Η Βίκυ Βολιώτη μιλάει στη Madame Figaro για όσα προσπαθεί να μάθει στην κόρη της, Άννα και τον ρόλο της στην παράσταση Τα πικρά δάκρυα της Πέτρα φον Καντ.
Την Πέτρα φον Καντ, την εμβληματική κινηματογραφική ηρωίδα του Rainer Werner Fassbinder, υποδύεται κάθε Παρασκευή, Σάββατο και Κυριακή, στο θέατρο ΕΛΕΡ η Βίκυ Βολιώτη. "Είναι ένας ρόλος που ονειρεύονται πολλές γυναίκες ηθοποιοί. Έχει πάρα πολύ υλικό να διαχειριστείς και να δουλέψεις" εξηγεί στη Madame Figaro.
"Είναι μια γυναίκα που ξεκινάει ως πολύ πετυχημένη, έχει αποτινάξει έναν -μάλλον καταπιεστικό- γάμο από πάνω της και αποφάσισε να πάρει τη ζωή στα χέρια της, να είναι ανεξάρτητη. Όλα αυτά στις αρχές της δεκαετίας του 1980, σε μια εποχή που δεν ήταν αυτονόητα. Και μην πάμε μακριά, ούτε σήμερα είναι" μας λέει.
Η ηρωίδα της στα "Πικρά δάκρυα της Πέτρα φον Καντ", που σκηνοθετεί η Έφη Ρευματά, ερωτεύεται ένα κορίτσι και την βλέπουμε να καταρρακώνεται από αυτό. "Εγώ νομίζω ότι, τελικά, δεν τόσο πολύ το ερωτικό κομμάτι που την συνθλίβει αλλά ένα παιχνίδι εξουσίας το οποίο παίζεται μέσα στις σχέσεις" σημειώνει η Βίκυ Βολιώτη. "Στις σχέσεις μας, και ειδικά τις ερωτικές, δεν υπάρχει ισχυρός και αδύναμος. Κι αν υπάρχει, αυτοί οι ρόλοι εναλλάσσονται πάρα πολύ γρήγορα. Οπότε είναι μια γυναίκα που ενώ ξεκινάει πολύ δυναμική καταλήγει πάρα πολύ ευάλωτη".
Ήταν και για σένα ένας από τους ρόλους που ονειρευόσουν;
Ήξερα το έργο και το ενδιαφέρον του ρόλου αλλά εγώ γενικά δεν ονειρεύομαι ρόλους. Το μόνο που ονειρεύομαι είναι να παίζω πιο πολύ στην Επίδαυρο.
Γιατί η Επίδαυρος;
Δεν ξέρω γιατί! (Γελάει.) Είναι ένα θέατρο που αγαπώ πολύ, σε έναν τόπο πολύ αγαπημένο μου. Ένα θέατρο που ενώ δεν είναι τεράστιο, θα έλεγε κανείς ότι, προκαλεί δέος και τρόμο. Εμένα, μου δημιουργεί μια μεγάλη ευτυχία το να παίζω εκεί. Αλλά είναι το μόνο που ονειρεύομαι: να παίζω στην Επίδαυρο. Δεν ονειρεύομαι να παίζω συγκεκριμένους ρόλους.
Θυμάσαι την πρώτη φορά που έπαιξες εκεί;
Η ευτυχία που ένιωσα σε αυτό το θέατρο και η πληρότητα, είναι ένα πολύ περίεργο πράγμα. Η πρώτη φορά ήταν με τις Τρωάδες του Μιχάλη Κακογιάννη.
Επιστρέφοντας στην Πέτρα φον Καντ, βρίσκεις διαφορές στον τρόπο που δουλεύει μια γυναίκα σχέση με έναν άνδρα σκηνοθέτη;
Μπορεί να είναι λάθος μου αλλά δεν βλέπω δομικές διαφορές ανάμεσα σε έναν άνδρα και μία γυναίκα. Προτιμώ να διαχωρίζω τους ανθρώπους απλά ως διαφορετικούς ανθρώπους. Δεν συμμερίζομαι την κατηγοριοποίηση, ούτε γενικότερα αλλά ούτε σε άνδρες και γυναίκες. Δεν είμαι από αυτούς που λένε: οι γυναίκες είναι έτσι και οι άνδρες είναι έτσι. Οπότε για εμένα δεν υπήρχε διαφορά ούτε αισθάνθηκα ότι σκηνοθέτησε η Έφη με διαφορετικό τρόπο απ' ότι θα σκηνοθετούσε ένας άνδρας.
Το πιο σύνηθες, ωστόσο, είναι να υπάρχει μια τέτοια κατηγοριοποίηση.
Το ξέρω αλλά αυτό τελικά, μόνο κακό κάνει. Και στερούμε από τον εαυτό μας το να δούμε πολύ περισσότερα πράγματα σε έναν άνθρωπο αλλά και μια ελευθερία μυαλού. Κι αυτό επηρεάζει τις σχέσεις μας. Είναι σαν να μπαίνουμε σε μία σχέση έχοντας ήδη βγάλει συμπεράσματα για τον άνθρωπο τον οποίο έχουμε απέναντί μας. Αυτό μαθηματικά θα οδηγήσει σε προβλήματα: είτε σε μια δύσκολη επικοινωνία -γιατί δεν αφήνεσαι σε αυτό που θα σου δημιουργήσει ο άλλος- είτε σε μία πολύ επιφανειακή σχέση.
Για αυτό κρατάω και πάρα πολλές επιφυλάξεις όταν ακούω την κρίση κάποιων ανθρώπων για άλλους. Όχι επειδή δεν πιστεύω ότι έχει συμβεί αυτό που μου διηγούνται. Μπορεί κάποιος να έχει μία πολύ άσχημη εμπειρία με έναν άνθρωπο, απλώς πιστεύω ότι έχουμε και τις καλές και τις κακές μας πλευρές και τις κακές και τις καλές μας μέρες. Επίσης, δεν ταιριάζουμε όλοι με όλους. Οπότε κάτι που εμένα μπορεί να με πειράζει σε εσένα, σε κάποιον άλλο μπορεί να αρέσει. Προσπαθώ να μην είμαι προκατειλημμένη με τους ανθρώπους. Και η κατηγοριοποίηση φέρνει αυτό, δυστυχώς. Το να φοράμε σε κάποιον μία ταμπέλα και να λέμε "α, είναι γυναίκα και οι γυναίκες δεν είναι καλές φίλες, πλακώνονται μεταξύ τους" ή "γυναίκα τώρα, μη σε πιάσει στο στόμα της". Κάτι τέτοια δε λέγονται; Εγώ με αυτά μπορώ να βγάλω σπυριά άμα τα ακούω. Δεν μου αρέσουν και δεν το πιστεύω κιόλας.
Όταν αντιλαμβάνεσαι ότι αντιμετωπίζουν εσένα στερεοτυπικά;
Αναλόγως τη φάση που είμαι. Αν είμαι σε καλή διάθεση, γελάω και το αντιμετωπίζω αδιάφορα. Αν είμαι λίγο πιο τσιτωμένη, προσπαθώ να υπερασπιστώ το ότι δεν πιστεύω στα στερεότυπα. Δεν μπορείς και συνέχεια να τα αντιμετωπίζεις όλα με χιούμορ και πλάκα. Κάποια στιγμή θα πεις "φτάνει" και θα βάλεις κάποια όρια.
Την εποχή που ξεκίνησες, ήταν πιο εύκολα τα πράγματα στο επαγγελματικά; Υπήρχαν καλύτερες ευκαιρίες;
Σε καμία περίπτωση. Όταν ξεκίνησα να δουλεύω, στις αρχές της δεκαετίας του 1990, υπήρχαν ελάχιστα θέατρα σε σχέση με σήμερα. Μόλις ξεκινούσε η ιδιωτική τηλεόραση και δεν υπήρχε ούτε η κουλτούρα της τηλεόρασης. Όταν μπήκα και όταν βγήκα από τη σχολή, γινόμασταν ηθοποιοί μόνο για το θέατρο. Ήταν λιγότερα τα θέατρα αλλά ήταν λιγότερες και οι σχολές άρα λιγότεροι οι ηθοποιοί που έβγαιναν. Αναλογικά, η κατάσταση είναι μία η άλλη. Τώρα είναι περισσότεροι οι ηθοποιοί αλλά περισσότερα τα θέατρα και πολύ περισσότερα και τα σίριαλ.
Όσο για τις οικονομικές απολαβές, υπήρχαν δουλειές που έπαιρνα ελάχιστα λεφτά έως και δεν πληρωνόμουν καθόλου. Όπως δυστυχώς συμβαίνει και σήμερα σε κάποιες περιπτώσεις. Η τηλεόραση είχε κάποια λεφτά, όπως και σήμερα. Αυτό που έχει αλλάξει όμως ριζικά, είναι το εξής: ο τρόπος με τον οποίο επικοινωνούμε με τον έξω κόσμο. Όταν εγώ βγήκα, δεν υπήρχε καμία επαφή με το εξωτερικό. Δεν υπήρχε καμία πληροφορία για το τι γίνεται έξω, γιατί δεν είχαμε ίντερνετ και τα μέσα πληροφόρησης που έχουμε τώρα. Τα νέα παιδιά έχουν μία απίστευτη εξοικείωση με τα πράγματα που συμβαίνουν στο εξωτερικό και αυτό είναι θαυμαστό. Τα ζηλεύω πραγματικά.
Επίσης, έχουν μεγαλύτερη πρόσβαση σε υποτροφίες, σε σεμινάρια, σε πράγματα που μπορεί να κάνει κάποιος έξω. Είναι πολύ πιο εύκολα τα πράγματα ως προς αυτόν τον τρόπο και αυτό είναι πάρα πολύ ωραίο. Έχει συμβεί και κάτι άλλο όμως το οποίο δεν είναι καλό, έχει αλλάξει εντελώς η αντίληψη γύρω από τη δουλειά, Νομίζω γενικότερα, όχι μόνο για τη δικιά μας. Εμείς είχαμε έναν θαυμασμό για τα πράγματα. Ακριβώς επειδή δεν είχαμε πρόσβαση σε όλα. Τώρα, επειδή υπάρχει όλη αυτή η εξοικείωση με τα καινούρια, τόσο γρήγορα, χάνουμε και πολύ γρήγορα τον ενθουσιασμό μας.
Ίσως δουλεύατε πολύ παραπάνω για να γίνετε ηθοποιοί. Δεν είναι τυχαίο ότι η δική σου γενιά, έχει βγάλει ηθοποιούς που όλοι έχουμε στην top λίστα μας όταν σκεφτόμαστε "καλός ηθοποιός".
Έχουμε δουλέψει πολύ, με πάθος και αγάπη. Αν κρίνω από τους πολύ κοντινούς μου ανθρώπου. Δεν νομίζω ότι γίνεται κι αλλιώς. Μόνο με πολλή δουλειά και αγάπη μπορούμε να κάνουμε καλά οτιδήποτε, όχι μόνο σε αυτή τη δουλειά. Αυτός είναι και ο τρόπος που προσπαθώ να μεγαλώσω και την κόρη μου. Πρέπει να αγαπάς πολύ αυτό που κάνεις και να έχεις πάθος για να το κάνεις και να μπορείς να αντέξεις τις αντιξοότητες που έχει η σημερινή εποχή. Και στους μαθητές μου όμως στη δραματική σχολή αυτό προσπαθώ να τους εμφυσήσω, την αγάπη για αυτό και το ότι αν δεν δουλέψεις δεν γίνεται τίποτα.
Επειδή οι μαθητές σου είναι η επόμενη γενιά των ηθοποιών, νιώθεις μια μεγαλύτερη ευθύνη; Γιατί αυτό που λες μπορεί κάποιον να τον αποθαρρύνει.
Φροντίζω να μην αποθαρρύνω. Κατ' αρχήν γιατί είμαι από τους ανθρώπους που βλέπουν το ποτήρι μισογεμάτο. Παρόλο που με παίρνει πολλές φορές από κάτω, είμαι από τους ανθρώπους που βάζω μπροστά τα χέρια και σηκώνομαι και συνεχίζω. Τους μαθητές μου δεν έχω και το δικαίωμα να τους αποθαρρύνω. Η δουλειά μας είναι πολύ ρευστή. Υπάρχουν πλείστα παραδείγματα ανθρώπων που αποθαρρύνθηκαν από δασκάλους τους και τελικά απέδειξαν ότι τα πήγαν καταπληκτικά. Φυσικά δεν θα χρυσώσω το χάπι, δεν θα πω ψέματα για τις δυσκολίες αλλά θα προσπαθήσω να εμφυσήσω τη χαρά και το ότι μπορεί να πάνε τα πράγματα καλά στη δουλειά. Ως ένα βαθμό νιώθω ευθύνη αλλά επειδή την αγαπώ πολύ αυτή την επαφή με τα παιδιά, κάνω αυτή τη δουλειά με μεγάλη αγάπη, χαρά και ένταση. Κακά τα ψέματα, αν κάποιος δεν θέλει πραγματικά και δεν κάνει τα πάντα, δεν γίνεται κάτι. Όλοι πρέπει να δουλεύουμε και να πασχίζουμε.
Η τύχη πόσο ρόλο παίζει;
Σίγουρα παίζει ρόλο αλλά δεν πιστεύω κιόλας ότι δεν θα σου έρθει κάποια στιγμή η ευκαιρία. Πρέπει όμως να παίρνουμε και ρίσκα στη ζωή μας. Αυτό εγώ άργησα να το καταλάβω. Πρέπει να διεκδικούμε την τύχη μας, να μην περιμένουμε να μας έρθει κάτι ουρανοκατέβατο. Γιατί είναι και ένας ωραίος τρόπος να υπεκφεύγεις, να κάθεσαι στα αυγά σου και να μην παίρνεις ρίσκα και μην να παλεύεις. Πρέπει κάποια στιγμή να ξεβολευτείς από εκεί που είσαι και πρέπει να πεις "πάμε να δούμε τι θα κάνουμε". Επίσης, πιστεύω πρέπει να βάζεις στόχους και είναι κι αυτό κάτι που άργησα πολύ να το καταλάβω. Αυτό που λέει και το γνωμικό: πρέπει να κοιτάς εκεί που θες να πας αλλιώς θα πας εκεί που κοιτάς. Πρέπει να βάζεις στόχους και οι στόχοι δεν πραγματοποιούνται από τη μία στιγμή στην άλλη. Μπορεί να χρειαστούν κάμποσα χρονάκια. Χωρίς αυτό να σημαίνει ότι δεν πρέπει να έχεις την εξυπνάδα και την ευελιξία να κάνεις και κάποιες στρατηγικές υποχωρήσεις. Μπορεί να έχεις έναν στόχο να φτάσεις κάπου αλλά να χρειαστεί να κάνεις κάτι άλλο επειδή στη συγκεκριμένη φάση δεν μπορείς να φτάσεις εκεί και ίσως άμα κάνεις αυτό να σε βοηθήσει καλύτερα.
Για εσένα ήταν πάντα ξεκάθαρο ότι αυτό θέλεις να κάνεις;
Δεν είχα ξεκάθαρο ότι θέλω να το κάνω δουλειά αλλά ότι ήθελα να ασχολούμαι με αυτό, ότι ήμουν ευτυχισμένη με αυτό ήταν. Μπήκα στο πανεπιστήμιο αλλά είπα: Αυτό θέλω να κάνω; Τι θέλω να κάνω στη ζωή μου; Τι θα με κάνει ευτυχισμένη; Και μπορεί να ήταν και η τελευταία σοβαρή κουβέντα με τον εαυτό μου. Είπα: όχι, εγώ θέλω να γίνω ηθοποιός.
Σήμερα, κυριαρχεί κυρίως η σκέψη "με τι θα βγάλω περισσότερα λεφτά".
Αυτό για εμένα δεν είναι σωστός γνώμονας. Δεν μπορεί να σε κάνει ευτυχισμένο στη ζωή. Αν κάνεις αυτό που θέλεις και σου αρέσει πολύ, θα βγάλεις και λεφτά. Γιατί αν κάνεις αυτό που σου αρέσει και αγαπάς, θα έχεις και κουράγια να παλέψεις, να χτυπηθείς και να το κάνεις καλά. Και μάλλον θα βγάλεις και λεφτά έτσι. Από την άλλη, υπάρχουν και άνθρωποι που αυτό τους κάνει ευτυχισμένους. Ας μην είμαι και απόλυτη. Εγώ δεν το είχα ποτέ στον νου μου. Για αυτό και δεν έβγαλα ποτέ πολλά λεφτά. Όχι ότι δεν διεκδικώ τα λεφτά μου ή τα χαρίζω, αλλά δεν ήταν ποτέ κάτι το οποίο ήταν η προτεραιότητά μου.
Σου έχει δώσει μεγάλες χαρές αυτή η δουλειά;
Μου έχει δώσει μεγάλες χαρές, μου έχει δώσει και μεγάλες στεναχώριες. Γενικά, έχω περάσει πολύ ωραία στη δουλειά μου και έχω κάνει πολύ καλούς φίλους. Ήμουν τυχερή και δεν έζησα πολλές δύσκολες στιγμές στις συνεργασίες μου με τους ανθρώπους του θεάτρου -όχι ότι δεν υπήρχαν, αλλά όχι τραυματικές. Δυσκολεύτηκα πολύ με δουλειές που δεν πήγαν καλά, που εγώ προσωπικά δεν πήγα καλά. Έχω περάσει και στιγμές που υπήρξα άνεργη και ήταν δύσκολο αυτό και οικονομικά και ψυχικά. Το θεωρώ κι αυτό μέσα στο παιχνίδι. Δεν το μετανιώνω.
Η οικονομική ανασφάλεια που είναι συνυφασμένη με αυτή τη δουλειά, είναι απόδειξη ότι κάποιος θέλει πολύ να την κάνει όταν αποφασίζει να ασχοληθεί.
Οικονομικά είναι μια δύσκολη δουλειά. Και καλά όταν είσαι νέος και μόνος σου. Έχω περάσει περιόδους, όταν πρωτοξεκινούσα που έλεγα "έλα τώρα παίξε ρόλο, κάνε ότι παίζεις σε ταινία μια πολύ φτωχιά". Και δεν είχα λεφτά, πραγματικά τίποτα, και έτρωγα μόνο μακαρόνια. Αλλά ήμουν μόνη μου, είχα μόνο το σαρκίο μου. Το πρόβλημα αρχίζει όταν μεγαλώνεις και κάνεις οικογένεια.
Η μητρότητα έπαιξε ρόλο στο να βλέπεις διαφορετικά τα επαγγελματικά σου;
Πάντα έτσι ήμουν. Απλώς τώρα προσπαθώ να οργανώνω πιο πολύ τον χρόνο μου και έχω πάντα πιο πολύ ως κέντρο την Άννα φυσικά. Χωρίς αυτό να σημαίνει ότι δεν θέλω να δουλεύω. Θέλω να δουλεύω αλλά θέλω να βλέπω και την Άννα, να είμαι μαζί της και να τη στηρίζω. Υπάρχουν κάποιες περίοδοι, όπως τώρα, που δεν τη βλέπω πολύ αλλά προσπαθώ να αναπληρώνω άλλες εποχές.
Είναι ένας δύσκολος ρόλος η μητρότητα ή το βλέπεις σαν ένα χαρούμενο παιχνίδι;
Χαρούμενο παιχνίδι δεν είναι το να έχεις την ευθύνη ενός ανθρώπου. Δεν το βιώνω βαριά αλλά είναι μία ευθύνη. Είναι πάρα πολύ ωραίο πράγμα, και το λέω εγώ που είμαι ένας άνθρωπος που δεν ήθελα ιδιαίτερα πολύ παιδιά. Προέκυψε σιγά σιγά αυτή η επιθυμία. Είναι μεγάλη χαρά, μεγάλη ευτυχία αλλά και μία ευθύνη. Προσπαθώ πάντα να θυμάμαι ότι η Άννα δεν είμαι εγώ, η Άννα είναι η Άννα. Έχεις την ευθύνη ενός ανθρώπου να μεγαλώσει καλά, να είναι χαρούμενος κι ευτυχισμένος αλλά να είναι αυτός που θέλει εκείνος να είναι. Αυτό δεν είναι εύκολο, γιατί μπαίνεις σε μια διαδικασία συνέχεια να λες "εγώ θα ήθελα αυτό". Ναι, αλλά δεν είσαι εσύ. Είναι ένας αγώνας το να είσαι γονιός, δεν είναι απλά τα πράγματα.
Ειδικά στη σύγχρονη εποχή, που οι γονείς να βάλλονται από παντού με πληροφορίες.
Σαφέστατα οι γονείς σήμερα έχουν πολύ μεγαλύτερη πληροφόρηση. Αν μπορεί να κρατήσει κανείς την ψυχραιμία του, μόνο καλό κάνει το να έχεις περισσότερες γνώσεις γύρω από οτιδήποτε. Το θέμα είναι να μην πελαγώνει κανείς. Οι γονείς σίγουρα κάνουν λάθη. Δεν υπάρχει manual για τους γονείς. Οι δικοί μας οι γονείς μπορεί να έκαναν περισσότερα ή λιγότερα λιγότερα αλλά κάποια στιγμή πρέπει να αφήνουμε τους γονείς εκεί που είναι και να παίρνουμε τη ζωή μας στα χέρια μας. Να πούμε "ΟΚ, οι γονείς έκαναν λάθη αλλά τώρα έχω εγώ την ευθύνη του εαυτού μου". Αυτό που πρέπει πάντα ένας γονιός να έχει είναι να σκέφτεται δυο φορές και αυτό που λέει και αυτό που κάνει. Εγώ αυτό θα συμβούλευα: όταν είσαι γονιός πρέπει να διπλοσκέφτεσαι τις αντιδράσεις σου, αυτά που λες και αυτά που κάνεις. Γιατί αν πράττεις αντίθετα από αυτά που λες, δεν έχει νόημα ούτε τι λες ούτε τι κάνεις. Τα παιδιά βλέπουν αυτό που κάνεις ό,τι και να τους λες, οπότε πρέπει αυτά τα δύο κάπως να συμβαδίζουν. Και να προσπαθούμε να παρατηρούμε τα παιδιά. Εγώ δεν βρίσκω άλλο τρόπο. Παρόλα αυτά είναι πάρα πολύ ωραίο. (Γελάει.) Βέβαια, δεν είμαστε όλοι για όλα. Δεν είμαι από αυτούς που λένε ότι όλοι πρέπει να γίνουν γονείς. Καθόλου. Όποιος θέλει, όποιος δεν θέλει καλύτερα να μη γίνει.
Διαβάστε Επίσης
