Ένα έργο του νομπελίστα συγγραφέα Albert Camus επέλεξε η Θεατρική Ομάδα Κωφών "Τρελά Χρώματα" να παρουσιάσει στο θέατρο Άβατον.
Η παράσταση πραγματοποιείται με την ταυτόχρονη συμμετοχή κωφών και
ακουόντων ηθοποιών, συνδυάζοντας την ελληνική νοηματική γλώσσα και τη
φωνητική ερμηνεία για να δημιουργήσουν μια μοναδική δίγλωσση σκηνική αφήγηση. Τη σκηνοθεσία της υπογράφει η Έλλη Μερκούρη η οποία είναι είναι και μία από τους τέσσερις πρωταγωνιστές της. Η "Κατάσταση Πολιορκίας" απευθύνεται τόσο σε κωφούς όσο και σε ακούοντες θεατές και η σκηνοθέτις εξηγεί στη Madame Figaro τις προκλήσεις που αντιμετώπισαν στη δημιουργία της αλλά και τη δική της σχέση με τη νοηματική.
Γιατί επιλέξατε το συγκεκριμένο έργο; Ποιες πτυχές του ακουμπούν στη σύγχρονη κοινωνία;
Η "Κατάσταση Πολιορκίας" του Albert Camus είναι ένα έργο που δυστυχώς δεν γνώριζα. Ο αγαπημένος μεταφραστής Γιάννης Θηβαίος, με τον οποίο είχαμε ξανασυνεργαστεί στην "Τρελή του Σαγιό" του Ζιρωντού, είναι εκείνος που μου το πρότεινε και με έφερε σε επαφή με αυτό το υπέροχο σύμπαν του Καμύ. Τι μπορούμε να πούμε γι’ αυτό το έργο…καταρχάς ότι το κεντρικό θέμα του είναι ο φόβος, αλλά και η άσκηση της εξουσίας. Μπορείτε να αντιληφθείτε πόσο επίκαιρο είναι και σε πόσο μεγάλο βαθμό αφορά τη σύγχρονη κοινωνία. Ο τρόπος που ο Camus θέτει σ’ ένα δυστοπικό περιβάλλον τον παραλογισμό της ανθρώπινης ύπαρξης, διαμέσου μιας θανατηφόρας πανούκλας, προτάσσοντας την επιβολή μιας παγκόσμιας δικτατορίας, είναι καταιγιστικός. Η κοινωνική αναταραχή που ξεσπά και οι ατομικές ελευθερίες που διαταράσσονται φέρνουν στο νου δυστυχώς πολλές οικείες αδιανόητες καταστάσεις. Το θετικό μήνυμα του Camus ότι ο φόβος μπορεί να νικηθεί μέσω της αλληλεγγύης και της αγάπης είναι το πιο ελπιδοφόρο, που νομίζω ότι όλοι το έχουμε ανάγκη αυτή τη στιγμή.
Η διαδικασία της πρόβας είναι πιο δύσκολη όταν συμμετέχουν ταυτόχρονα κωφοί και ακούοντες ηθοποιοί;
Σίγουρα είναι πολύ διαφορετική. Δεν είμαι σίγουρη, αν τελικά είναι πιο δύσκολη. Έχοντας χτίσει έναν ισχυρό πυρήνα και ένα πλαίσιο ερμηνευτικής, δραματουργικής και αισθητικής προσέγγισης, είναι γνώριμη στα μέλη της Ομάδας η διαδικασία και η πορεία όλων των δοκιμών. Πιστεύω ότι η διαφορά έγκειται, όταν συνεργάζεται κάποιος ακούοντας ηθοποιός για πρώτη φορά μαζί μας. Οφείλω να αναφέρω ότι, σίγουρα είμαστε πολύ επιλεκτικοί και προσεκτικοί ως προς τις συνεργασίες μας, καθώς είναι δεδομένο ότι δεν μπορούν όλοι οι καλλιτέχνες να εισέλθουν σε ένα τέτοιου είδους πλαίσιο. Δεν τίθεται ζήτημα ικανοτήτων. Βέβαια, πρέπει κάπως να συμπορεύεται μαζί μας ως προς τους υποκριτικούς κώδικες, έτσι ώστε να μπορέσουμε να συνομιλήσουμε σε παρόμοιο ερμηνευτικό κώδικα. Ωστόσο, βαρύνουσα σημασία ενέχει επίσης το στοιχείο της επικοινωνίας και σύνδεσης, το οποίο επιτυγχάνεται μέσω ενός ψυχικού ανοίγματος και εύρους, με απώτερο σκοπό τη βαθιά επικοινωνία μεταξύ δυο καλλιτεχνών, με γνώμονα πάντα την αλήθεια.
Θυμάστε να μας περιγράψετε κάποιο αστείο σκηνικό;
Στο χρονικό διάστημα αυτής της μεγάλης καλλιτεχνικής πορείας και διαδρομής, υπήρξαν φορές που κλαίγαμε από τα γέλια και άλλες που συγκινηθήκαμε βαθιά. Τι να πρωτοθυμηθώ δεν ξέρω…είναι τόσα πολλά, τόσα ωραία, τόσο ξεχωριστά! Πάντως, είναι πολύ αστείο όταν συμβαίνει κάποιο λάθος με το κείμενο, είτε με την φωνητική ερμηνεία, είτε με τη νοηματική. Αν λοιπόν μπορεί να συμβεί κάποιο λάθος σε ένα τυπικό θίασο ακουόντων, φανταστείτε τι μπορεί να συμβεί σε συνδυασμό και με τις νοηματικές! Θυμάμαι, υπήρξε μια φορά στο "Περιμένοντας τον Γκοντό" του Beckett που βρισκόμασταν στη Θεσσαλονίκη, στο Κρατικό Θέατρο και επειδή το έργο περιέχει επαναληπτικό λόγο…το έργο πήγαινε και ερχόταν, από εδώ και από εκεί, μια γυρνούσε στις πρώτες σελίδες και μια πήγαινε στις μετέπειτα. Αλλά ευτυχώς το σώζαμε, επειδή λέγαμε: " Όοοοχι, δεν ήταν ο Γκοντό!". Σημειώστε ότι η λέξη "όχι" κρατούσε κανένα πεντάλεπτο, προκειμένου να θυμηθούμε πού πρέπει να το πάμε μετά!
Η ομάδα "Τρελά χρώματα" έχει παρουσιάσει κι άλλα έργα μέχρι σήμερα. Η υποδοχή του κοινού ποια είναι;
Στις παραστάσεις μας το κοινό είναι μικτό. Αυτό αποτελεί μια ξεχωριστή αίσθηση και σίγουρα διαφορετική. Ορισμένες στιγμές αισθάνομαι ότι εμείς από τη σκηνή είναι σαν να δημιουργούμε μια αόρατη γέφυρα και με ισχυρό όχημα τη θεατρική τέχνη, κατορθώνουμε να ενώσουμε όλους όσους βρίσκονται εκεί. Άλλες φορές πάλι, διακρίνω την έκπληξη στα μάτια των θεατών, όταν διαστέλλονται απότομα οι κόρες των ματιών τους! Αυτές οι στιγμές είναι τρομερές, ειδικά όταν ένας κωφός ηθοποιός έχει ερμηνεύσει κάτι ανατρεπτικά ή έχει βγάλει μια κραυγή που σε ξυπνάει αναπάντεχα. Τότε, πραγματικά αισθάνομαι μια ισχυρή ικανοποίηση, ότι τους μεταδώσαμε κάτι σημαντικό, τη σημασία να υπάρχει κανείς και να μπορεί να αφυπνίζει τον άλλον.
Ποια είναι τα μέλη της ομάδας;
Είναι γνωστή η ιστορία της Ομάδας και αποτελείται από τη δημιουργική σύμπραξη κωφών και ακουόντων, με ιδρυτικά μέλη την Όλγα Δαλέκου και τη Γιούλη Τσαγκαράκη, αλλά και τα υπόλοιπα μέλη της Ομάδας Μαρία Στεφανή, Σοφία Ζάγκα, Μαρία και Κώστας Ρίκκου, τα οποία σαν ξεχωριστά και διαφορετικά χρώματα όρισαν αυτό το όνομα που αντικατοπτρίζει το δικαίωμα και την ομορφιά της διαφορετικότητας του καθενός.
Θεωρείται ότι υπάρχει περισσότερη συμπερίληψη τα τελευταία χρόνια αναφορικά με τους κωφούς;
Θα έλεγα ότι την τελευταία τριετία σαν να ξεκίνησε κάτι. Βέβαια, πηγαίνει με πολύ αργούς ρυθμούς και νομίζεις ίσως ότι δεν θα φτάσει να ολοκληρωθεί κάτι ποτέ. Ωστόσο, είμαι από τη φύση μου αισιόδοξη και θέλω να ελπίζω ότι με κάποιο τρόπο τα πράγματα θα πάνε καλύτερα, θα υπάρξει αυτή η περίφημη πρόσβαση και συμπερίληψη σε κάθε επίπεδο και για όλους τους ανθρώπους. Θα αντιληφθεί κάποια στιγμή ο άνθρωπος ότι τελικά πάνω απ’ όλα σημασία έχει η ανθρώπινη ύπαρξη, αφού όπως λέει και ο Καμύ "Αυτό που μετράει είναι η αιτία να υπάρχεις!".
Πόσο δύσκολο είναι να μάθει κάποιος τη νοηματική γλώσσα; Εσείς, πώς τη μάθατε;
Δεν ξέρω πόσο δύσκολο μπορεί να είναι για κάποιον. Σίγουρα είναι μια διαφορετική γλώσσα και οπωσδήποτε χρειάζεται αρκετός χρόνος στα δάχτυλα και στα χέρια για να συνηθίσει κάποιος. Από την αρχή και κατά τη διάρκεια των προβών, είχα τη χαρά να ανταλλάσσουμε ρόλους με τα μέλη της Ομάδας. Έτσι, ενώ ξεκινούσα τη διδασκαλία της υποκριτικής και της σκηνοθεσίας, κατέληγα να μαθαίνω λέξεις της νοηματικής και οι ρόλοι δάσκαλου-μαθητή να αντιστρέφονται. Μια πολύ όμορφη διαδικασία, όπου ο καθένας δεχόταν τη γνώση του άλλου και παράλληλα δίδασκε τη δική του. Βέβαια, η "Επιτροπή", όπως την αποκαλούμε στις πρόβες τώρα πια μπορεί να γίνει πολύ αυστηρή και αλίμονό σου αν δεν έχεις διαβάσει! Όπως μάλλον ίσως καταλάβατε, η "Επιτροπή" αποτελείται από δυο μέλη: την Όλγα Δαλέκου και τη Μυρτώ Γκανούρη, οι οποίες είναι υπεύθυνες για την απόδοση των κειμένων στη νοηματική γλώσσα. Τις αποκαλούμε έτσι, γιατί μοιάζει με μια επιτροπή που αν δεν τηρήσεις τους κανόνες που πρέπει, δεν θα περάσεις ποτέ!
Τι σκεφτόσασταν μικρότερη όταν βλέπατε κωφούς; Πόσο έχει αλλάξει ποια η οπτική σας;
Μεγάλωσα στη Θεσσαλονίκη και την παιδική μου ηλικία, δεν είχα την ευκαιρία να συναναστραφώ με άτομα με κώφωση ή βαρηκοΐα. Εκείνο όμως που θυμάμαι έντονα ήταν η περιβόητη Σχολή Τυφλών, η οποία αποτέλεσε και τη πρώτη μου εθελοντική συνεργασία και επαφή με ενδιαφέροντα άτομα με ή χωρίς αναπηρία. Ένας ολόκληρος κόσμος που είχε άλλα δεδομένα και μου άλλαξε θεωρώ το βλέμμα μου προς τον κόσμο, διδάσκοντάς μου να βλέπω με διαφορετική οπτική τα πράγματα. Η ενασχόλησή μου με την Ομάδα, μέσω της τέχνης μου και η ταυτόχρονη συμμετοχή Κωφών και ακουόντων ηθοποιών δημιούργησαν μια μοναδική δίγλωσση σκηνική αφήγηση που αισθάνομαι ευγνώμων που υπάρχει στη ζωή μου.
Η ενασχόλησή σας με το θέατρο πώς ξεκίνησε;
Η θεατρική τέχνη εισέβαλε θα έλεγα από πολύ νωρίς στη δική μου ζωή. Η αρχή έγινε με τη παρακολούθηση μιας παιδικής παράστασης στο δημοτικό με τα ανύπαρκτα "Ρούχα του Βασιλιά", που εμένα με οδήγησαν να βλέπω πλουμιστούς κεντητούς μανδύες και χρυσοποίκιλτα καπέλα. Από εκείνη την ημέρα γνώριζα μέσα μου ότι σε αυτό τον μαγικό κόσμο θέλω να υπάρχω και τα βήματά μου αναμενόμενα με οδήγησαν στη Δραματική Σχολή του Κρατικού Θεάτρου.
Ταυτότητα παράστασης:
Συγγραφέας: Αλμπέρ Καμύ
Μετάφραση: Γιάννης Θηβαίος
Διασκευή-Σκηνοθεσία: Έλλη Μερκούρη
Σκηνικός χώρος: Ζωή Μολυβδά-Φαμέλη
Κοστούμια: Ειρήνη Γεωργακίλα
Μουσική: Νίκος Κυριαζής
Χορογραφία: Μάτα Μάρρα
Απόδοση κειμένων στην Ελληνική Νοηματική Γλώσσα: Μυρτώ
Γκανούρη, Όλγα Δαλέκου
Σχεδιασμός φωτισμών: Μαριέττα Παυλάκη
Eικαστική Σύνθεση Αφίσας: Σοφία Ζάγκα
Γραφιστικά: Μαρία Στεφανή
Φωτογραφίες promo-Βίντεο: Δάφνη Δρακούλη
Υπηρεσίες Προσβασιμότητας: ATLAS E.P.
Επιμέλεια Υπερτιτλισμού, Ακουστική Περιγραφή για λόγους
προσβασιμότητας: Εμμανουέλα Πατηνιωτάκη
Υπερτιτλισμός για λόγους Προσβασιμότητας: Ηλίας Κατσιγιάννης
Μακιγιάζ: Στέλλα Χατζοπούλου
Κατασκευή θεατρικών κοστουμιών: Αtelier Tsiouni
Υπεύθυνος επικοινωνίας: Αντώνης Κοκολάκης
Ερμηνεύουν:
Δαλέκου Όλγα
Μερκούρη Έλλη
Παπακώστας Λευτέρης
Στεφανή Μαρία
Συμμετέχει η διερμηνέας Μυρτώ Γκανούρη
Φωνητική ερμηνεία:
Τσαγκαράκη Γιούλη
Παρασκευοπούλου Νάγη
Διαβάστε Επίσης
