσμο. Ποια είναι τα εργαλεία που επιστρατεύετε και πώς έχετε δει μέχρι στιγμής να λειτουργούν;
Ε: Εξατομίκευση της εκπαίδευσής μας προσαρμοσμένη στις ανάγκες κάθε μαθητή σε συνδυασμό με την έρευνα και την ελευθερία του πειραματισμού, οδηγεί στην ανακάλυψη νέων προσεγγίσεων. Έχοντας ως βάση αυτό, τα εργαλεία εύρεσης κίνησης και σώματος ποικίλλουν και προσαρμόζονται αναλόγως.
Η: Η τέχνη αποτελεί ισχυρό καταλύτη για θετικές κοινωνικές αλλαγές. Συνδέοντας το συνειδητό και το υποσυνείδητο, μπορούμε χωρίς φόβο να εκφραστούμε και να αμφισβητήσουμε τα στερεότυπα, τα καταπιεστικά συστήματα, τον ρατσισμό, τον σεξισμό, τις διακρίσεις και τις προκλητικές νόρμες γενικότερα. Η προσωποκεντρική προσέγγιση, σε συνδυασμό με πρακτικές του physical theater και του Συστήματος του Στανισλάβσκι, αποτελούν τους άξονές της δημιουργικής διαδικασίας στο στούντιό μας, κατά την οποία οι άνθρωποι μπορούν να χρησιμοποιούν διάφορες καταστάσεις, αισθήσεις, σκέψεις και συναισθήματα που πηγάζουν και από τα δύο επίπεδα του νου τους. Τέλος, το παιχνίδι σε όλες τις ηλικίες ενισχύει τη φαντασία, την αλήθεια και την αυθεντικότητα διαμορφώνοντας νέες ιδέες και εννοιολογικά περιεχόμενα.
Πώς μπορεί το θεατρικό παιχνίδι να βοηθήσει τα μικρά παιδιά, θέτοντας θεμέλια για τη μετέπειτα ζωή τους;
Η: Μέσα από το θεατρικό παιχνίδι τα παιδιά χτίζουν την αυτοεκτίμησή τους, το θεμέλιο δηλαδή της αυτοπεποίθησης, βρίσκουν τη φωνή τους, αγκαλιάζουν τη διαφορετικότητα, έρχονται σε επαφή με τα συναισθήματά τους και την έκφραση αυτών και αναπτύσσουν βασικές δεξιότητες ζωής, όπως την ομαδικότητα και την ενσυναίσθηση. Όλα αυτά φυσικά μέσα από την πιο σπουδαία τεχνική στον κόσμο: το παιχνίδι!
Ε: Δημιουργούμε μια ζεστή, χαλαρωτική ατμόσφαιρα ακολουθώντας τις αρχές του hygge της δανέζικης κουλτούρας, η οποία επιτρέπει στα παιδιά να ανακαλύπτουν τόσο τον εσωτερικό τους κόσμο όσο και τον κόσμο που τα περιβάλλει μέσω του θεατρικού παιχνιδιού. Δημιουργούμε διασκεδαστικά παιχνίδια φαντασίας με μικτές ηλικιακές ομάδες για να ενθαρρύνουμε τα παιδιά να δοκιμάζουν τις δυνάμεις τους.
Στους Mini Performers, το εργαστήρι που απευθύνεται σε παιδιά 5-7 ετών, συνδέετε την "Τρικυμία" του Σαίξπηρ με γνωστές ταινίες της Disney. Ποιος είναι ο κοινός τους τόπος και τι θέλετε να επιτύχετε μέσα από αυτή την φαινομενικά τουλάχιστον παράδοξη "συνάντηση";
Η: Η Disney και ο Σαίξπηρ μπορεί να φαίνονται σαν μια ασυνήθιστη σύζευξη, υπάρχουν ωστόσο κοινά θέματα που βρίσκουμε και στα δύο όπως η μαγεία, η φαντασία, η συγχώρεση ("Ο βασιλιάς των λιονταριών", "Frozen”), η σχέση πατέρα-κόρης ("Η μικρή γοργόνα", "Η πεντάμορφη και το τέρας") η δύναμη της αγάπης, η εξουσία ("Ο βασιλιάς των λιονταριών"), η απομόνωση και η επανένωση ("Ψάχνοντας τον Νέμο") και φυσικά το χιούμορ που μέσα από αυτό φωτίζονται πολύ σοβαρά θέματα. Στόχος είναι μέσω αυτού του πειραματισμού, να έρθουν τα παιδιά σε επαφή με τον κόσμο του Σαίξπηρ και με τις προαναφερθείσες έννοιες μέσα από τον πιο οικείο και αγαπημένο σε αυτά φανταστικό κόσμο της Disney.
Ε: Βασικό μας μέλημα είναι επαφή και η δημιουργία μέσω του συναισθήματος τους και ταυτόχρονα η ενδυνάμωση της παιδικής φαντασίας. Έτσι λοιπόν επιλέξαμε να διασκευάσουμε ένα κλασικό έργο ποιητικού θεάτρου και να το συνδέσουμε με τους ρυθμούς της Disney που είναι θεμελιωτής στη παιδική ηλικία.
Για τα Χριστούγεννα που έρχονται, τι σχεδιάζετε;
Ε: Θα μεταμορφωθούμε σε καλικαντζαράκια και θα κατασκευάσουμε παιχνίδια και στολίδια από ανακυκλώσιμα υλικά, θα δημιουργήσουμε παραμυθοπαράσταση για να την απολαύσει ο Άγιος Βασίλης, θα μοιράσουμε δώρα σε παιδάκια που τα έχουν ανάγκη, θα χορέψουμε και θα τραγουδήσουμε, ώστε να πάρει δύναμη ο Ρούντολφ και να πετάξει και φυσικά θα φτιάξουμε γιορτινά γλυκίσματα!
Η: Στο χριστουγεννιάτικο εργαστήρι μας δημιουργούμε μικτές ηλικιακές ομάδες με στόχο τη μείωση του σχολικού εκφοβισμού και την ενίσχυση της ζώνης σταδιακής ανάπτυξης, επιτρέποντας στο ένα παιδί να συμβάλλει στην εκπαίδευση του άλλου. Στο τέλος του Camp σας αποστέλλουμε μία ταινία μικρού μήκους, ώστε να απολαύσει όλη η οικογένεια μαζί όλες τις Χριστουγεννιάτικες περιπέτειες που έζησαν τα παιδιά στο Εργαστήρι του Άγιου Βασίλη!
Απευθύνεστε όμως και στην πιο δύσκολη και απαιτητική ηλικιακή ομάδα: τους εφήβους. Με ποια μέσα τους προσεγγίζετε και πώς τους βοηθάτε να βρουν τη φωνή τους και να έρθουν σε ουσιαστική επαφή με το σώμα τους;
Ε: Επικρατεί ένας "φόβος” πάντα με την εφηβεία και την μετέπειτα διαμόρφωση ενός παιδιού σε ενήλικα. Η αλήθεια είναι πως είναι ίσως από τις εύθραυστες φάσεις του ανθρώπου, καθώς όλα από συναισθήματα μέχρι το ίδιο το σώμα βρίσκονται στο πικ τους. Σωματικά με άξονα τον αυτοσχεδιασμό και την σύνδεση κατανοούμε το σώμα μας και βρίσκουμε νέα εργαλεία παραγωγής κίνησης.
Η: Οι έφηβοι έχουν τη γνωστική ικανότητα να κατανοούν και να εφαρμόζουν πιο σύνθετες τεχνικές και τους ενθαρρύνουμε να εκφράσουν όλα αυτά τα συναισθήματα και τις σκέψεις που τους κατακλύζουν μέσω της τέχνης. Επιπλέον μπορούν να πειραματιστούν με διαφορετικά μέσα ενισχύοντας την αυτοέκφραση και την δημιουργικότητά τους. Εξερευνούμε πιο σύνθετα θέματα και έννοιες, τα οποία προσπαθούμε να προκύπτουν από τις ανησυχίες τους, ώστε να οδηγηθούν σε βαθύτερη και πιο ουσιαστική έκφραση.
Είστε δύο νέες γυναίκες που κινείστε σ’ έναν χώρο απαιτητικό και ανταγωνιστικό. Τι μαθήματα ζωής έχετε πάρει από την μέχρι τώρα πορεία σας και πώς τα εφαρμόζετε σε μικρούς και μεγάλους που συμμετέχουν στα εργαστήριά σας;
Ε: Ο κόσμος της τέχνης είναι αρκετά αυστηρός και απαιτητικός, πολλές φορές όμως γίνεται σκληρός. Έχοντας βιώσει τέτοιες καταστάσεις έρχεται η συνειδητοποίηση που παίρνει θέση και αποχωρίζεσαι οτιδήποτε περιττό κρατώντας μόνο την ουσία που δεν είναι άλλη από την δημιουργία και το μοίρασμα της.
Η: Χωρίς φόβο να συνδεθούμε και να επενδύσουμε στην κατανόηση και διαχείριση των συναισθημάτων και την ενσυναίσθηση, τις οποίες θεωρώ κρίσιμες για την προσωπική ανάπτυξη και επιτυχία από μικρή ηλικία.
"Δεν με ενδιαφέρει πώς κινούνται οι άνθρωποι, αλλά τι είναι αυτό που τους κινεί", έχει πει η Pina Bausch. Εσάς τι σας δίνει φτερά;
Ε: Ο ίδιος ο άνθρωπος! Να παρατηρείς τον κόσμο γύρω σου και να τον μεταφέρεις επί σκηνής, ατόφιο, χωρίς υπερβολές και υπέρμετρες προσπάθειες .Ο άνθρωπος και το σύνολο που τον αγκαλιάζει, δίνοντας έμφαση στο "εδώ και τώρα", μόνο έτσι θεωρώ πως θα απελευθερωθεί το βλέμμα μας.
Η: Το να δίνω φωνή σε όσα πολλοί άνθρωποι αποσιωπούν ή δεν τολμούν να πουν και να μπορώ να καθιστώ ορατό αυτό που ελπίζουμε. Να εμπνέομαι από τον άνθρωπο και να υλοποιώ το άυλο μέσα από την τέχνη μου. Όπως είχε πει και η Αριάν Μνουσκίν "Έχουμε ανάγκη από σύμβολα για να αγωνιστούμε "υπέρ": υπέρ της ειρήνης, υπέρ της δικαιοσύνης, υπέρ του έρωτα. Υπέρ του καλύτερου."
*INDAK στην Ταγκαλόγκ- την επίσημη γλώσσα των Φιλιππίνων- σημαίνει να κινείσαι αρμονικά και ρυθμικά.
