Κανείς δεν γνωρίζει καλύτερα το Χόλιγουντ, τους διάσημους και τη ματαιοδοξία από τη Σοφία Κόπολα, γέννημα-θρέμμα της βιομηχανίας του θεάματος. Και στη νέα της ταινία The Bling Ring πραγματεύεται όλα τα παραπάνω μέσα από την αληθινή ιστορία μιας συμμορίας άπληστων teenagers.
Η Σοφία Κόπολα ήθελε να γίνει εντομολόγος, αλλά τελικά έγινε σκηνοθέτις. «Είναι σχεδόν το ίδιο πράγμα», λέει αφηρημένα καθώς ξεσκονίζει με αφοσίωση τις μύτες των κομψών σουέντ slippers της. Είναι εδώ για να μιλήσει για την πέμπτη μεγάλου μήκους ταινία της, που προβλήθηκε στο πλαίσιο του προγράμματος Un Certain Regard στο Φεστιβάλ των Καννών. Επαγγελματίας και συγκεντρωμένη, δεν σπαταλά το χρόνο της σε άσκοπα χαμόγελα και δημόσιες σχέσεις, αλλά μπαίνει κατευθείαν στο θέμα: «Όπως και τα περισσότερα έργα μου, το The Bling Ring εκτυλίσσεται στο Λος Άντζελες, διότι αυτή η εκπληκτική πόλη είναι το καλύτερο εργαστήριο πειραμάτων που υπάρχει. Εκεί είναι που “κατασκευάζεται” η διάθεση του κόσμου, με τα θαύματα, αλλά και τους δαίμονές της». Φοράει ένα βαμβακερό σιέλ πουκάμισο με γυρισμένα μανίκια και ένα μαύρο skinny παντελόνι. Στον λαιμό της, ένα διακριτικό, μικρό διαμάντι σε σχήμα καρδιάς – η μοναδική δόση πολυτέλειας στο αυστηρό ultra chic ντύσιμό της, που την κάνει να μοιάζει με σύζυγο πρέσβη την ώρα που παίρνει το τσάι της. Σταυρώνει και ξεσταυρώνει τα πόδια της, περισσότερο από πλήξη παρά με διάθεση να γοητεύσει, και μας εξηγεί πώς προέκυψε η ιδέα της νέας της ταινίας.
Βρισκόταν στο αεροπλάνο, το 2010, όταν διάβασε στο Vanity Fair την ιστορία μιας αληθινής και εντελώς ασυνήθιστης αστυνομικής είδησης με τον πιασάρικο τίτλο Οι Ύποπτοι Φορούσαν Louboutin (The Suspects Wore Louboutins). Μια συμμορία εφήβων, όλοι γόνοι ευκατάστατων οικογενειών του Λος Άντζελες, λήστευε τα σπίτια, και κυρίως τις ντουλάπες, χολιγουντιανών celebrities, όπως ο Ορλάντο Μπλουμ, η Λίντσεϊ Λόχαν, η Ρέιτσελ Μπίλσον και η Παρί Χίλτον (η οποία κάνει και ένα cameo πέρασμα στην ταινία της Κόπολα, ενώ κάποιες σκηνές γυρίστηκαν στην έπαυλή της στο Μπέβερλι Χιλς) με στόχο όχι μόνο τα λεφτά ή τα τιμαλφή τους αντικείμενα, αλλά τους designer θησαυρούς τους: τα Jimmy Choo, τα Louboutin και τα Manolos, τα Chanel σακάκια και τις Kelly bag. Οι hip πιτσιρικάδες της συμμορίας Bling Ring (όνομα που διατηρήθηκε και στον τίτλο της ταινίας) ανακάλυπταν μέσα από τα gossip site πού βρίσκονται τα υποψήφια θύματά τους τη δεδομένη στιγμή κι αν έχουν φύγει διακοπές και έτσι, μέσα σε 10 μήνες, κατάφεραν να αποσπάσουν «λάφυρα» αξίας 3 εκατομμυρίων Ευρώ, χωρίς να έχουν καμία συναίσθηση της εγκληματικής τους πράξης. Η Κόπολα είχε ακούσει την υπόθεση στις ειδήσεις, όμως στο άρθρο της Nancy Jo Sales στο Vanity Fair (η οποία συνυπογράφει το σενάριο) την εντυπωσίασαν οι ατάκες των πιτσιρικάδων καθώς και το ψυχολογικό τους προφίλ, όπως αυτό προέκυπτε από τις δικογραφίες. Επίσης εντυπωσιακό ήταν το γεγονός ότι η ενοχή τους αποδείχτηκε από τις selfie φωτογραφίες που πόσταραν στα social media μέσα από τις celebrity επαύλεις, την ώρα της ληστείας.
Συνέχεια στη σελίδα 2
Η γενιά του Facebook
Οι επικριτές της ταινίας θεωρούν ότι η σκηνοθέτις έχει ωραιοποιήσει μια αναμφίβολα εγκληματική πράξη, όμως η απάντηση της Κόπολα είναι η αποστομωτική: πάντα τη γοήτευαν οι περιπέτειες των έφηβων troublemakers, η ίδια άλλωστε δεν είχε την πρόθεση να γυρίσει ένα ντοκιμαντέρ, αλλά μια ταινία μυθοπλασίας βασισμένη σε αληθινά γεγονότα. Σε κάθε ταινία της η Σοφία Κόπολα επιχειρεί όχι μόνο να κάνει το ψυχογράφημα περιθωριακών αντι-ηρώων, αλλά και το προφίλ της Αμερικής, η οποία έχει θεμελιωθεί στο πλαίσιο μιας περίπου νομιμότητας. «Ακόμη και εάν οι χαρακτήρες μου είναι με τον τρόπο τους χρυσοθήρες, δεν είναι σαν τον Μπούφαλο Μπιλ ή την Καλαμίτι Τζέιν, αλλά αυτό που σήμερα αποκαλούμε “People”. Κλέβοντας τα ρούχα τους, διεισδύοντας στο μπάνιο τους ή στα dressing rooms τους, έχουν μια ψευδή αίσθηση κυριαρχίας επί των διασήμων. Είναι σχεδόν κανιβαλισμός. Προσπάθησα να καταλάβω από πού πηγάζει αυτή η άμετρη δίψα τους για το χρήμα, τη διασημότητα, το shopping». Σε κάθε σκηνή, η Κόπολα προσπαθεί να καταγράψει την κρίση στην οποία βρίσκονται οι σημερινοί Αμερικανοί έφηβοι, εγκλωβισμένοι ανάμεσα στην επανάσταση και στον κονφορμσμό. Απεικονίζει την σχεδόν νευρωτική εμμονή τους στα ρούχα και στο lifestyle. Την ανορεξική διατροφή τους που περιλαμβάνει όλο και λιγότερο φαγητό, όλο και περισσότερες καραμέλες Haribo, κορνφλέικς και marshmallows. Δείχνει την ψύχωσή τους με το twitter και τα social media. Την ακροβασία ανάμεσα στην ενηλικίωση και την παιδικότητα, την παρανομία και την αθωότητα: καπνίζουν χασίς την ίδια στιγμή που αγκαλιάζουν τα αρκουδάκια τους.
Από πού προέρχεται αυτό το κενό, αναρωτιέται η Σοφία; Ποιος ευθύνεται για την παντελή έλλειψη ενδιαφερόντων και αληθινών αξιών; « Ίσως ευθύνονται οι νέες τεχνολογίες, η τηλεόραση που υπνωτίζει τον πλανήτη, τα reality shows που σκοτώνουν τους νευρώνες, οι οικογένειες που δεν παίζουν πια το ρόλο τους;» Επηρεασμένη από την Κοινωνία του Θεάματος του Γκι Ντεμπόρ στο Bling Ring περιγράφει λεπτομερώς την απουσία ηθών, το φετιχισμό των προϊόντων και την αλλοτρίωση των καταναλωτικών κοινωνιών. «Δεν είμαι στο Facebook. Αυτό το εργαλείο παραβιάζει την προσωπική σου ζωή, καταλαμβάνει πολύ από τον προσωπικό σου χώρο και χρόνο. Δεν θέλω οι άνθρωποι να ξέρουν τι τρώω για πρωινό. Εξάλλου, δεν καταλαβαίνω καθόλου γιατί αυτό θα μπορούσε να ενδιαφέρει τον κόσμο. Η κοινωνία μας έχει καταντήσει τελείως ναρκισσιστική. Αναρωτιέμαι γιατί ορισμένοι νιώθουν την ανάγκη να πουν σε όλο τον κόσμο -ανεβάζοντας τις φωτογραφίες τους- “Κοιτάξτε πόσο όμορφος είμαι με τα καινούργια μου παπούτσια” σαν να πρόκειται για κάποιο εξαιρετικό γεγονός». Η Σοφία προτιμά τη διακριτικότητα. Και αυτό λειτουργεί, «Κανείς δεν με αναγνωρίζει στον δρόμο», λέει περήφανα. «Ζω μια απλή ζωή. Οι κόρες μου πηγαίνουν στο σχολείο της γειτονιάς μας, στη Νέα Υόρκη, και κάνουν διακοπές με τους παππούδες τους, στο Νάπα Βάλεϊ, όπου ο πατέρας μου δουλεύει και φροντίζει τα αμπέλια του». Αν και το να έχεις παππού τον Φράνσις Φορντ Κόπολα δεν πρέπει να είναι τόσο απλό όσο ακούγεται...
Συνέχεια στη σελίδα 3
Μεγαλώνοντας με τους Κόπολα
Η Κόπολα δεν δίνει περιθώρια διαφυγής στους ήρωές της. «Δύσκολα μπορούν να σωθούν, γιατί είναι πολύ εγωιστές. Δεν κλέβουν καν χάρη της διασκέδασης ή της εξέγερσης, αλλά για να ξαναπουλήσουν τα κλοπιμαία, προκειμένου να αγοράζουν ναρκωτικά και ωραία αυτοκίνητα. Είναι απίστευτο! Ακόμη και στη φυλακή συνεχίζουν στο ίδιο μοτίβο. Η Νίκι, για παράδειγμα, της οποίας το ρόλο υποδύεται η Έμμα Γουάτσον, ρωτά πώς μπορεί να φροντίσει τα extensions της! Και αυτό δεν το επινόησα εγώ. Όσο περισσότερο το σκέφτομαι, τόσο πιο πολύ θεωρώ πως η ταινία μου τελικά είναι μια ταινία τρόμου. Κάποτε η νεολαία θαύμαζε τον Τσε Γκεβάρα ή παθιαζόταν με την Άντζελα Ντέιβις. Σήμερα, τους αφορά μόνο η Πάρις Χίλτον». Ακριβώς, ας μιλήσουμε για την Πάρις Χίλτον. Είναι η μόνη που δέχτηκε να συμμετέχει στην ταινία και να προσφέρει το σπίτι της για τα γυρίσματα. « Ήταν πραγματικά μια μοναδική εμπειρία το να μπεις στον κόσμο της, το να βλέπεις τα μαξιλάρια με τη φωτογραφία της, τους τοίχους με τους καθρέφτες και τα εκατοντάδες ζευγάρια παπουτσιών και γυαλιών. Ήταν απίστευτα κιτς».
Πώς γίνεται όμως να εκπλήσσεται από το κυνήγι της διασημότητας, αφού και η ίδια είναι γέννημα-θρέμμα του Χόλιγουντ; Όταν πήγε στις Κάννες με τους γονείς της, μωρό ακόμα, τα φωτογραφικά φλας την απαθανάτιζαν μανιασμένα να ανεβαίνει τα σκαλιά μέσα στο παιδικό σορτσάκι της. Και για να εγκατασταθεί η οικογένεια Κόπολα στο Λος Άντζελες, ο πατέρας της αγόρασε το ξενοδοχείο Chateau Marmont και ζούσαν στον τελευταίο όροφο. «Ναι, είναι αλήθεια πως έχουμε μείνει σ’αυτό το θρυλικό ξενοδοχείο. Όμως, εκείνη την εποχή ήταν funky chic, πολύ μποέμ, καθόλου bling-bling». Η κόρη του Φράνσις Φορντ Κόπολα φαίνεται να ξεχνά πως γεννήθηκε στην ελίτ του κινηματογράφου. Έκανε τα πρώτα της βήματα στις Φιλιππίνες, όταν ο πατέρας της γύριζε το Αποκάλυψη Τώρα, «Θυμάμαι ότι ζούσαμε σε μια φυτεία κακάο και ότι η σοκολάτα μύριζε ωραία. Θυμάμαι τις καταρρακτώδεις βροχές από τους μουσώνες και ότι ορισμένες φορές, κατά τη διάρκεια των γυρισμάτων, επιβιβαζόμουν στα ελικόπτερα και κάναμε βόλτες». Στα 16 της, αντικαθιστά τη Γουινόνα Ράιντερ στο Ο Νονός III, για να υποδυθεί την ερωμένη του Άντι Γκαρσία. Οι κριτικές τη σημάδεψαν. Πρώτη αποτυχία: Η Σοφία δεν θα γίνει ηθοποιός. «Ήμουν πολύ ντροπιασμένη, αλλά στην πραγματικότητα αυτές οι κριτικές με απελευθέρωσαν, δεν επέμεινα στο να γίνω κωμικός και έτσι κέρδισα χρόνο». Ακολούθησαν αρκετά χρόνια αμφιβολιών.
Ψάχνεται, ασχολείται λίγο με το σχέδιο μόδας, τα κοστούμια, δοκιμάζει τη φωτογραφία. Μεγαλώνει υπό την σκιά της Οικογένειας: Μια θεία, η Τάλια Σάιρ, που είναι ηθοποιός, ένας ξάδελφος που τον λένε Νίκολας Κέιτζ, ένας σκηνοθέτης αδερφός, ένας σύζυγος μουσικός. Και εκείνη; Ξαναδιαβάζοντας παλιές εφημερίδες, ανακαλύπτει μία είδηση που της κεντρίζει το ενδιαφέρον: η αυτοκτονία πέντε νεαρών κοριτσιών, σιωπηλά θύματα της ψυχολογικής βίας που τους ασκούσαν οι σκληροί, αυστηροί γονείς τους. Αρπάζει το θέμα και κάνει την πρώτη της ταινία με τίτλο Αυτόχειρες Παρθένοι. Ακολουθεί το Χαμένοι στη Μετάφραση, μια ταινία που κερδίζει το βραβείο Καλύτερης Ξενόγλωσσης Ταινίας στις Κάννες. Έπειτα έρχεται το σχεδόν αυτοβιογραφικό Somewhere, γυρισμένο εξ ολοκλήρου στο Chateau Marmont, όπου ο κεντρικός χαρακτήρας, ένας διαζευγμένος διάσημος ηθοποιός που βρίσκεται με την κόρη του διακοπές, έρχεται αντιμέτωπος με το ίδιο του το κενό. Γιατί άραγε μια γυναίκα που είχε τα πάντα έχει τέτοια εμμονή με την αποτυχία; «Αυτό ακριβώς είναι το ερώτημα: όταν έχεις λάβει πολλά, τι είσαι ικανός να δώσεις; Και αυτό το ερώτημα με αγχώνει».
Η μόδα κι εγώ
« Αγαπώ από πολύ μικρή τη μόδα. Από πιτσιρίκι ήθελα να την κοπανάω από μαθήματα, για να πάω για ψώνια… Στο Λύκειο στο Σαν Ντιέγκο, όπου φοιτούσα, είχα εκλεγεί πολλές φορές το πιο καλοντυμένο κορίτσι στο σχολείο. Αυτό που μου αρέσει στη μόδα; Τα υλικά, οι γραμμές, τα χρώματα, ο πλούτος των υφασμάτων και το savoir-faire των μόδιστρων. Η μητέρα μου ήταν πάντοτε πολύ κομψή. Ντυνόταν με Saint Laurent. Μου έμαθε πως το chic είναι η λιτότητα».
To τρέιλερ της ταινίας The Bling Ring που προβάλλεται ήδη στους κινηματογράφους
