Η κρυοσυντήρηση ωαρίων μπορεί να λειτουργήσει ως μια επιλογή ελευθερίας. Μια γυναίκα μας μιλάει ανοιχτά για την εμπειρία της.
Από τη Σιμόνα Παπαδάτου
Τα τελευταία χρόνια όλο και περισσότερες γυναίκες διεθνώς στρέφονται στην κρυοσυντήρηση ωαρίων. Οι λόγοι ποικίλλουν: άλλες δεν έχουν αποφασίσει αν θέλουν να γίνουν μητέρες, αλλά δε θέλουν να τις αγχώνει ο χρόνος, άλλες θέλουν να επικεντρωθούν πρώτα στην καριέρα τους, άλλες δεν έχουν βρει τον κατάλληλο σύντροφο, ενώ δε λείπουν και οι περιπτώσεις όπου η διαδικασία γίνεται για ιατρικούς λόγους, όπως η ενδομητρίωση ή μια θεραπεία καρκίνου.
Όποια κι αν είναι η αφορμή, το κοινό στοιχείο είναι η επιθυμία για περισσότερη ελευθερία και έλεγχο απέναντι στον χρόνο και στις βιολογικές πιέσεις. Παρότι η τεχνική δεν προσφέρει καμία εγγύηση επιτυχίας, οι γυναίκες που προχωρούν σ’ αυτή μιλούν για την αίσθηση ασφάλειας που τους χαρίζει. Μία από αυτές μοιράζεται μαζί μας την εμπειρία της, σε μια εξομολόγηση που φωτίζει τόσο τις δυσκολίες όσο και την ενδυνάμωση που μπορεί να φέρει η διαδικασία.
"Η εμπειρία μου"
"Πήρα την απόφαση να καταψύξω τα ωάριά μου λίγο πριν κλείσω τα 35. Δεν ήταν μια απόφαση που ήρθε ξαφνικά. Ήταν αποτέλεσμα πολλών συζητήσεων με τον εαυτό μου, με φίλες μου και, φυσικά, με γιατρούς. Από τη μία, ένιωθα ότι με απασχολούσε το αν θα θελήσω να γίνω μητέρα. Από την άλλη, είχα στο μυαλό μου σκέψεις όπως "Τώρα δε θέλω να γίνω μητέρα”, δεν ήμουν σίγουρη ότι ήθελα να υποβάλω την τότε σχέση μου σε αυτή την κουβέντα – και καλώς έκανα, όπως αποδείχτηκε. Ήθελα όμως να έχω την επιλογή ανοιχτή, να μη νιώθω παγιδευμένη από τον χρόνο. Η πρώτη μου επίσκεψη σε κέντρο γονιμότητας ήταν γεμάτη άγχος. Η ατμόσφαιρα ήταν ψυχρή και κλινική, αλλά οι γιατροί ένιωσα ότι μου μίλησαν με ειλικρίνεια. Μου εξήγησαν ότι η κρυοσυντήρηση ωαρίων δεν είναι καμία εγγύηση, ότι τα ποσοστά επιτυχίας εξαρτώνται από την ηλικία και τον αριθμό των ωαρίων που τελικά καταψύχονται.
Για να έχει κανείς μια "ρεαλιστική πιθανότητα” μελλοντικής εγκυμοσύνης, χρειάζονται συνήθως 15-20 ωάρια. Αυτό, όπως έμαθα, σπάνια επιτυγχάνεται σε έναν μόνο κύκλο. Η διαδικασία ξεκίνησε με εξετάσεις αίματος και υπερήχους για να ελεγχθεί η ωοθηκική μου εφεδρεία. Όταν ο γιατρός μού είπε ότι τα αποθέματά μου ήταν σχετικά καλά, ένιωσα ανακούφιση. Ακολούθησαν οι ορμονοθεραπείες. Για περίπου δύο εβδομάδες έκανα ενέσεις καθημερινά, με στόχο να διεγερθούν οι ωοθήκες και να παραγάγουν περισσότερα ωάρια απ’ ό,τι σε έναν φυσικό κύκλο.
Οι ενέσεις ήταν για μένα το πιο δύσκολο κομμάτι. Δεν είναι μόνο ο πόνος ή η δυσφορία, είναι και το ψυχολογικό βάρος. Θυμάμαι την πρώτη φορά που κράτησα το στιλό της ένεσης στα χέρια μου. Ένιωθα σαν να βρισκόμουν μπροστά σε ένα βουνό που έπρεπε να ανέβω. Τελικά το έκανα και όσο περνούσαν οι μέρες γινόταν πιο εύκολο. Παρ’ όλα αυτά, υπήρχαν βράδια που έκλαιγα χωρίς λόγο, μέρες που ξυπνούσα πρησμένη και κουρασμένη και άλλες που ήθελα απλώς να τα παρατήσω και ένιωθα ότι όλα ήταν μάταια και χωρίς λόγο.
Μετά από περίπου δέκα μέρες οι γιατροί παρακολουθούσαν με υπερήχους την ανάπτυξη των ωοθυλακίων. Όταν έκριναν ότι είχαν ωριμάσει αρκετά, προγραμματίστηκε η ωοληψία. Η διαδικασία έγινε υπό ελαφρά αναισθησία και κράτησε γύρω στη μισή ώρα. Όταν ξύπνησα, το πρώτο πράγμα που ρώτησα ήταν: "Πόσα;”. Εκείνη την ημέρα κατάφεραν να συλλέξουν 12 ωάρια, εκ των οποίων τα 10 ήταν ώριμα και κατάλληλα για κατάψυξη. Θυμάμαι την ανακούφιση όταν άκουσα το αποτέλεσμα, αλλά ήταν το μόνο που ένιωσα. Ο γιατρός μού πρότεινε να επαναλάβω τον κύκλο, ώστε να φτάσουμε πιο κοντά στον αριθμό-στόχο.
Το κόστος ήταν ένα ακόμη βάρος. Το γεγονός ότι μπόρεσα να το εξασφαλίσω δε σημαίνει ότι ήταν ένα αμελητέο ποσό. Ήταν οι οικονομίες κάποιων χρόνων και σίγουρα δύο-τρία μεγάλα ταξίδια που θα έκανα. Τον δεύτερο κύκλο ήμουν πιο προετοιμασμένη, και αυτό βοήθησε. Ήξερα τι να περιμένω και, παρότι οι παρενέργειες των ορμονών ήταν και πάλι δύσκολες, τις αντιμετώπισα με περισσότερη ψυχραιμία. Αυτή τη φορά συλλέχθηκαν 11 ωάρια, εκ των οποίων τα 9 καταψύχθηκαν.
Έτσι, στο τέλος είχα συνολικά 19 ωάρια. Όταν μου το ανακοίνωσαν, ένιωσα ότι μπορούσα επιτέλους να χαλαρώσω. Σήμερα, μερικούς μήνες μετά, αισθάνομαι πιο ελεύθερη. Δεν ξέρω αν και πότε θα θελήσω να γίνω μητέρα ούτε αν τα κατεψυγμένα ωάρια θα χρησιμοποιηθούν ποτέ. Ξέρω όμως ότι έχω μια επιλογή. Και δεν το σκέφτομαι πια. Ακούγεται παράξενο, αλλά θα το παρομοίαζα εύκολα με ένα πτυχίο που μπορεί και να μη μου χρειαστεί.
Δε θα ωραιοποιήσω την εμπειρία. Ήταν δύσκολη, ακριβή και ψυχοφθόρα. Υπήρχαν στιγμές όπου ένιωθα μόνη, στιγμές όπου αμφέβαλλα αν έκανα το σωστό. Αλλά υπήρχαν και στιγμές ενδυνάμωσης. Το να περνάς από αυτή τη διαδικασία σε φέρνει αντιμέτωπη με το σώμα σου, τις επιλογές σου και τα όριά σου. Και έχω στο μυαλό μου δεύτερες σκέψεις για το ότι η συγκεκριμένη διαδικασία συνεχίζει να απευθύνεται σε προνομιούχες γυναίκες ενώ θα έπρεπε να είναι διαθέσιμη για όλες, ανεξάρτητα από το εισόδημά τους. Για μένα η κρυοσυντήρηση ωαρίων δεν είναι μια υπόσχεση, είναι ένα δώρο στον εαυτό μου. Μια υπαρξιακή ανάσα σε μια δεδομένη χρονική στιγμή. Είναι η δυνατότητα να σχεδιάσω τη ζωή μου με λιγότερη πίεση. Άξιζε τον κόπο".

