Η δράση και το έργο της κατά του παιδικού καρκίνου που έγιναν φάρος στην καρδιά πολλών παιδιών σε όλη τη χώρα.
"Με βαθύτατη θλίψη, η οικογένεια Βαρδή Ι. Βαρδινογιάννη ανακοινώνει ότι η αγαπημένη σύζυγος, μητέρα και γιαγιά Μαριάννα Β. Βαρδινογιάννη, Πρέσβης Καλής Θελήσεως της UNESCO, Πρόεδρος του Σωματείου "Ελπίδα – Σύλλογος Φίλων παιδιών με καρκίνο", έφυγε από τη ζωή τη Δευτέρα 24 Ιουλίου 2023. Η εξόδιος ακολουθία και η ταφή θα πραγματοποιηθούν σε στενό οικογενειακό κύκλο"
Αυτή ήταν η επίσημη ανακοίνωση του Ιδρύματος Βαρδινογιάννη νωρίς το βράδυ της Δευτέρας, με την οποία επέλεξε η οικογένεια να γνωστοποιήσει τον θάνατο της Μαριάννας Βαρδινογιάννη. Μίας γυναίκας που, μέσα από το σπουδαίο της έργο, κατάφερε να γεννήσει την ελπίδα στη ζωή χιλιάδων παιδιών σε όλη την χώρα και να (επανα)φέρει το χαμόγελο στους γονείς τους. Μίας γυναίκας με δυναμική παρουσία και ουσιαστική φιλανθρωπική δράση μακριά από τα φώτα της δημοσιότητας. Στο παρασκήνιο. Τις στιγμές που οι ψυχικές δυνάμεις εξαντλούνται, όμως, η ελπίδα παραμένει ζωντανή.
Κινητήρια δύναμη της Μαριάννας Βαρδινογιάννη ήταν η οικογένειά της, τα πέντε παιδιά της που αγαπούσε και φρόντισε όσο κανέναν άλλον στον κόσμο. Το 1990, όμως, η Μαριάννα Βαρδινογιάννη αποφασίζει να ανοίξει την αγκαλιά της και να χωρέσει εντός των θερμών φτερούγων της τα ευάλωτα παιδιά που καλούνταν να αντιμετωπίσουν με τις δικές τους δυνάμεις τον δαίμονα του καρκίνου στην πιο τρυφερή τους ηλικία.
Μητρότητα. Αυτή ήταν η βασική αρχή της σκέψης της, το εφαλτήριο κάθε δράσης της, το καταφύγιο της σε στιγμές που έπρεπε να φανεί δυνατή αλλά δεν ήξερε από που να αντλήσει το σθένος, το οποίο άρμοζε στην περίσταση. Αγάπη. Ο δικός της τρόπος να χαράξει το μονοπάτι της, το βασικό κίνητρο πίσω από κάθε φιλανθρωπική δράση της. Ανιδιοτελής προσφορά. Το ονοματεπώνυμο της, εδώ και τρεις δεκαετίες, συνώνυμο.
Το ταξίδι της "Ελπίδας" ξεκινά...
Στην αρχή της τελευταίας δεκαετίας του 20ου αιώνα (1990), η Μαριάννα Βαρδινογιάννη περνάει από την θεωρία στην πράξη. Το όραμά της αρχίζει να παίρνει μορφή. Και όνομα. "Ελπίδα, Σύλλογος Φίλων Παιδιών με Καρκίνο”. Το δικό της καταφύγιο γίνεται το σπίτι χιλιάδων παιδιών, τα οποία πλέον δεν είναι μόνα τους μπροστά στον αγώνα. Η κυρία Βαρδινογιάννη είναι δίπλα τους. Στο πλευρό τους. Έμπρακτα. Τους μιλά, τους αγκαλιάζει, τους δίνει ελπίδα, τους προσφέρει ζωή. Γεννά το χαμόγελο στο πρόσωπο το δικό τους αλλά και των γονιών τους, πριν η ασθένεια προλάβει να το σβήσει.
"Η ΕΛΠΙΔΑ γεννήθηκε από την τραγική διαπίστωση πως χάνονταν παιδικές ζωές γιατί πριν από 32 χρόνια στη χώρα μας δεν υπήρχε η υποδομή για την αντιμετώπιση του παιδικού καρκίνου ούτε η οικονομική δυνατότητα να φύγουν στο εξωτερικό όλα τα παιδιά που έπασχαν από καρκίνο. Από τη στιγμή που πρώτο-αντίκρισα τα δακρυσμένα μάτια των μητέρων και έζησα την αγωνία τους για τα άρρωστα παιδιά τους, δεν έφευγαν από τη σκέψη μου και την καρδιά μου”, εξομολογείται τον Νοέμβριο του 2022 στο περιοδικό GALA και τη δημοσιογράφο Μαρία Λεμονιά.
Η Μαριάννα Β. Βαρδινογιάννη δεν αργεί να ξεκινήσει τη δράση της. Παράλληλα, με τη λειτουργία της "Ελπίδας”, συνεχίζει το ταξίδι της στο σύμπαν της γνώσης – έναν κόσμο που αγαπούσε ιδιαίτερα, καθώς, όπως υποστήριζε και οι ίδιοι, η γνώση μας κάνει πιο δυνατούς διατηρώντας τη σκέψη μας σε εγρήγορση. Άλλωστε, η εξέλιξη της "Ελπίδας” μιμείται ένα από τα βασικά ερείσματα της γνώσης, αυτό του αδιάλειπτου χαρακτήρα εξέλιξης της.
Στις 3 Φεβρουαρίου του 1999, ένας υπερσύγχρονος και μαεστρικά εξοπλισμένος ξενώνας "ανοίγει” τις πόρτες του με σκοπό να φιλοξενήσει παιδιά που υποβάλλονται σε θεραπεία στη Μονάδα Μεταμόσχευσης μαζί με τις οικογένειες τους. Ο πενταώροφος Ξενώνας του Συλλόγου "Ελπίδα" - πλησίον του νοσοκομείου Παίδων - δέχεται επίσης παιδιά με καρκίνο από τις Βαλκανικές χώρες και άλλες περιοχές της Μεσογείου, γιατί η προσφορά δεν γνωρίζει όρια.
Το έργο της συνεχίζεται το 2007 – χρονιά ορόσημα για την ίδια. Το πρώτο παιδιατρικό ογκολογικό Νοσοκομείο στην Ελλάδα είναι γεγονός. Τα εγκαίνια του πραγματοποιούνται τον Οκτώβριο του 2010 από τον Πρόεδρο της Ελληνικής Δημοκρατίας, Κάρολο Παπούλια. Το Νοσοκομείο αποτελεί ένα από τα κορυφαία νοσοκομεία της Ευρώπης. Δέχεται το 80% των περιπτώσεων παιδικού καρκίνου, 280-300 περιπτώσεις τον χρόνο, στην Ελλάδα αλλά και περιπτώσεις από την περιοχή της Μεσογείου και των Βαλκανίων. Το ποσοστό επιτυχίας του είναι 3 στα 4 παιδιά να επιστρέφουν στην οικογένειά τους υγιή με την οικογένεια τους να αδημονεί να αντικρίσει το πρόσωπο τους. Παράλληλα, από την ίδια χρονιά (σ.σ. 2010) αρχίζει τη λειτουργία της η Μονάδας Μεταμόσχευσης Μυελού των Οστών στο Νοσοκομείο Παίδων "Η Αγία Σοφία", στην οποία έχουν μέχρι στιγμής πραγματοποιηθεί περισσότερες από 1.000 επιτυχημένες μεταμοσχεύσεις.
Τον Ιανουάριο του 2014, το έργο της "Ελπίδας” μεγαλώνει ιδρύοντας την Τράπεζα Εθελοντών Δοτών Μυελού των Οστών "Όραμα Ελπίδας”. Η μεγάλη κινητοποίηση οδηγεί στη συγκέντρωση περισσότερων από 120.000 εγγεγραμμένων εθελοντών δοτών, από τους οποίους 142 έχουν βρεθεί συμβατοί με ασθενείς και έχουν προσφέρει μόσχευμα μυελού οστών.
"Είναι στιγμές που δύσκολα περιγράφονται με λόγια. Πώς να βάλω σε λέξεις το συναίσθημα που ένιωσα όταν ο Παναγιώτης, το πρώτο μεταμοσχευμένο μας παιδί, παντρεύτηκε και εγώ ήμουν η κουμπάρα; Ή το συναίσθημα που ένιωσα όταν η Έφη, που έχασε το πόδι της δίνοντας τη μάχη ενάντια στον καρκίνο, κατάφερε να γίνει πρωταθλήτρια Ελλάδας στην ξιφασκία με αμαξίδιο και μου παρέδωσε το μετάλλιο της; Ή όταν ο μικρός μου Στέλιος βγαίνοντας από το Νοσοκομείο, μου τηλεφώνησε να με προσκαλέσει στο χωριό του στην Καστοριά δίνοντάς μου ακριβείς οδηγίες πώς να πάω να βρω το σπίτι του;
Δεν ξεχνώ μια ημέρα, όταν πρόσφατα βρέθηκα στο Νοσοκομείο μας, που είδα ένα μικρό αγοράκι να κλαίει. Ανήσυχη το πλησίασα για να μάθω τι συμβαίνει και μου εξήγησε πως μόλις είχε λάβει το εξιτήριο για να επιστρέψει στο σπίτι του. "Εγώ όμως δεν θέλω να φύγω από εδώ. Η αγάπη και η στοργή από όλους εδώ με έκαναν να νιώσω πως το Νοσοκομείο αυτό είναι το σπίτι μου!”. Οι στιγμές αυτές είναι ένας ανεκτίμητος θησαυρός, βαθιά φυλαγμένος στην καρδιά και στην ψυχή μου”, είχε εκμυστηρευτεί δημόσια η Μαριάννα Βαρδινογιάννη.
Ο Σύλλογος ΕΛΠΙΔΑ προχωρά σε νέα μονοπάτια με την ίδια πάντα πυξίδα σε συνεργασία με το Ιδρυμα Ιατροβιολογικών Ερευνών της Ακαδημίας Αθηνών και το Dana Farber Cancer Institute του Πανεπιστημίου του Harvard για την έρευνα κατά του Παιδικού Καρκίνου, ενώ το 2020 ιδρύει το πρώτο στην Ελλάδα Κέντρο Κυτταρικής και Γονιδιακής Θεραπείας, με υπερσύγχρονο εξοπλισμό, με σκοπό να καταφέρει να σώσει 4 στα 4 παιδιά με καρκίνο.
Για το έργο της, είχε λάβει επίσης πολλούς ακόμα τιμητικούς τίτλους και βραβεία, όπως το Χρυσό Μετάλλιο της Ακαδημίας Αθηνών, τους τίτλους του Ιππότη και του Αξιωματικού της Λεγεώνας της Τιμής της Γαλλικής Δημοκρατίας, το Οφφίκιο της Αρχόντισσας του Πατριαρχείου Αλεξανδρείας, το Παράσημο "Εξαίρετης Προσφοράς" της Κυπριακής Δημοκρατίας, το Παράσημο της Τιμής της Δημοκρατίας της Γεωργίας το Μεγάλο Βραβείο της Χάρτας των Παρισίων ενάντια στον καρκίνο, το Βραβείο "Ripple of Hope” του Ιδρύματος "Robert F. Kennedy Human Rights", το Μετάλλιο "Μητέρα Τερέζα" της Αλβανικής Δημοκρατίας, το Παράσημο Διεθνούς Φιλίας της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν, το Βραβείο Hellenic American Leadership του "The Hellenic Initiative”, το Βραβείο "Malala" του European Student Council.
Η Μαριάννα Β. Βαρδινογιάννη δεν κοινοποιούσε τα επιτεύγματά της. Δεν έδινε υποσχέσεις, προχωρούσε σε πράξεις. Η υλοποίηση των σκέψεων και του φιλόδοξου οράματος της ήταν η ταυτότητα, η ειδοποιός διαφορά του χαρακτήρα της, αποδεικνύοντας ότι γίνονται τα θαύματα στα μικρά τα πράγματα. Έφυγε από τη ζωή στις 24 Ιουλίου του 2023 στην αγκαλιά των αγαπημένων της προσώπων επιλέγοντας να αποχωρίσει από τον κόσμο αυτό, όπως πορεύθηκε στα 80 χρόνια παρουσίας της επί γης. Με αξιοπρέπεια και αγάπη.
*Οι φωτογραφίες είναι από το Studio Panoulis
