Ο Κωστής Μαραβέγιας σε μία ειλικρινή εξομολόγηση για τη μουσική, τον χρόνο, την απώλεια, το TikTok και τη δημιουργική ωριμότητα από έναν αληθινό καλλιτέχνη που γράφει για να συναντήσει τους άλλους.
Ο Κωστής Μαραβέγιας είναι ο φίλος που θέλεις να έχεις γιατί ξέρεις ότι μαζί του δε θα πλήξεις ποτέ. Χαλαρός στην παρέα και με απίθανη αίσθηση του χιούμορ, ψαγμένος και με άποψη όταν τα πράγματα σοβαρεύουν, δε χάνει σε καμία συνθήκη την έμφυτη ευγένειά του και έχει πάντα τη σωστή ατάκα να πει.
Γράφει τραγούδια που γίνονται viral, όμως στόχος του δεν είναι ποτέ τα likes, αλλά η ανθρώπινη επαφή. Το μόνο σίγουρο είναι ότι κατά τη διάρκεια αυτής της φωτογράφησης και της συνέντευξης περάσαμε υπέροχα. Όπως περνούν και όσοι πηγαίνουν στις συναυλίες του. Αλλά ας πάρουμε τα πράγματα από την αρχή...
Πώς μπήκε η μουσική στη ζωή σου;
Η μουσική με συγκινεί από τότε που θυμάμαι τον εαυτό μου. Ήμουν περίπου 5 χρονών όταν μου έφεραν δώρο μια μελόντικα και όλη μέρα ασχολιόμουν με αυτήν. Μου άρεσε να προσπαθώ να παίξω ό,τι άκουγα και να γράφω δική μου μουσική, αλλά καταλάβαινα ότι άρεσε και στους άλλους και έτσι συνειδητοποίησα ότι ήταν κάτι που γέμιζε όχι μόνο εμένα, αλλά και τους ανθρώπους γύρω μου. Αργότερα μπήκαν στη ζωή μου τα ωδεία, η μελέτη, η κιθάρα, το πιάνο, τα θεωρητικά, η αρμονία...
Και τα μαθηματικά.
Ναι, ανήκω στη γενιά που, όταν ήμασταν μικροί, μας έλεγαν ότι "Η τέχνη είναι πολύ ωραία για να την έχεις ως χόμπι, αλλά πάρε κι ένα πτυχίο να υπάρχει".
Η διαδικασία δημιουργίας ενός τραγουδιού πώς προκύπτει; Ξεκινάς από έναν στίχο και στη συνέχεια τον "ντύνεις" με μουσική ή από μια μελωδία που της προσθέτεις λόγια;
Συμβαίνουν και τα δύο, αλλά τις περισσότερες φορές ξεκινάω από τον στίχο. Συνήθως σκάει στο μυαλό μου μια ιδέα για κάτι που θέλω να πω, τη γράφω σε ένα χαρτί ή στις σημειώσεις του κινητού και μετά ψάχνω να βρω μια μουσική που να ταιριάζει.
Σύμφωνα με τη Wikipedia, η μουσική που συνθέτεις είναι έθνικ. Εσύ πώς τη χαρακτηρίζεις;
Η αλήθεια είναι ότι η μουσική μου έχει στοιχεία από λαϊκά μουσικά είδη από όλο τον κόσμο. Για παράδειγμα, πολλά τραγούδια μου έχουν αρμονικές σχέσεις από τα ρεμπέτικα, κάτι που κάνω συνειδητά γιατί μου αρέσει η απλότητά τους. Αν έπρεπε όμως κάπως να χαρακτηρίσω συνολικά τη μουσική μου, θα έλεγα ότι η βάση της είναι ποπ με δάνεια από άλλα είδη. Πάντως, πλέον δεν έχω την αγωνία να τα βάλω όλα στις "σωστές" δόσεις προκειμένου το αποτέλεσμα να μπορεί να χαρακτηριστεί κάπως.
Κάνω ό,τι λέει η καρδιά μου και αν αυτό είναι ποπ ή λαϊκό ή ό,τι άλλο, ας είναι. Με μία λέξη, πάντως, θα έλεγα ότι η ταυτότητά μου είναι ποπ και αυτό είναι κάτι που άργησα να αποδεχτώ και να αξιοποιήσω δημιουργικά. Παλαιότερα ήταν κάτι που το απέρριπτα ως υπερβολικά εύπεπτο. Για παράδειγμα, το Φίλα με ακόμα, που είναι μια υπέροχη μπαλάντα και μου άνοιξε πολλούς δρόμους, δε θα το είχα κάνει αν δεν επέμενε ο Πάνος Μουζουράκης. Εμένα τότε μου φαινόταν υπερβολικά ποπ.
Πόσο ξεκάθαρη εικόνα μπορεί να έχει για σένα αυτός που ακούει τη μουσική σου; Τι ποσοστό από τον αληθινό εαυτό σου κρύβεται στους στίχους σου;
Νομίζω το 100%. Είμαι ακριβώς αυτός που μιλάει μέσα από τα τραγούδια μου. Είμαι εκείνος ο τύπος που εξιδανικεύει τον έρωτα και τις ανθρώπινες σχέσεις, που αντιμετωπίζει ακόμα και τις πιο "σκοτεινές" καταστάσεις με μια ελαφρότητα και μια ειρωνεία και γενικά βλέπει τα πράγματα όπως οι αντιήρωες, οι άνθρωποι που δεν παινεύονται για την επιτυχία τους, αλλά περισσότερο αυτοσαρκάζονται.
Δεν έχεις διστάσει, όμως, να κάνεις πολιτικό σχόλιο ή καταγγελίες μέσα από τα τραγούδια σου. Θεωρείς ότι αυτό είναι το δικό σου μέσο για να εκφράσεις τη στάση σου απέναντι σε ό,τι συμβαίνει;
Το να κάνω τραγούδι όσα θέλω να πω είναι για μένα ένας διεισδυτικός τρόπος να εκφράσω ό,τι με απασχολεί, γιατί έτσι φτάνει πιο εύκολα στον κόσμο και η όποια καταγγελία γίνεται πιο ισχυρή και αποκτά μια γοητεία, ιδιαίτερα όταν το τραγουδάμε όλοι μαζί. Στις συναυλίες, για παράδειγμα, όταν ο κόσμος τραγουδάει με μια φωνή "Θέλω να φύγω, να αλλάξω Θεό, να σπάσω την μπάρα για να σωθώ" από το Τσαλαπατώ, ένα τραγούδι που έγραψα σε μια φάση της ζωής μου που όντως ήθελα να τα παρατήσω όλα και να φύγω από τη χώρα, νιώθω ότι με καταλαβαίνουν και γίνομαι πιο δυνατός ψυχικά και συναισθηματικά.
Πέρα από τη χαρά που έχεις όταν δημιουργείς τη μουσική σου, είναι κρίσιμο να αρέσει και στους άλλους; Πόσο σημαντική είναι η αποδοχή;
Πλέον δε με νοιάζει και τόσο το αν αρέσουν οι δουλειές μου στους άλλους με την έννοια της κριτικής – παλιά με ενδιέφερε πολύ περισσότερο. Από την άλλη, αν ο κόσμος καταστρεφόταν κι εγώ ήμουν ο μοναδικός επιζών, δε θα έπαιρνα μια κιθάρα ή χαρτί και μολύβι να γράψω έναν στίχο. Αυτό που κάνω είναι εντελώς ανθρωποκεντρικό και η βασική προϋπόθεση για να υπάρχει είναι να λειτουργεί ως μέσο για να συναντηθούν μεταξύ τους άνθρωποι. Δε θα το έκανα αν αφορούσε μόνο εμένα και κανέναν άλλο.
Όταν γράφεις ένα τραγούδι, σκέφτεσαι ποιος θα ήθελες να είναι ιδανικά αυτός που θα το ακούσει;
Εξαρτάται. Υπάρχουν τραγούδια για τα οποία, όταν τα γράφω, φαντασιώνομαι τη στιγμή που θα τα λέω σε κάποια συναυλία και άλλα που τα έχω γράψει για έναν μόνο άνθρωπο. Και πολλά που τα έχω γράψει για μένα, αλλά το να τα μοιράζομαι με τον κόσμο μού δίνει δύναμη και με εμψυχώνει. Τα τραγούδια δεν είναι ένα πράγμα, αλλά πολλά. Είναι "οχήματα" που τα χρησιμοποιείς για να φτάσεις σε έναν προορισμό, ο οποίος για μένα συνήθως είναι οι άλλοι άνθρωποι, η συνάντηση μαζί τους σε ένα άλλο, "μεγαλύτερο" επίπεδο, που υπερβαίνει την πραγματικότητα, την καθημερινότητα.
Μπορείς να ξεχωρίσεις κάποιο τραγούδι που έγραψες σε μια ιδιαίτερη συνθήκη;
Θα έλεγα το τραγούδι Τα Χριστούγεννα αυτά, που έγραψα για την απώλεια του πατέρα μου. Ήταν ο τρόπος μου να "δουλέψω" μέσα μου την έννοια της απώλειας που κανείς δεν μπορεί να καταλάβει γιατί υφίσταται και πώς – αυτό δεν είναι, άλλωστε, το μυστήριο της ζωής; Νιώθω ότι μόνο η μουσική μπορεί να αντανακλάσει συμπαντικά τέτοιου είδους έννοιες και να κάνει αυτά που λες να φτάσουν εκεί όπου πραγματικά θέλεις.
Αν δεχτούμε ότι τα τραγούδια σου εκφράζουν αυτό που είσαι, είναι ακριβές να υποθέσουμε, βάσει του τελευταίου σου δίσκου, ότι έχεις περάσει σε μια εποχή ωριμότητας και συνειδητοποίησης του χρόνου που φεύγει;
Η αλήθεια είναι ότι είμαι σε ένα στάδιο που πλέον συνειδητοποιώ ότι έχω περάσει το μισό από αυτά που μου αναλογούν σε αυτή τη ζωή. Ίσως αυτό να έγινε πιο έντονο επειδή ο συγκεκριμένος δίσκος γράφτηκε στην καραντίνα, που ήταν για όλους μας μια αναμέτρηση με τη θνητότητα. Δεν ξέρω αν γίναμε όλοι ωριμότεροι μετά από αυτή την εμπειρία, αλλά σ’ εμένα έβγαλε μια πιο ώριμη πλευρά.
Στη ζωή σου, πέρα από το τραγούδι, πώς αντιμετωπίζεις το πέρασμα του χρόνου;
Σίγουρα η αίσθηση ότι ο χρόνος περνάει και ότι η φθορά και η απώλεια είναι δίπλα δε μου δίνει και τη μεγαλύτερη χαρά! Από την άλλη, βλέπω ότι, μεγαλώνοντας, κάνω καλύτερες και πιο μετρημένες επιλογές. Κάνω περισσότερο αυτά που ξέρω ότι αξίζουν. Έχω τους λιγότερους φίλους, αλλά αυτούς που αξίζουν περισσότερο, και κάνω λιγότερες εξόδους, δεν αναλώνομαι και δε θυσιάζω τον χρόνο μου για πράγματα που δε με κάνουν χαρούμενο. Κι αυτό είναι πολύ όμορφο, γιατί μπορώ να στοχάζομαι περισσότερο και να βλέπω τη διαδρομή που κάνω πιο ανάγλυφα.
Η μουσική σου είναι δημοφιλής και στα πολύ νέα παιδιά, όπως φαίνεται από τα πάρα πολλά βιντεάκια στο TikTok που έχουν ως μουσική υπόκρουση τα τραγούδια σου. Πού νομίζεις ότι οφείλεται αυτό;
Ίσως επειδή τα ζητήματα που θέτω στους στίχους μου είναι... διηλικιακά και αγγίζουν ανθρώπους κάθε γενιάς. Επιπλέον, μου αρέσει να ακολουθώ την εξέλιξη της μουσικής και ίσως γι’ αυτό ο ήχος μου να είναι οικείος σε νέα παιδιά, που έχουν άλλα ακούσματα. Μου δίνει μεγάλη χαρά να διαπιστώνω ότι έχω ακροατές σε ένα πολύ μεγάλο ηλικιακό φάσμα. Είναι υπέροχο να βλέπεις ανθρώπους από 15 μέχρι 75 ετών να βρίσκονται μαζί σε μια συναυλία και να τραγουδούν αγκαλιά.
Το ότι η μουσική βιομηχανία διεθνώς πλέον ορίζεται από τα social media που κρίνουν αν ένα τραγούδι θα κάνει επιτυχία ή όχι δε σε ενοχλεί;
Είναι όντως περίεργο, αλλά αυτό που μου δίνει ελπίδα είναι ότι όσες φορές έχω κολλήσει με ένα ρεφρέν που άκουσα στο TikTok διαπίστωσα, όταν αναζήτησα το τραγούδι, ότι ήταν ένα καλό τραγούδι. Νομίζω πως ακόμα και εκεί αυτό που θα συγκινήσει έχει κάτι όμορφο πίσω του.
Εκεί ανακάλυψα, για παράδειγμα, τον Κωστή Χρήστου και τους Usurum, που δεν τους παίζουν τα παραδοσιακά μέσα, ή παλαιότερα τη Μαρίνα Σπανού πριν αρχίζουν να την παίζουν τα ραδιόφωνα.
Έχω φτιάξει μια λίστα με νέους καλλιτέχνες, κάτω των 30 ετών, που κάνουν υπέροχα πράγματα – μπορεί να τη βρει κάποιος στο Spotify. Καλώς ή κακώς, τη μουσική αυτών των καλλιτεχνών δε θα την ακούσει κάποιος στο ραδιόφωνο, πρέπει να ψάξεις για να τους βρεις. Δεν είναι κακό να κάνει ένας καλλιτέχνης επιτυχία μέσω του TikTok. Αρνητικό για μένα είναι κάποιος να προσπαθεί να φτιάξει ένα "συνθηματικό" ρεφρέν για να αυξήσει τις πιθανότητες να το κολλήσουν σε ένα βιντεάκι. Υπάρχουν κι αυτά, αλλά είναι εύκολο να τα αντιληφθείς.
Πώς νιώθεις όταν σκρολάρεις στα social και ακούς ένα δικό σου τραγούδι;
Χαίρομαι πάρα πολύ. Είναι υπέροχο που μπορείς να δεις το πρόσωπο αυτού που το ακούει και το αν το ακούει όταν μαγειρεύει ή όταν ταξιδεύει. Τα τραγούδια είναι για όλες τις στιγμές μας, όχι μόνο για όταν θέλουμε να εκφράσουμε αγάπη ή έρωτα. Είναι για να γίνονται υπόκρουση όταν πηγαίνουμε μια βόλτα ή όταν τηγανίζουμε κεφτεδάκια. Στα social βλέπω πώς "χρησιμοποιούνται" τα τραγούδια μου στην πραγματική ζωή και μου αρέσει.
Εκτός από τη μουσική, έχεις ασχοληθεί και με τη συγγραφή, την παρουσίαση, τη σκηνοθεσία. Τι άλλο θέλεις να κάνεις;
Ανέκαθεν έλεγα ότι μετά την ηλικία των 50 θα ασχολούμαι μόνο με τον κινηματογράφο. Δε με ενδιαφέρει να κάνω κάτι συγκεκριμένο, μπορεί να γράφω μουσική για ταινίες –έχω γράψει πρόσφατα για τις Άγριες μέρες μας του Βασίλη Κεκάτου–, να κουβαλάω μια κάμερα, να γράψω ένα σενάριο, οτιδήποτε. Λατρεύω το σινεμά, σου ανοίγει κόσμους που δεν έχεις φανταστεί. Και έχω σπουδάσει σκηνοθεσία παρακολουθώντας πολύ σημαντικούς καθηγητές, τον Παντελή Βούλγαρη, τον Γιώργο Μαυροψαρίδη, τον Θανάση Βαλτινό...
Και γιατί δεν ασχολήθηκες κυρίως με αυτό εξαρχής;
Επειδή θεωρούσα ότι αυτή η τέχνη απαιτεί μια καλλιτεχνική ωριμότητα που δε διέθετα νεότερος. Το σινεμά περικλείει όλες τις τέχνες, είναι εξαιρετικά πολύπλευρο και επιπλέον χρειάζεται να έχεις πολλούς συνεργάτες και πολλά χρήματα.
Είσαι πάντα τόσο cool. Υπάρχει κάτι που μπορεί να σε κάνει έξαλλο;
Ναι, φυσικά! Τις προάλλες είχα εκνευριστεί επειδή παρατήρησα ότι όλες οι διαβάσεις πεζών στην Αθήνα είναι σβησμένες. Με εκνευρίζει η υποκρισία της πολιτείας. Δεν μπορεί να αυστηροποιεί τις ποινές για τις τροχαίες παραβάσεις από τη μία και από την άλλη να μην υπάρχει μια διάβαση πεζών με λευκές γραμμές! Πάντως, όσο με θυμάμαι, είμαι ήρεμος άνθρωπος, χωρίς αυτό να σημαίνει ότι δεν έχω ποτέ εκρήξεις. Αλλά γενικά δεν είμαι απρόβλεπτος, δε θα κάνω κάτι που δεν περιμένεις.
Δε νιώθεις ποτέ να σε κατακλύζει το στρες;
Έχω περάσει παλαιότερα από φάσεις που είχα πολύ άγχος, ακόμα και φοβίες. Μια εποχή δεν έμπαινα σε αεροπλάνο για χρόνια! Αλλά τα περισσότερα τα ξεπέρασα κάνοντας δουλειά με τον εαυτό μου μόνος μου, χωρίς τη βοήθεια κάποιου ψυχοθεραπευτή. Έχω δημιουργήσει έναν μηχανισμό που λειτουργεί κάπως έτσι: παρατηρώ τα πράγματα που είναι στρεσογόνα, τα κατανοώ ως κάτι το φυσιολογικό, αλλά δεν τα αφήνω να με κυριεύουν.
Πού θα σε βρει ο Αύγουστος;
Θα είμαι σε περιοδεία από τις 26 Ιουλίου και τον Αύγουστο θα βρεθώ σε Ιθάκη, Νεστόριο, Κατερίνη, Καβάλα, Ίο, Βόλο, Θεσσαλονίκη... Όπου κι αν πάτε για διακοπές, θα έρθω να σας βρω!
Και από Σεπτέμβριο;
Θα συνεχίσω τις συναυλίες και μετά θα ασχοληθώ με ένα καινούριο project που θα μου δώσει την ευκαιρία να δοκιμαστώ για πρώτη φορά σε έναν καλλιτεχνικό χώρο με τον οποίο δεν είχα μέχρι τώρα ασχοληθεί. Stay tuned!
