Μια ιστορική μέρα, τη μέρα της ανακοίνωσης της δικαστικής απόφασης για τη δολοφονία του Παύλου Φύσσα, θυμόμαστε το χρονικό της υπόθεσης μέσα από τα λόγια της μητέρας που έγινε σύμβολο του αντιφασιστικού αγώνα.
Στις 18 Σεπτεμβρίου του 2013 η Μάγδα Φύσσα έζησε αυτό που καμία μάνα δεν είναι προορισμένη να ζήσει: το χαμό του παιδιού της. Ο γιος της, ο 34χρονος μουσικός Παύλος Φύσσας δολοφονήθηκε με 3 μαχαιριές στον πνεύμονα και την καρδιά. Σήμερα, εφτά χρόνια μετά έζησε μαζί με όλη την Ελλάδα την κορύφωση του δικαστικού δράματος, την απόφαση του Τριμελούς Εφετείου Κακουργημάτων Αθηνών που, μετά από 5,5 χρόνια ακροαματικής διαδικασίας, έκρινε ένοχους τους 16 από τους 18 κατηγορούμενους για τη δολοφονία του γιου της αλλά και τα στελέχη της Χρυσής Αυγής για τη διεύθυνση εγκληματικής οργάνωσης.
Ανεξάρτητα από την απόφαση, για τη μητέρα Μάγδα Φύσσα δεν θα αλλάξουν πολλά, όμως για τη μάνα-σύμβολο του αντιφασιστικού αγώνα, όπως άθελά της έγινε, η καταδίκη της Χρυσής Αυγής σημαίνει την ολοκλήρωση ενός ιστορικού αγώνα που έτσι, ξαφνικά, μια βραδιά αναγκάστηκε να σηκώσει στους ώμους της. Να, πώς διηγείται η ίδια, μέσα από τις συνεντεύξεις που έχει δώσει αυτά τα χρόνια, το χρονικό της ιστορίας της μέχρι τη σημερινή απόφαση.
Η ημέρα που άλλαξαν όλα
"Ήταν γύρω στις 5 το απόγευμα όταν τον φίλησα, τον χαιρέτησα, με την κοπέλα του τη Χρύσα, και είπαμε ότι θα πιούμε τον καφέ μας στο μπαλκόνι το επόμενο πρωί. Αυτή ήταν η τελευταία φορά που τον είδα ζωντανό. Αργά το βράδυ, ο κλήρος έπεσε στον σύζυγό μου να με ενημερώσει. Στην αρχή μού είπαν ότι είχε χτυπήσει. Δεν τους πίστεψα. Ήξερα ότι είχε συμβεί κάτι σοβαρό. Όταν άνοιξα την πόρτα, θυμάμαι ότι είπα στον Τάκη: "Μέχρι εδώ ήταν;". Αλλά είχα μια ρημάδα ελπίδα μήπως και..."
"Φτάνουμε στο Κρατικό. Βλέπω πολύ κόσμο έξω. Συγγενείς, φίλους. Δεν περιμένω να μου πει κανείς τίποτα. Οπότε φεύγω τρέχοντας μέσα. Βλέπω μπροστά μου γιατρούς, συγκεκριμένα έναν άντρα και μία γυναίκα. Η γυναίκα με κοίταγε στα μάτια, έκλαιγε αλλά δεν μιλούσε. Έλεγα πού είναι το παιδί μου. Αρχίζω να τραβάω παραβάν να δω πού είναι. Ο γιατρός μου έδωσε ένα χάπι και μου είπε την αλήθεια, ότι ο Παύλος έφυγε. Λέω πώς είναι δυνατόν; Μου είπε ότι τον μαχαίρωσε στην καρδιά η Χρυσή Αυγή. Μου είπε ότι οι μαχαιριές ήταν επαγγελματικές."
"Ούτε στα πιο φρικτά μου όνειρα δε φανταζόμουν ότι θα ζούσα τέτοιο βράδυ… Είναι ένας εφιάλτης που δεν έχει τελειωμό, περιμένεις πότε θα ξυπνήσεις αλλά δεν ξυπνάς."
Ο δικαστικός αγώνας
"Είναι μεγάλος ο πόνος για μένα να πηγαίνω στη δίκη, δεν είναι εύκολο, όμως δεν θέλω να νιώσει κανένα παιδί ότι είναι μόνο του εκεί".
"Η δίκη της Χ.Α. είναι η μακροβιότερη της Μεταπολίτευσης και γενικά στα ελληνικά δικαστικά χρονικά. Σε αυτό συνέβαλε και η εξάμηνη αποχή των δικηγόρων, όπως και οι σκόπιμες καθυστερήσεις της υπεράσπισης. Φυσικά, υπάρχει ένας τεράστιος όγκος στοιχείων και υποθέσεων που απαιτείται να εξεταστούν. Το ζήτημα είναι ότι ο κόσμος δεν έχει αντιληφθεί το περιεχόμενο όσων εκδικάζονται εκεί. Οι περισσότεροι εστιάζουν στον δολοφόνο και όχι στην εγκληματική οργάνωση. Ένα ποσοστό της δικαίωσής μας θα είναι να μπορέσουμε να αποδείξουμε ότι δεν ήταν ένας ή μία ομάδα της Χ.Α. η οποία λειτούργησε μόνη της."
"Η εισαγγελική πρόταση για την ενοχή μόνο του Γ. Ρουπακιά και την απαλλαγή των 17 κατηγορουμένων ως μελών της τοπικής οργάνωσης Νίκαιας από την κατηγορία της συνέργειας στην ανθρωποκτονία του γιου μου ξεπέρασε και τις πιο αισιόδοξες προσδοκίες της χρυσαυγίτικης ηγεσίας και της υπεράσπισής της. Εκείνη την ημέρα δεν άντεχα άλλο, δεν ένιωθα καλά. Λίγο πριν φύγω, αισθάνθηκα την ανάγκη να την πλησιάσω την ώρα μιας μικρής διακοπής και να της θέσω ένα ερώτημα: "Σήμερα ο Παύλος κλείνει 75 μήνες νεκρός. Τον ξαναμαχαιρώσατε;""
"Μετά από επτά χρόνια αντέχω ακόμη και είμαι εκεί, παρούσα, στην αίθουσα του δικαστηρίου για να τους δω να φυλακίζονται ως εγκληματική οργάνωση. Το γεγονός ότι είναι εκτός Κοινοβουλίου είναι μια δικαίωση και αυτό οφείλεται στον αντιφασιστικό αγώνα."
"Αισθάνθηκα πολλές φορές απογοήτευση από τότε που ξεκίνησα αυτόν τον αγώνα. Από τους κατηγορούμενους, από την υπεράσπιση, από όλους αυτούς που ακόμα και σήμερα υποστηρίζουν ότι η δολοφονία δεν ήταν οργανωμένη, ενώ ήταν. Έχουμε ζήσει απίστευτα πράγματα μέσα στο δικαστήριο. Όμως μεγαλύτερη απογοήτευση αισθάνομαι γιατί η κοινωνία δεν θέλει να καταλάβει τι γίνεται, δεν θέλει να καταλάβει ότι είναι μία δίκη που την αφορά."
"Από την αρχή, μπαίνοντας στη διαδικασία της δίκης, είχαμε καταλάβει ότι δεν θα είχαμε υποστήριξη, αλλά αυτό δεν το περιμέναμε. Δεν ήταν μόνο απογοήτευση για εμάς αυτή η πρόταση. Ήταν θυμός για την απαξίωση απέναντι στους δικηγόρους, στην πολιτική αγωγή, στα θύματα. Ήταν ξεκάθαρη απαξίωση απέναντι στην ανθρώπινη ζωή".
"Υπήρχαν πολλές δύσκολες στιγμές στη διάρκεια των επτά ετών. Όμως η χειρότερη ήταν να ακούς στο δικαστήριο το σύνθημα "αίμα - τιμή - Χρυσή Αυγή" και να σου λένε: "Πού είναι ο Παύλος σου τώρα;""
Η ζωή χωρίς τον Παύλο
"Τον πρώτο καιρό, δεν υπήρχε μίσος γιατί δεν είχα περιθώριο να κάτσω να σκεφτώ τους υπαίτιους. Έπρεπε να προσπαθήσω να μάθω να ζω χωρίς τον Παύλο. Προσπαθούσα να συνειδητοποιήσω ότι δεν θα τον ξαναδώ, δεν θα ξανανοίξει την πόρτα, δεν θα ακούσω το κλειδί."
"Από το σημείο της δολοφονίας περνάω κάθε μέρα. Υπάρχει και μνημείο. Θα πούμε καλημέρα και καληνύχτα. Όταν το βεβηλώνουν, πονάς αλλά το ξεπερνάς γιατί ξέρεις ότι δεν του κάνει κακό του ίδιου. Το κακό το κάνουν σε εμάς που έχουμε μείνει πίσω. Ο χρόνος έχει σταματήσει στην ώρα που έφυγε."

"Δεν φοβήθηκα ποτέ όλα τα αυτά τα χρόνια. Και δεν με ενδιαφέρει αν έρθουν να με σκοτώσουν. Αντιθέτως, θα ηρεμήσω κιόλας. Έτσι κι αλλιώς, το σπίτι μάς το έκλεισαν οριστικά."
"Δεν αντέχεται η απώλεια, δεν υπάρχει κάτι χειρότερο, δεν μπορείς να το διανοηθείς, νεκρώνεις, δε ζεις, απλά αναπνέεις.. Εσείς θεωρείτε ότι εγώ κάνω κάτι πολύ δυνατό. Εγώ κάνω ό,τι μπορώ να κάνω και για τον Παύλο και για όλα τα παιδιά εκεί έξω που θέλουν να είναι ελεύθερα. Για την ελευθερία που ο Παύλος τόσο αγαπούσε."
"Όμως τόσα παιδιά – κι όχι μόνο όσα έζησαν τον εφιάλτη – με γνώρισαν από τότε και ήρθαν κοντά μου. Δεν θέλω να είμαι αχάριστη. Έχασα τον Παύλο κι απέκτησα τόσα παιδιά, κι όταν περπατάω στον δρόμο κι ακούω να με φωνάζουν "μάνα" και να με πιάνουν από τον ώμο, αυτό είναι για μένα συγκλονιστικό"
"Πιο πολύ μου λείπει από τον Παύλο το 'ΜΑΝΑ""
Ο αντιφασιστικός αγώνας
"Δεν μπορώ ν' αποδεχτώ πως είμαι σύμβολο. Το ξεκαθαρίζω αυτό. Και μάλιστα σύμβολο εν καιρώ ειρήνης. Δεν βρισκόμαστε σε πόλεμο, ώστε να υπάρχουν εκεί τα σύμβολα και οι ήρωες και όλα. Εγώ κάνω αυτό που νιώθω, αυτό που θέλω να κάνω."
"Σου δίνει ελπίδα το να βλέπεις τόσους νέους ανθρώπους να τάσσονται κατά του φασισμού, καταλαβαίνεις ότι υπάρχουν παιδιά που έχουν τα μυαλά τους ανοιχτά, έχουν ακούσει, έχουν αφουγκραστεί. Και τελικά αυτό είναι το πιο σημαντικό, γι’ αυτό γίνεται όλος αυτός ο αγώνας".
"Ελπίζω τα παιδιά εκεί έξω να πάρουν λίγο από το φως του.. Εγώ τον Παύλο μου δεν θα τον φέρω πίσω, εγώ παλεύω να καταδικαστούν οι δολοφόνοι και με αυτό τον τρόπο να σωθούν άλλα παιδιά... Να σωθούν αθώα παιδιά!".
"Ζούμε εποχές που δεν έχουμε φανταστεί. Ο καθένας είναι άξιος της μοίρας του και υπεύθυνος για τις πράξεις του. Ολα ξεκινούν από την παιδεία. Είναι απαραίτητο τα παιδιά μας να γνωρίζουν τι σημαίνει φασισμός."
Η δικαίωση
"Ο Παύλος τα κατάφερε… Γιε μου τα κατάφερες”.
