Ποιος χρειάζεται το grunge;

<p style="margin-bottom: 0cm;">Ο<span lang="en-GB"> </span><span lang="en-US"><span data-scayt_word="Hedi" data-scaytid="1">Hedi</span> <span data-scayt_word="Slimane" data-scaytid="3">Slimane</span>, o Saint Laurent, </span>η<span lang="en-GB"> </span><span lang="en-US"><span data-scayt_word="Courntey" data-scaytid="5">Courntey</span> Love </span>και<span lang="en-GB"> </span>η<span lang="en-GB"> </span>κρίση</p>

Είναι «βρόμικο», ατημέλητο και ακατάστατο – και επιστρέφει, μαζί με τα 90s σύσσωμα. Μήπως το grunge αντανακλά την ευρύτερη διάθεση να μετατρέψουμε την προχειρότητα σε άποψη, ή τη φτώχεια σε αισθητική, έστω, καλοπέραση;

Ξεβαμμένα τζιν, καρό πουκάμισα, used άρβυλα, αχτένιστα μαλλιά: Όταν το grunge -με φόρα και πυγμή από το Σιατλ και τις «γκρινιάρικες» κιθαριστικές μπάντες του- πρωτοεμφανίστηκε στον επίσημο χάρτη του στυλ, προκάλεσε τον κακό χαμό. Είναι ήδη αρκετά γνωστή η ιστορία του Marc Jacobs, ο οποίος, ως επικεφαλής σχεδιαστής στον αμερικανικό οίκο Perry Ellis, παρουσίασε τον Νοέμβριο του 1992 μια grunge συλλογή, που του στοίχισε τη δουλειά του, ντύνοντας τα super models της εποχής με ό,τι πιο πρόχειρο υπήρχε μέσα στην αμερικανική γκαρνταρόμπα της στιγμής.

Σήμερα, είκοσι χρόνια μετά, ο οίκος Perry Ellis επιστρέφει στο παραδοσιακό sportswear, ο Marc Jacobs εξακολουθεί να τα καταφέρνει, ενώ το grunge, μέσα σε μια γενικότερη επιστροφή στα nineties και επανεφεύρεσης του ρετρό, έρχεται δυναμικά μέσα σε όλη του σχεδόν την προχειρότητα – και λέμε «σχεδόν», διότι φέτος το βλέπουμε με αρκετές glam δόσεις: Τακούνια, clutch bags, ό,τι θα το κάνει λίγο πιο θηλυκό και εύπεπτο προς τις καλομαθημένες καταναλώτριες μόδας. Και εγείρεται αναπόφευκτα το ερώτημα: Ποιος χρειάζεται ένα αισθητικό «κίνημα» που εκθειάζει τη μιζέρια; Ή μήπως το xρειαζόμαστε ακριβώς γι' αυτό;

Το νέο κύμα

Ο Derek Lam και ο Dries Van Noten παρουσιάζουν τις chic εκδοχές των «lumberjack» καρό, ο Philip Lim ετοιμάζει μια ιδεατά θηλυκή βερσιόν του ατημέλητου layering του grunge, το brand Acne επιδεικνύει απροκάλυπτα τις από Σιατλ μεριά επιρροές του με αμάνικα t-shirts που θα ταίριαζαν περίφημα σε γκρούπις των Alice In Chains, ενώ οι σταρ σπεύδουν να δοκιμάσουν πρώτες το νέο trend – και όχι μόνο οι νεαρές, που στα nineties ήταν παιδαρέλια ή μωρά, αλλά και διάφορες περσόνες της προηγούμενης δεκαετίας, όπως η Ντρου Μπάριμορ και η Γκουέν Στεφάνι.

Όλα δείχνουν, μάλιστα, πως ο χαμός γύρω από το grunge δεν θα καταλαγιάσει σύντομα καθώς ο Hedi Slimane, δημιουργώντας άλλη μια αμφιλεγόμενη συλλογή για τον οίκο Saint Laurent, προτείνει το μουσικό / αισθητικό κίνημα ως βασική τάση και look και για τον ερχόμενο χειμώνα. Και φυσικά τα περιοδικά, off- και on-line, βρίθουν από αναφορές στο «grown-up grunge», ήτοι στο πώς το νεανικό αυτό look μπορεί να προσαρμοστεί στο στυλ και τον τρόπο ζωής εργαζόμενων, «συμβιβασμένων» γυναικών οι οποίες καμία σχέση δεν έχουν με το επαναστατημένο πνεύμα των εκπροσώπων του κινήματος, πέραν των καρό υποκαμίσων που κρέμονται μέσα στην ντουλάπα.

Φυσικά, όλα αυτά συμβαίνουν στην επιφάνεια – διότι, στο πιο φιλοσοφημένο βάθος, το grunge «μιλά» σε διάφορες σύγχρονες ανάγκες. Γεγονός που, κατά έναν περίεργο τρόπο, το κάνει αιφνιδιαστικά και ουσιαστικά επίκαιρο.

Διάβασε τη συνέχεια στη σελίδα 2

Η αισθητική της μιζέριας

Οι κακές γλώσσες θα πουν ότι, όπως και στην τότε συλλογή του Marc για τον Perry Ellis, η επιστροφή του grunge είναι ένας άκρως άκυρος τρόπος να πληρώσεις μια μίνι περιουσία για ένα λουλουδάτο φόρεμα τύπου Κόρντεϊ Λοβ περίπου μέχρι το γόνατο. Ωστόσο, η τάση του grunge να μετατρέπει τη μιζέρια σε έκφραση δημιουργικότητας αγγίζει την fashionista, καθώς και κάθε ψυχή που βιώνει τη σημερινή, τουλάχιστον περίεργη κατάσταση. Όταν λοιπόν το budget στερεύει κι αμέσως μετά το ακολουθούν τα ψυχικά αποθέματα, τι άλλο μπορεί να θέλεις, εκτός από εκείνο το ιδεολογικό / αισθητικό twist που μπορεί να μετατρέψει τα στάσιμα νερά σε αφρισμένα κύματα; Μια ατημέλητη χωρίστρα μπορεί να ανανεώσει τα kitten heels, όπως και λίγη οργή μπορεί να κάνει το αδιέξοδο κάπως πιο υποφερτό.

Εξάλλου, το grunge κατόρθωσε, όπως και τα περισσότερα νεανικά κινήματα, να εκφράσει τη μοναδικότητα με ελάχιστα μέσα. Αυτό ακριβώς μοιάζουμε να ζητάμε κι εμείς: Την ευκαιρία να δείξουμε και να νιώσουμε διαφορετικές, μέσα σε ένα ευρύτερο κλίμα στασιμότητας και έλλειψης πόρων. Κι ας μην ξεχνάμε πως στο grunge, το κυρίαρχο συναίσθημα είναι η δυσαρέσκεια. Όμως, μια δυσαρέσκεια που παίρνει την γκρίνια και τη μετατρέπει σε ένα υπνωτιστικό κιθαριστικό ριφ. Grunge, λοιπόν, και πάλι grunge, για να χτυπήσουμε δυο φορές τα τακούνια μας και να βρεθούμε στο Σιάτλ. Και μαζί, σε μια εποχή του ρετρό που την έχουμε ζήσει. Ωραία τα forties και τα sixties, αλλά τα ξέρουμε μόνο από ταινίες, βιβλία, φωτογραφίες και αφηγήσεις. Στα nineties, ήμασταν εκεί κι ήμασταν ακόμη νέες.

Το μέλλον υπήρχε ακόμη σε μια αισιόδοξη, εξιδανικευμένη μορφή. Το φέρνουμε στο σήμερα ακριβώς έτσι, λοιπόν, συνδυασμένο με τη στυλιστική κι όχι μόνο ωριμότητα, περιμένοντας μέσα στην γκρίνια πως κάποια στιγμή, κάπως-κάπου-κάποτε, τα πράγματα θα γίνουν καλύτερα. Μέχρι τότε, θα έχουμε πάντα ένα ζευγάρι used άρβυλα για να νιώσουμε έστω προσωρινά το έδαφος σταθερό κάτω από τα πόδια μας.

Ο παράγοντας Glam

Φυσικά, το glam στοιχείο μέσα στο grunge κλίμα έρχεται όχι μόνο για να μας κάνει να νιώσουμε, ως καλομαθημένες καταναλώτριες, δημιουργικές μέσα στη σύνθεση των αντιθέτων – ήρθε και για να βοηθήσει το grunge να πουλήσει. Όταν ο Jacobs (που, όπως είχε παραδεχτεί τότε, ούτε καν είχε πατήσει ποτέ το πόδι του στο Σιάτλ) είχε δημιουργήσει εκείνη την περιβόητη συλλογή για τον οίκο Perry Ellis, δεν αποχώρησε λόγω της δημιουργικής πρωτοπορίας, αλλά λόγω της εμπορικής αποτυχίας. Όπως είχε πει πολύ εύστοχα ο τότε δημιουργικός διευθυντής του brand J.Crew, Walter Thomas, «συνήθως χρειάζεται να μεσολαβήσουν περίπου τρία χρόνια για να δεις ένα trend από την πασαρέλα στο σουπερμάρκετ.

Το grunge, αντίθετα, μπορούσες ήδη να το βρεις όχι απλά στο σουπερμάρκετ, αλλά στον Στρατό της Σωτηρίας». Κάπως σνομπ το σχόλιο, όντως, αλλά και αρκετά αληθινό. Γι' αυτό και οι σχεδιαστές, οι στυλίστες και όλοι αυτοί οι φοβεροί τύποι φρόντισαν φέτος να κάνουν ένα πιο ελκυστικό repackaging του grunge look, εντάσσοντάς το στο πλαίσιο πιο εναλλακτικού, «ψαγμένου» glamour. Όταν τα έχεις πια δει / δοκιμάσει / φορέσει όλα, χρειάζεσαι κάτι πιο «ακραίο» - είναι σαν να έχεις εθιστεί στο chic και να έχεις ανάγκη διαρκώς μεγαλύτερες, δυνατότερες «δόσεις».

Οπότε, η άφιξη extreme τάσεων όπως το grunge κίνημα θεωρείται μάλλον αναμενόμενη μέσα σε αυτό το πλαίσιο. Τελικά, καθώς φαίνεται, ακόμη και το «κατεστημένο» της μόδας -από τους σχεδιαστές μέχρι τις «πιο καλοντυμένες» και «πιο κακοντυμένες» celebrities- χρειάζεται επίσης το ανανεωτικό άγγιγμα του grunge. Διότι μοιάζει να λειτουργεί ως μια “άφεση” για το αμαρτωλό παρελθόν της υπερκατανάλωσης και της υπεργκλαμουριάς.

Το grunge εκπέμπει μια κουλτουριάρικη εσωστρέφεια, μια διάθεση επιστροφής στην ουσία, που κάνει το “πακέτο” της κατανάλωσης ελκυστικό ακόμη και για όλα εμάς τα κορίτσια που έχουμε βαρεθεί, αν όχι σιχαθεί, την ευφορική κατανάλωση μόδας. Που, κατά κάποιο τρόπο, πενθούμε σήμερα για την απώλεια της fashion αθωότητας όχι με μαύρα, αλλά με καρό σε layers.

Grunge quotes: Η φιλοσοφία του grunge μέσα από διάφορες ατάκες του κινήματος

• “Το χειρότερο έγκλημα είναι το να προσποιείσαι”. Kurt Cobain, Nirvana

• “Είναι τέχνη το να ζεις με τον πόνο, το να ανακατεύεις φως στο γκρίζο”. Eddie Vedder, Pearl Jam

• “Έχω κίνητρο, για κάποιο λόγο, όντως έχω. Απλώς δεν ξέρω προς τα πού πηγαίνω”. Courtney Love

• “Φαντάζομαι πως μπορώ να πάω όπου θέλω. Αν μόνο ήξερα προς τα πού να πάω”. Layne Staley, Alice in Chains

Το grunge και το glam: Οι πινελιές που κάνουν το κίνημα πιο “ενήλικο” και “user friendly”

• Αντί για τζιν σχισμένα και βαμμένα, φοράμε καρό πουκάμισα και τοπ με tailored και skinny παντελόνια.

• Αντί για άρβυλα, για τη δουλειά ή την έξοδο, peep-toe booties και chunky τακούνια.

• Το τσαντάκι-φάκελος κάνει θαύματα στον glamorous εκσυγχρονισμό και χρησιμοποιείται κατά κόρον.

• Συνδύασε το αχτένιστο ξανθό αλά Courtney Love με ματ κόκκινα χείλη.