Αρκετά πια!
Εάν ανήκεις κι εσύ στους ανθρώπους που όλη την ώρα νιώθουν άσχημα για κάτι που είπαν, που έκαναν, που παρέλειψαν ή που σκέφτηκαν, ήρθε η ώρα να σκεφτείς σοβαρά πώς θα κόψεις αυτή την κακή συνήθεια που δυσκολεύει τη ζωή σου. Όπως επισημαίνει η Susan Kranss Whitbourne, καθηγήτρια στο τμήμα Ψυχολογικών και Εγκεφαλικών Επιστημών στο Πανεπιστήμιο της Μασαχουσέτης, οι ενοχές οδηγούν σε άγχος ή ακόμα και κατάθλιψη, ενώ συχνά προέρχονται από τις υπερβολικές απαιτήσεις που έχουμε από τον εαυτό μας. Ακολούθησε το πρόγραμμα τριών εβδομάδων που προτείνει και γίνε από εδώ και στο εξής λιγότερο αυστηρή με τον εαυτό σου.
Πρώτη εβδομάδα
Αναγνώρισε τι είναι αυτό που πυροδοτεί τα αισθήματα ενοχής
Όταν μάθεις να αναγνωρίζεις τι ακριβώς είναι αυτό που σε κάνει να νιώθεις ενοχή, έχεις ήδη λύσει το μισό πρόβλημα! Κάθε φορά λοιπόν που διαπιστώνεις τέτοια συναισθήματα να σε κατακλύζουν, "συζήτησέ" το ειλικρινά με τον εαυτό σου και προσπάθησε να κατανοήσεις τι είναι αυτό που θα προκαλεί. Για να το καταφέρεις:
Δείξε προσοχή: Παρατήρησε κάθε στιγμή που νιώθεις ενοχή και τι το προκάλεσε (μήπως έχασες κάποια προθεσμία; Μήπως ξόδεψες περισσότερα χρήματα από όσα είχες σκοπό;). Μπορεί να σε βοηθήσει ακόμα και να σημειώνεις σε ένα χαρτί ή στο κινητό σου.
Μελέτησε τη συχνότητα: Κάθε πότε σου συμβαίνει να νιώθεις υπεύθυνη για τα πάντα; Κάθε βράδυ όταν πέφτεις στο κρεβάτι και σκέφτεσαι μερικά γεγονότα από την ημέρα που πέρασε; Μια φορά την εβδομάδα; Πιο αραιά;
Χώρισε τα σημαντικά από τα λιγότερο σημαντικά: Μια φορά κάθε τόσο (π.χ. στο τέλος κάθε εβδομάδας) προσπάθησε να ξεχωρίσεις τις πιο σημαντικές από τις αφορμές που σε έκαναν να νιώθεις ενοχές τις προηγούμενες μέρες (με όσες έχουν μικρότερη σημασία θα ασχοληθείς την τρίτη εβδομάδα).
Δεύτερη εβδομάδα
Άλλαξε τον τρόπο που αντιμετωπίζεις τα πράγματα
Δεν είναι εύκολο να σταματήσεις να νιώθεις άσχημα για κάτι που έχεις συνηθίσει να σου προκαλεί ενοχές. Ο μόνος τρόπος είναι να βρεις διαφορετικούς τρόπους να το ερμηνεύεις.
Σκέψου όλη τη σκηνή από την αρχή: Σκέψου (ή πες δυνατά) τι θα ευχόσουν να είχες κάνει διαφορετικά -ίσως να είχες χειριστεί πιο δυναμικά μια κρίση στη δουλειά ή να είχες φτιάξει μια λίστα με προτεραιότητες. Δεν χρειάζεται να κάνεις τώρα αυτές τις αλλαγές, και μόνο που μπαίνεις στη διαδικασία να σκεφτείς πώς αλλιώς θα μπορούσαν να έχουν γίνει τα πράγματα είναι αρκετό προς το παρόν.
Διάλεξε ένα διαφορετικό συναίσθημα: Η ενοχή προκαλεί έναν φαύλο κύκλο, γιατί οδηγεί στο στρες και τη θλίψη, με αποτέλεσμα να μην μπορούμε να δούμε τα πράγματα αντικειμενικά και να είμαστε ιδιαίτερα επικριτικοί με τον εαυτό μας. Αναρρωτήσου: έχει κανένα νόημα να νιώθεις ενοχές; Μήπως είναι πιο λογικό να νιώθεις θυμό ή απογοήτευση;
Συνειδητοποίησε ότι είσαι απλώς ένας άνθρωπος: Πολλές φορές η ενοχή πηγάζει από την τελειομανία μας. Κάποια στιγμή, λοιπόν, θα πρέπει να δεχτείς ότι τα λάθη είναι ανθρώπινα. Θυμήσου πως κανείς δεν είναι τέλειος!
Τρίτη εβδομάδα
Απαλλάξου από ό,τι δεν έχει μεγάλη σημασία
Κάνε εξάσκηση στο να αποτινάζεις από επάνω σου στη στιγμή τα αισθήματα ενοχής όταν πρόκειται για κάτι που δεν είναι τελικά και τόσο σημαντικό. Να πώς θα το κάνεις:
Δες το από άλλη οπτική: Αντιμετώπισε τα πράγματα πιο πρακτικά. Αντί να νιώθεις άσχημα που ζήτησες να φύγεις νωρίς από το γραφείο, πες στον εαυτό σου ότι έπρεπε να κάνεις ό,τι ήταν δυνατό προκειμένου να μην αργήσεις στο ραντεβού που είχες κλείσει εδώ και εβδομάδες στον οφθαλμίατρο.
Αντιμετώπισέ το με χιούμορ: Το χιούμορ είναι ένα από τα πιο αποτελεσματικά αντίδοτα στην ενοχή. Όταν λοιπόν νιώθεις άσχημα που δεν πρόλαβες να πάρεις δώρο για τα γενέθλια της φίλης σου κάνε πλάκα στον εαυτό σου ("πώς θα τολμήσεις να εμφανιστείς με άδεια χέρια στο πάρτι της!!! Η θεία σου η Χρυσούλα δεν θα το συγχωρούσε ποτέ αυτό!)
