Ιωάννης Παπαζήσης: "Ο κόσμος ανήκει στις γυναίκες"

Ηθοποιός με πολλές και σημαντικές συμμετοχές σε θεατρικές παραστάσεις, τηλεοπτικές σειρές και κινηματογραφικές ταινίες, ο Ιωάννης Παπαζήσης στη σκηνή του θεάτρου Πόλη γίνεται ο Βόυτσεκ, ο τραγικός πρωταγωνιστής στο ομώνυμο έργο του Georg Büchner που σκοτώνει τη σύζυγό του. Σε αντίθεση με τον ρόλο του, ο γνωστός ηθοποιός όχι μόνο πιστεύει στη γυναίκα, αλλά και της προσδίδει τα σκήπτρα της ζωής στο μέλλον που έρχεται – ένα μέλλον που το βλέπει διαφορετικό από το παρόν και πιο ενδιαφέρον. Μέχρι τότε όμως, ταγμένος στο επάγγελμά του, επαναλαμβάνει τη θεατρική πράξη σε σκηνοθεσία Σταύρου Τσακίρη μαζί με μια ομάδα εκλεκτών ηθοποιών. Αυλαία, λοιπόν.

Ο Βόυτσεκ είναι ένας δύσκολος ρόλος. Από πού άντλησες στοιχεία για να τον ερμηνεύσεις;

ΙΩΑΝΝΗΣ ΠΑΠΑΖΗΣΗΣ: Δεν πιστεύω σ’ αυτό που λες "δύσκολος ρόλος". Ο Βόυτσεκ θεωρώ ότι είναι ένας ρόλος μεγαλύτερος από εμένα. Και επιδιώκω να παίζω τέτοιους ρόλους επειδή, ακόμη και αν χάσω στην αναμέτρηση μαζί τους, θα έχω κερδίσει κάτι στην υποκριτική. Δεν αντλώ στοιχεία από κάπου, κάθε φορά προσπαθώ να απομυθοποιήσω τον ρόλο, να τον απαλλάξω από την ιστορία του, τα ονόματα που τον έχουν ερμηνεύσει, με δυο λόγια, δεν κουβαλάω το βάρος που έχουν. Αναιρώ τα πάντα και ξεκινάω από την ανθρώπινη φύση του ήρωα. Τον βλέπω ανθρώπινα, ρεαλιστικά, από τι υλικά είναι φτιαγμένος, από τι πάσχει, βλέπω τις επιθυμίες του, τους φόβους του. Και επιχειρώ να συγκροτήσω μια προσωπικότητα μέσα στον χωροχρόνο της θεατρικής σκηνής και να την ερμηνεύσω. Πιστεύω κυρίως στην κατασκευή και όχι τόσο στο ένστικτο των ρόλων. Αυτός είναι ο τρόπος μου. 

Ο Βόυτσεκ κατηγορείται ότι σκότωσε τη γυναίκα του. Αυτό, ως πράξη, είναι κάτι που το βιώνουμε έντονα τον τελευταίο καιρό. Πώς το αντιλαμβάνεσαι εσύ;

Θέσαμε τον μεγεθυντικό φακό πάνω στα σκουπίδια μας. Αυτό που εντοπίζουμε τώρα, αυτές οι βίαιες συμπεριφορές συνέβαιναν πάντα. Απλώς τώρα η κοινωνία ένιωσε ότι ωρίμασε και είναι έτοιμη να εξελιχθεί και να αντιμετωπίσει πιο ανοιχτά τις συμπεριφορές που υπήρχαν εδώ και αιώνες. Το ισχυρό φύλο θεωρώ ότι εκμεταλλεύτηκε ανεξέλεγκτα τη δύναμή του, έσφαλε και τώρα ήρθε η ώρα να πληρώσει. Και ως επόμενο βήμα, θεωρώ ότι ο κόσμος ανήκει στις γυναίκες – και καλώς. Θέλω να πιστεύω ότι οι
περισσότεροι άντρες στον πλανήτη δίνουμε ευχαρίστως τη σκυτάλη στις γυναίκες επειδή ο άντρας απέτυχε.

Αλήθεια, πώς ξεκίνησε αυτή η περιπέτεια της υποκριτικής;

Έγινε τυχαία, αλλά η παρουσία της τέχνης στη ζωή μου δεν ήταν καθόλου τυχαία. Πάντα είχα μια εσωτερική αναζήτηση κι αυτό σε έναν κόσμο όπου δεν υπήρχε η τέχνη. Όμως εγώ ως παιδί διέθετα το δικό μου βλέμμα, είχα αρχίσει να ζωγραφίζω, να γράφω ποίηση, να βλέπω ταινίες, να πηγαίνω στο Φεστιβάλ της Δράμας, όπου μεγάλωσα. Είχα κάποια ερεθίσματα, αλλά ποτέ δεν πίστευα ότι θα καταλήξω ηθοποιός και στην Αθήνα. Και τα δύο ήταν πέρα από κάθε φαντασία. Έγινε τυχαία. Μια άγνωστη γυναίκα, που μετά έγινε φίλη μου, κριτικός κινηματογράφου, Ελληνίδα που ζει στην Ιταλία, με είδε σε ένα μαγαζί και μου είπε: "Να γίνεις ηθοποιός". Την επόμενη εβδομάδα κατέβηκα στην Αθήνα, έδωσα εξετάσεις στο Εθνικό και πέρασα... 

Αυτό είναι εντελώς η συνάντηση με τη μοίρα. Θυμίζει αρχαία τραγωδία σε μια καλή της στιγμή. 

Είναι πράγματι η συνάντηση με τη μοίρα, δεν μπορώ να το δω καθόλου διαφορετικά. 

ΔΙάβασε κι εδώ: Μαρίσσα Τριανταφυλλίδου | Αποκλειστική συνέντευξη με τη "Σοφία" του Maestro

Έχεις δηλώσει ότι, αν έμενες στη Δράμα, θα γινόσουν ή τραγουδιστής ή γεωργός. Τι τραγούδια θα έλεγες;

Εντάξει, ήταν τραβηγμένο αυτό που είπα, αλλά ως τραγουδιστής θα έλεγα σίγουρα παραδοσιακά τραγούδια ή λαϊκά ή ρεμπέτικα. Πάντως, όχι κάτι  σύγχρονο, ποπ ή ακόμη και ροκ. Εννοώ ότι, αν έμενα στην επαρχία, δε θα γινόμουν ένας πρωτευουσιάνος της επαρχίας, θα εκμεταλλευόμουν τον πλούτο της, θα ρίζωνα στο χώμα της και στις παραδόσεις της.

Ως γεωργός τι θα καλλιεργούσες;

Πατάτες, τι άλλο; Μεγάλωσα στο Νευροκόπι. Έτσι απλά.

Πώς ήταν τα παιδικά σου χρόνια;

Στις μέρες μας γίνεται μεγάλη συζήτηση για το πώς μεγαλώσαμε εμείς και πώς μεγαλώνουν τα παιδιά μας. Θεωρώ τον εαυτό μου τυχερό επειδή είχα τα καλύτερα παιδικά χρόνια που θα μπορούσε να έχει άνθρωπος. Με μεγάλωσαν ο παππούς και η γιαγιά με πολλή αγάπη σε ένα χωριό της Δράμας. Τα υπόλοιπα είναι περιττά. Ήμουν τυχερός.

Στον δικό σου γιο τι μαθαίνεις;

Θεωρώ ότι τα παιδιά είναι ένα εξελιγμένο είδος και πραγματικά αναρωτιέμαι τι μπορούμε να τους μάθουμε εμείς. Κρίνοντας από τον εαυτό μου, θεωρώ ότι αυτά που πρέπει να μάθει κάποια στιγμή θα τα μάθει μόνος του. Αυτό που εγώ προσπαθώ να κάνω είναι να τον  προετοιμάσω γι’ αυτό που τον περιμένει. Δεν του χαϊδεύω τα αφτιά, πρέπει να μάθει ότι θα βγει σε έναν δύσκολο κόσμο και ότι δε θα είναι πάντα κάτω από τις φτερούγες της μαμάς και του μπαμπά. Τον προετοιμάζω, λοιπόν,
συνειδητά για έναν δύσκολο κόσμο. Και, βέβαια, του μαθαίνω τις καθημερινές αξίες: να είναι καλός άνθρωπος, να σέβεται, να μάθει να αγαπάει και να αγαπιέται, να μην είναι βίαιος, να μορφώνεται. Πιστεύω στη μόρφωση. 

Και αυτός τι σου μαθαίνει;

Αυτά που έχω ξεχάσει, ότι δεν είμαι μηχανή, αλλά άνθρωπος. Μου το θυμίζει κάθε μέρα.

Τον τελευταίο καιρό γίνεται πολύς λόγος για τη συνεπιμέλεια των παιδιών από χωρισμένους γονείς. Ποια είναι η δική σου θέση από την εμπειρία σου;

Σ’ εμάς αυτό έγινε χωρίς να ξέρουμε τη λέξη "συνεπιμέλεια". Συμφωνήσαμε αυθόρμητα με την πρώην σύζυγό μου να μεγαλώσουμε το παιδί από κοινού. Θεωρώ ότι είμαι ένας δίκαιος άνθρωπος – εξάλλου παραδέχτηκα ότι ο κόσμος ανήκει στις γυναίκες! Άρα, ας μου το επιστρέψουν αυτό και ας καταλάβουν ότι ο πατέρας είναι και αυτός μια δεύτερη μάνα για το παιδί του. Το βλέπω και από εμένα. 

Πώς αντιλαμβάνεσαι τις σχέσεις σήμερα;

Θεωρώ ότι όλες οι σχέσεις έχουν δυσκολέψει πια. Από τα διαβάσματα και τα ακούσματά μου, πιστεύω ότι οι ανθρώπινες σχέσεις πηγαίνουν εκεί όπου τους ορίζει η εξέλιξη του ανθρώπου και σε λίγο καιρό θα είναι κάτι εντελώς διαφορετικό από αυτό που είναι σήμερα. Θα τελειώσει η οικογένεια όπως την ξέρουμε και τη ζούμε, ο γάμος, η μονογαμία, αλλά και οι παραδόσεις θα γίνουν κάτι άλλο. Πέρα από το αν εγώ συμφωνώ ή όχι. Κανείς δε συμφώνησε ποτέ με την εξέλιξη της ανθρωπότητας. Πιστεύω, λοιπόν, ότι ο αυριανός άνθρωπος θα είναι αυτονομημένος, αυτεξούσιος, αυθύπαρκτος και όλα αυτά που βιώνουμε εμείς θα φαντάζουν "αρχαία". Στις ανθρώπινες σχέσεις η αγάπη δεν απέτυχε, αλλά ο γάμος σίγουρα έχει αποτύχει.

ΦΩΤΟ: Γιώργος Καπλανίδης

Μακιγιάζ: Αθηνά Ευθυμιάδου

Οι πιο πρόσφατες Ειδήσεις

Διαβάστε πρώτοι τις Ειδήσεις για Mόδα, Ομορφιά, Συγχρονη Ζωή, Πολιτισμό, Design και Γαστρονομία στο madamefigaro.gr