Το ξέρω, το ξέρω. Είναι σοκαριστικό. Αδιανόητο. Εξωφρενικό, αλλά το 1994 ήταν 30 χρόνια πριν. Αυτό σημαίνει ότι φέτος, ένας millennial που γεννήθηκε εκείνη τη χρονιά θα φρικάρει που έφτασε τα πρώτα "άντα” και μένει ακόμα με τους γονείς του, επειδή μεταξύ άλλων ο μισθός του δεν ανταποκρίνεται στις δεξιότητες και τις περγαμηνές του, και ότι αν θυμάσαι την πρώτη συναυλία των Saint Etienne στην Αθήνα στο Ρόδον μάλλον αυτή τη στιγμή θέλεις να σκοτώσεις και την/τον millenial και εμένα.
Η μόδα 30 χρόνια πριν
Όμως έτσι είναι η ζωή. Ο χρόνος περνάει και η αλήθεια είναι ότι, όσο κι αν νοσταλγούμε καμιά φορά τα πιο ξέγνοιαστα χρόνια μας (κυρίως επειδή τα εξωραΐζουμε), τώρα είμαστε σοφότεροι, πιο σίγουροι, πιο κατασταλαγμένοι και ικανοποιημένοι με τον εαυτό μας. Μακάρι να μπορούσαμε να πούμε το ίδιο και για τη μόδα που φαίνεται - με ελάχιστες εξαιρέσεις - να έχει εγκλωβιστεί σε μία λούπα εύκολου εντυπωσιασμού ή ασφαλούς ανακύκλωσης.
Με αφορμή την είσοδο στο 2024, αποφασίσαμε να κοιτάξουμε τι συνέβαινε στη μόδα ακριβώς πριν από 30 χρόνια. Τα ευρήματα δείχνουν ότι το 1994 υπήρξε μια συναρπαστική χρονιά με καθοριστικές στιγμές στιλ που έγιναν κτήμα της ποπ κουλτούρας. Δεν γνωρίζουμε αν το 2054 θα κοιτάζουμε πίσω και θα λέμε πόσο σημαντικές στιγμές μόδας μας επιφύλασσε το 2024.
Αυτή τη στιγμή πάντως δεν μπορούμε να φανταστούμε ότι θα μας συναρπάζει το ίδιο με τη μόδα του 1994, κι αυτό γιατί η νοσταλγία μας για τα 90’s και γενικότερα για τις τελευταίες αναλογικές δεκαετίες, που το μέλλον φάνταζε αποκλειστικά ρετροφουτουριστικό, θα γιγαντώνεται όσο περισσότερο θα εξελισσόμαστε ψηφιακά. Είναι στην ανθρώπινη φύση.
Τα Φιλαράκια κάνουν πρεμιέρα και το "The Rachel” κούρεμα γεννιέται
Η Jennifer Aniston έχει αποκαλέσει το συγκεκριμένο κούρεμα "μια ελληνική φριζαρισμένη σφουγγαρίστρα” πάνω στο κεφάλι της την οποία δεν ήξερε πώς να διαχειριστεί μόνη της στο σπίτι χωρίς τη βοήθεια του κομμωτή και φίλου της Chris McMillan που το επιμελήθηκε, παρόλα αυτά, η ιστορία είναι γνωστή. Η πιο λατρεμένη πρωταγωνίστρια sticom της οποίας το στιλ θέλουν να μιμηθούν όλα τα κορίτσια προκαλεί φρενίτιδα με το "The Rachel” και γεννά αντίγραφά της ανά την υφήλιο.
Το "The Rachel” αντιγράφηκε όσο κανένα άλλο κούρεμα στην ιστορία της ποπ κουλτούρας ακριβώς επειδή κάθε κοπέλα μπορούσε να ταυτιστεί με την ηρωίδα που το λάνσαρε. Στα μέσα της δεκαετίας των 20, να προσπαθεί να επιβιώσει σε μία μεγαλούπολη αναζητώντας σκοπό στη ζωή, αλλά και τον έρωτα. Όταν όλα πήγαιναν στραβά οι φίλοι της, μία πίτσα ή μια κανάτα με κοκτέιλ ήταν εκεί για την βεβαιώσουν ότι δεν είναι η μόνη που δεν έχει ξεκάθαρο σχέδιο για τη ζωή της.
Η πριγκίπισσα Diana κάνει την κίνηση ματ με το revenge dress
Άλλη μια θρυλική στιγμή της μόδας και κατά συνέπεια της ποπ κουλτούρας εκείνης της χρονιάς είναι το διάσημο revenge dress. H Lady Di εμφανίστηκε σε ένα γκαλά στη Serpentine Gallery στο Λονδίνο με το πλέον θρυλικό μαύρο, εφαρμοστό φόρεμα Christina Stambolian, το 1994. Την ίδια μέρα με το γκαλά, ο Κάρολος παραδέχτηκε σε τηλεοπτική του συνέντευξη ότι την είχε όντως απατήσει. Τότε, η πριγκίπισσα, σύμφωνα με την τότε στιλίστριά της Anna Harvey, δήλωσε εκείνο το βράδυ πως ήθελε να μοιάζει "like a million dollars”. Το "revenge dress” βγήκε από την ντουλάπα και τα υπόλοιπα είναι ιστορία.
Τα τολμηρά για το βασιλικό πρωτόκολλο κοψίματα της Stambolian έγιναν σύμβολο του glamour της δεκαετίας του ‘90, αλλά και γυναικείας ενδυνάμωσης μιας που το μικρό αυτό μαύρο φόρεμα σήμαινε πολλά περισσότερα από μια "μπηχτή” προς έναν πρώην. Ήταν ουσιαστικά ο μανδύας που μεταμόρφωσε την Diana από μια "θλιμμένη πριγκίπισσα” σε μία δυναμική γυναίκα και φιλάνθρωπο με αμίμητο - once in a lifetime - star quality.
Η Elizabeth Hurley θα παραμένει "η πρώτη”
Ένα "τολμηρό” σκίσιμο στους γοφούς μαζί με ένα εξίσου εντυπωσιακό ντεκολτέ είναι σχεδόν δεδομένο σε κάθε κόκκινο χαλί τα τελευταία δέκα χρόνια, όμως η Elizabeth Hurley και - φυσικά - ο Gianni Versace θα παραμείνουν για πάντα η επιτομή του "before it was cool” και διαρκής αναφορά νέων σχεδιαστών που όμως όσο και να προσπαθούν, αδυνατούν να συλλάβουν αυτόν τον μοναδικό συνδυασμό κομψότητας και σέξι όπως τον ερμήνευσε ο Gianni στο iconic φόρεμα με τις παραμάνες.
Η Elizabeth Hurley, τότε σύντροφος του Hugh Grant, χρειαζόταν ένα φόρεμα για την πρεμιέρα της ταινίας Four Weddings and A Funeral του 1994, μιας ταινίας που κανείς δεν περίμενε πραγματικά ότι θα έκανε θραύση. Όσο κι αν τώρα μοιάζει απίστευτο, τότε ο Hugh Grant δεν ήταν ακόμη ο rom com σταρ που λατρεύουμε και την Elizabeth Hurley δεν την γνώριζε κανείς, έτσι - σύμφωνα τουλάχιστον με τον θρύλο - κανένας σχεδιαστής δεν ενδιαφέρονταν να την ντύσει.
Το φόρεμα με τις παραμάνες μαράζωνε μέσα σε μια λευκή πλαστική σακούλα σε ένα γραφείο δημοσίων σχέσεων του Λονδίνου και - σε μία μοναδική συγκυρία - ο Versace ήταν πρόθυμος να το δανείσει. Η εμφάνιση αυτή έβαλε την ίδια στον celebrity χάρτη, αλλά και τον οίκο Versace στα κόκκινα χαλιά του πλανήτη.
H Brit Pop απογειώνεται με την κυκλοφορία των άλμπουμ Parkl Life και Definitely Maybe
Και δύο πράγματα συμβαίνουν. Πρώτον, δημιουργείται το αιώνιο δίλημμα Blur ή Oasis και δεύτερον η αθλητική ζακέτα μπαίνει στη ντουλάπα όλων των κουλ παιδιών. Όπως και τα θρυλικά adidas Gazelle, τα γυαλιά ηλίου με τους στενούς οβάλ φακούς, τα bucket hats, T-shirts με τη σημαία της Μ. Βρετανίας - την πρώτη φορά στην ιστορία που ένα εθνικό σύμβολο δεν χρησιμοποιείται με εθνικιστικό σκοπό, αλλά αντίθετα γίνεται ποπ έμβλημα -, τα polo μπλουζάκια και τα Levis 504.
Αυτό που έχει συμβεί είναι ότι η Μ. Βρετανία βρήκε ξανά τη χαμένη της αισιοδοξία. Μετά την μακρά διακυβέρνηση της Θάτσερ, οι εργατικοί, με τον Tony Blair παίρνουν την εξουσία και ένας αέρας αλλαγής σαρώνει την βρετανική κοινωνία. Η αισιοδοξία και η άνθιση των τεχνών θυμίζει την οργασμική περίοδο των swinging sixties, αλλά έχει άλλο όνομα: λέγεται Cool Britania και πρόκειται να ισοπεδώσει (με την καλύτερη των εννοιών) τα πάντα.
Ο Helmut Lang σχεδιάζει τη συλλογή της δεκαετίας
Στo show για την παρουσίαση της συλλογής Fall 94 Ready - to - Wear, o Helmut Lang είναι λες και γράφει το εγχειρίδιο για κάθε επίδειξη μόδας που πραγματοποιείται σήμερα. Συμπερίληψη, ρευστότητα φύλου, μια ευρεία γκάμα ηλικιών και μια διακριτική διάθεση ανατρεπτικής σεξουαλικότητας μέσα από υλικά όπως οι διαφάνειες και τα metallics, καθιστούν το show αυτό ως ένα από τα σπουδαιότερα όλων των εποχών.
Αρκεί να το γκουγκλάρεις και θα καταλάβεις ότι δεν χρειάζεται να φανταστείς, έστω για μια στιγμή, πως το κινητό σου είναι σχεδόν 25 εκατοστά με κεραία και - φυσικά! - πλήκτρα και το οικογενειακό σας αυτοκίνητο ένα Lada σε απροσδόκητη απόχρωση.
Το show αυτό είναι τόσο επίκαιρο, σήμερα, 30 χρόνια μετά, που είναι λες και παρουσιάστηκε στην προηγούμενη εβδομάδα μόδας - εδώ που τα λέμε μακάρι να είχαμε ένα τέτοιο τη σεζόν FW 23 - 24, υπό την έννοια της πρωτογενούς δημιουργίας, και όχι μια διαρκή και κυρίως ασφαλή ανακύκλωση, όπως αναφέρεται και παραπάνω.
Ποιος ξέρει αν το 2054 το διαδίκτυο θα είναι όπως το ξέρουμε σήμερα, πόσω μάλλον η μόδα. Θα ήθελα πολύ όμως διανύοντας την έκτη δεκαετία της ζωής μου να διαβάζω τους fashion editors που θα γεννηθούν φέτος και την άποψή τους για τη μόδα του ‘24.
Με στοιχεία από: The Telegraph
Κεντρική φωτογραφία: SplashNews.com/ IdealImages
