Κάθε μέρα ξεκινάς για τη δουλειά σου με την αίσθηση μιας "χαμένης μάχης"; Κι όμως υπάρχει διέξοδος.
Η αντιμετώπιση των ναρκισσιστικών ατόμων στην προσωπική και στην επαγγελματική σας ζωή μπορεί να είναι πρόκληση, αλλά η πιο αποτελεσματική στρατηγική μπορεί να είναι και η πιο δύσκολη να την ακολουθήσετε, σύμφωνα με την Amy Brunell, καθηγήτρια ψυχολογίας στην πανεπιστημιούπολη Mansfield του Ohio State University, η οποία μελετά τον ναρκισσισμό για πάνω από δύο δεκαετίες.

Σε άρθρο που δημοσιεύθηκε πρόσφατα στο περιοδικό Cambridge Elements, η Brunell αναλύει τι έχουν μάθει οι επιστήμονες σχετικά με το πώς να κατανοούμε και να αντιμετωπίζουμε τους ναρκισσιστές στις προσωπικές και εργασιακές σχέσεις. "Αν και οι ερευνητές έχουν εντοπίσει διαφορετικούς τύπους ναρκισσισμού, όλοι τους έχουν τα βασικά χαρακτηριστικά του εγωκεντρισμού και της έλλειψης ενσυναίσθησης για τους άλλους", λέει η Amy Brunell.
"Οι άνθρωποι εκπλήσσονται όταν το λέω αυτό, αλλά όταν συναντώ κάποιον που είναι πολύ γοητευτικός και εξωστρεφής, είμαι σε εγρήγορση", είπε. "Υπάρχουν άνθρωποι που είναι γοητευτικοί και συμπαθητικοί που δεν είναι ναρκισσιστές, σίγουρα. Αλλά από την εμπειρία μου μελετώντας τους ναρκισσιστές, νομίζω ότι είναι συνετό να είστε ενήμεροι και να προστατεύετε τον εαυτό σας".
Ακόμη και από νωρίς, μπορεί να υπάρχουν σημάδια ναρκισσισμού, όπως η έλλειψη ενσυναίσθησης, η ανάγκη για συνεχή προσοχή και θαυμασμό, η εκμετάλλευση των άλλων και οι προσδοκίες για χάρες χωρίς ανταπόδοση φυσικά.
Το αφεντικό - νάρκισσος
Η Ειρήνη Τζελέπη, Συμβουλευτική Ψυχολόγος-Ψυχοθεραπεύτρια, Pg.Dipl., MSc μίλησε στο madamefigaro.gr για όσους δείχνουν σημάδια ναρκισσισμού στο γραφείο αλλά και για εκείνους που έχουν "αβυσσαλέα πείνα, για προσωπική αναγνώριση" όπως λέει χαρακτηριστικά, Πώς τους αντιμετωπίζουμε; Και κυρίως μπορούμε να διαχειριστούμε ένα άτομο με αυτή την τοξική προσωπικότητα εάν είναι σε διευθυντική θέση;
Σύμφωνα με την Ειρήνη Τζελέπη, "ένα άτομο που βρίσκεται σε μια διευθυντική θέση εργασίας αποτελεί ουσιαστικά έναν αρχηγό μιας ομάδας ανθρώπων. Ο αρχηγός μιας ομάδας θα πρέπει να έχει αίσθηση ομαδικότητας, να γνωρίζει εις βάθος τα μέλη της ομάδας του έτσι ώστε να μπορεί να τους αναθέτει εργασίες, να τους καθοδηγεί και να τους συντονίζει.
Παράλληλα, θα πρέπει να είναι σε θέση να συναισθάνεται τη θέση και τις ανάγκες των μελών της ομάδας του έτσι ώστε να πατά σε "γνώριμο” έδαφος αλλά και τα μέλη της ομάδας να νιώθουν ότι αναγνωρίζονται οι ανάγκες τους, ότι υπάρχει ασφάλεια και έτσι να είναι πιο αποδοτικοί στην εργασία τους.
Ως αρχηγός της ομάδας θα πρέπει να αναλαμβάνει τις ευθύνες του, να αναγνωρίζει τα λάθη του και να βγαίνει μπροστά σε περίπτωση λάθους έτσι ώστε τα μέλη της ομάδας να αισθάνονται ασφάλεια και εμπιστοσύνη.
Να αναγνωρίζει τη συνεισφορά του κάθε μέλους της ομάδας που διοικεί και να επιβραβεύει τα επιτεύγματα κάθε υπαλλήλου. Σε επιτυχίες να προβάλλει το σύνολο των μελών της ομάδας και όχι τον εαυτό του.
Είναι σημαντικό να τονιστεί ότι ένα άτομο με ναρκισσιστική διαταραχή προσωπικότητας δύσκολα μπορεί να ανταποκριθεί στα προαναφερθέντα καθώς η μεγάλη ανάγκη του, σχεδόν "αβυσσαλέα πείνα”, για προσωπική αναγνώριση, και προβολή τον "τυφλώνουν” κυριολεκτικά στην αναγνώριση των αναγκών των άλλων και στο να μπορεί καν να δει αυτό που κάνει ως ομαδική εργασία. Έτσι οι υπάλληλοι νιώθουν ότι οι ανάγκες τους παραμελούνται καθημερινά, Ότι "χρησιμοποιούνται” ως πιόνια στην πορεία επιτυχίας του αφεντικού τους. "Σαν να μην τους βλέπει κανείς” στο χώρο της εργασίας τους. Σαν να μην υπάρχουν".
Δρομολόγησε σιγά σιγά την αποχώρησή σου
Όπως αντιλαμβάνεται κανείς είναι δύσκολο για έναν εργαζόμενο να επιβιώσει ψυχικά και να είναι παραγωγικός για μεγάλο χρονικό διάστημα σε ένα τέτοιο αντι-ομαδικό, αντι-παραγωγικό περιβάλλον. Παράλληλα, σίγουρα δεν μπορεί και να αλλάξει το αφεντικό του ή ολόκληρη την εταιρεία. Η ειδικός δίνει tips για όσους θέλουν να κρατήσουν τη θέση εργασίας, ωστόσο τονίζει πως η καλύτερη μέθοδος είναι η αποχώρηση!
- Προσπάθησε να θωρακίσεις περισσότερο τον εαυτό σου. Να έχεις πάντα στο μυαλό ότι οι προσβολές ή οι φωνές και η επιθετικότητα των άλλων έχουν να κάνουν με δική τους χαμηλή αυτοεκτίμηση και επιθετικότητα και δεν αφορούν τον ίδιο προσωπικά. Με άλλα λόγια ότι αποτελούν προβολή της χαμηλής αυτοεκτίμησης των άλλων.
- Θέσε όρια τα οποία δεν επιτρέπεις να παραβιαστούν. Εδώ μπορεί να αντιπαραθέσει κανείς ότι όταν κάποιος έχει ανάγκη την εργασία ή φοβάται για πιθανή απόλυση πώς μπορεί να τηρεί πάντα τα όριά του; Σίγουρα είναι πολύ δύσκολο, απλά είναι και μάταιο να αφήσεις έρμαιο τον εαυτό σου σε όλη αυτή την επιθετικότητα που θα σε βλάψει και είναι καταστροφική. Και είναι προτιμότερο να δρομολογήσεις σιγά σιγά την αποχώρησή σου.
-Τέλος, είναι σημαντικό να υπενθυμίζεις στον εαυτό σου ότι έχεις έρθει σε έναν συγκεκριμένο χώρο για να εργαστείς και όχι να αισθάνεσαι σε "εμπόλεμη ζώνη”. Άρα το φυσιολογικό είναι να νιώθεις καλά στον χώρο εργασίας, ήρεμα για να μπορείς να αποδώσεις. Σκοπός είναι να θέλεις να πας στην εργασία σου με την αίσθηση ότι ανήκεις σε μια ομάδα ανθρώπων που συνεργάζονται μαζί σου και σε υποστηρίζουν.
- Εάν η κάθε μέρα εκκίνησης για την εργασία αποπνέει την αίσθηση μιας "χαμένης μάχης” τότε κάποιες σοβαρές δυσλειτουργίες συμβαίνουν εκεί, τις οποίες βέβαια θα πρέπει να λάβεις σοβαρά υπόψη.