Ένα κείμενο για την Coffee Island, τον καφέ, την ορθή φιλοσοφία του αλλά και για το ελληνικό επιχειρείν στην καλύτερη και πιο cool εκδοχή του
Η αλήθεια είναι πως όταν ξεκινάς να διαβάσεις ένα blog που έχει στον τίτλο του το όνομα της γνωστής αλυσίδας Coffee Island, περιμένεις να διαβάσεις ένα κείμενο αμιγώς για τον καφέ. Εδώ λοιπόν δεν θα συμβεί αυτό. Και ναι θα σου μιλήσω και για τον καφέ, αλλά κυρίως θέλω να σου μιλήσω για τους λόγους για τους οποίους πλέον κάνω κύκλο για να φτάσω στη δουλειά μου, προκειμένου να σταματήσω να πάρω τον καφέ μου από το Coffee Island. Και αυτοί οι λόγοι δεν σχετίζονται πρωτίστως με τον ίδιο τον καφέ -ο οποίος παρεμπιπτόντως είναι όντως πάρα πολύ καλός-, αλλά με αυτά που είδα και άκουσα σε ένα πρόσφατο ταξίδι μου στην Πάτρα, όπου βρίσκονται τα κεντρικά γραφεία και το εργοστάσιο της εταιρείας Coffee Island.

Καταρχάς να ξεκινήσω από το βασικό και αυτό που μόλις ανέφερα παραπάνω, η εταιρεία Coffee Island είναι ελληνική (προσωπικά δεν το ήξερα καν), έχει 419 καταστήματα σε όλη την Ελλάδα και την Κύπρο (και όταν λέω σε όλη την Ελλάδα, δεν εννοώ μόνο στις μεγάλες πόλεις, αλλά και στις απομακρυσμένες επαρχίες, εκεί που υπάρχει μόνο το μπακάλικο και το καφενείο του χωριού) και έχει καταστήματα στο Λονδίνο και το Τορόντο, ενώ άμεσα πρόκειται να ανοίξουν και το πρώτο τους κατάστημα στο Dubai. To logo τους έχει στο κέντρο του φλιτζάνι του καφέ και τα πέταλα του λουλουδιού γύρω γύρω αντιπροσωπεύουν τα κύρια χαρακτηριστικά της διαδικασίας παραγωγής του καφέ: τη φωτιά, το νερό, το ταξίδι, τον κόκκο και το φυτό. Tα κεντρικά λοιπόν γραφεία και το εργοστάσιο της εταιρείς βρίσκονται στην Πάτρα. Δεν θα αναφερθώ καν στο πόσο σημαντικό είναι να υπάρχουν εταιρείες αυτού του μεγέθους εκτός της Αθήνας, προσφέροντας δουλειά και κίνητρα στους ανθρώπους να μείνουν στον τόπο τους και να μεγαλουργήσουν εκεί. Το θεωρώ αυτονόητο και δεν θα το αναλύσω. Θα πω μόνο πως από το 1999 που άνοιξε το πρώτο καφεκοπτείο Coffee Island στην καρδιά της Πάτρας μέχρι σήμερα που μιλάμε για μία γιγαντιαία επιχείρηση, τα κεντρικά παραμένουν εκεί. Και ναι κυρίως θέλω να σου μιλήσω για την εταιρεία, γιατί, όπως ακριβώς σταμάτησα να παίρνω καφέ από αλυσίδα για την οποία κυκλοφόρησε ευρέως ο αίσχιστος τρόπος που συμπεριφέρεται στους υπαλλήλους της, έτσι ακριβώς πρέπει να επαινούμε τις εταιρείες εκείνες που επιλέγουν να δίνουν το σωστό παράδειγμα σε επίπεδο δημιουργικότητας και ποιότητας και να στηρίζονται (και να στηρίζουν) στον ανθρώπινο παράγοντα.

Για να μην μακρηγορώ -το οποίο συνηθίζω- και σε κουράσω -το οποίο ελπίζω πως δεν συνηθίζω- θέλω να σου πω πως ο λόγος που πλέον πίνω καφέ από τα Coffee Island είναι πως αυτό που είδα εκεί με έπεισε και θέλω να το μοιραστώ μαζί σου, όχι για να σε πείσω, αλλά για να ξέρεις πως υπάρχει και αυτό το ελληνικό επιχειρείν. Είδα μία εταιρεία που ανήκει σε μία ελληνική οικογένεια και μεγαλουργεί, που επιμένει να παραμένει στην Πάτρα από όπου ξεκίνησε, ενώ έχει ανοίξει τα φτερά της στις πέντε σχεδόν ηπείρους, για να στηρίζει τον τόπο της, να μιλάει για τους baristi της (τους ανθρώπους που φτιάχνουν τον καφέ στα franchise μαγαζιά της στην Κομοτηνή, την Έδεσσα, το Λασίθι, τη Ζάκυνθο, την Κω, έτσι, όχι τα στελέχη του γραφείου που παίρνουν τις μεγάλες οικονομικές αποφάσεις) με ένα σεβασμό και μία προστατευτική διάθεση που λίγες φορές έχω συναντήσει στη ζωή μου. Είδα τον CEO της, Κωνσταντίνο Κωνσταντινόπουλου, να "γκρινιάζει" γιατί τον έβαλαν να φορέσει σακάκι για τους δημοσιογράφους (εμείς ήμασταν αυτοί!) και να περιγράφει με μηδέν κόμπλεξ και δηθενιά το πόσο δύσκολο του ήταν να γίνει ειδικός στον καφέ (όλοι οι άνθρωποι που εργάζονται εκεί από τον CEO έως τον αποθηκάριο, σε διαφορετικό level ο καθένας, έχουν πιστοποιηθεί για τις γνώσεις τους στον καφέ), καθώς μέχρι την ημέρα που ανέλαβε τη θέση του έπινε φραπέ και ιδέα δεν είχε για flat whites, cold brews, microbubbles, coffee berries και φάρμες καφέ στη Βραζιλία. Είδα ένα πεντακάθαρο εργοστάσιο ευρωπαϊκών προδιαγραφών με ανθρώπους χαμογελαστούς και ήρεμους, είδα evaluation forms με φορά από κάτω προς τα πάνω, όπου ο χαμηλότερος στην ιεραρχία κρίνει τον ανώτερο (και το κάνουν στα αλήθεια, όχι να είχαμε να λέγαμε). Είδα το Coffee Campus, μία κανονική σχολή για τον καφέ, όπου εκπαιδεύονται και ενημερώνονται όλοι οι άνθρωποι της Coffee Island σε επίπεδο πιστοποίησης SCA και λειτουργεί με βάση τη λογική της δια βίου μάθησης για να μπορούν οι barista και όλοι οι εργαζόμενοι να επεκτείνουν τις γνώσεις και την ενημέρωσή τους. Έμαθα πως τα στελέχη της εταιρείας σε μεγάλο ποσοστό είναι παιδιά που ξεκίνησαν από baristi στα μαγαζιά. Έμαθα πως ο καφές τους εισάγεται σε μορφή Direct Trade στα αλήθεια, αφού είδα τις φωτογραφίες, τα βίντεο και τα στιγμιότυπα από τους αληθινούς παραγωγούς στη Βραζιλία, στην Αιθιοπία, στη Γουατεμάλα και όπου αλλού να συνομιλούν με τους ανθρώπους της εταιρείας που είχα εκείνη τη στιγμή δίπλα μου. Είδα γνώση, αλήθεια, κίνητρο, επιβράβευση, σεβασμό και εκτίμηση. Είδα ανθρώπους που αγαπούν αληθινά τη δουλειά τους, γιατί κάποιος τους ενέπνευσε να την αγαπήσουν.

Για εμένα αυτά αρκούν. Όμως δεν είναι μόνο αυτά, γιατί όταν μιλάμε για καφέ σημασία έχει φυσικά και ο ίδιος ο καφές. Εδώ κάπου να σημειώσω πως ο Παναγιώτης Κωνσταντινόπουλος, Δ/ντης R&D και υπεύθυνος της λειτουργείας του δικτύου της Coffee Island, είναι πιστοποιημένος από τoν CQI (Coffee Quality Institute), μία πιστοποίηση που έχουν μόνο 10 άτομα στην Ελλάδα αυτή τη στιγμή που μιλάμε. Το σημειώνω αυτό για να πω πως οι άνθρωποι της Coffee Island δεν έμειναν στα βασικά, αλλά πραγματικά θέλουν να ξέρουν το αντικείμενο στο οποίο δουλεύουν. Έτσι λοιπόν φροντίζουν να παράγουν μόνο κορυφαίο καφέ, ο οποίος έρχεται απευθείας από τις φάρμες (το Direct Trade που λέγαμε παραπάνω), ελέγχεται, φυλάσσεται και καβουρδίζεται στις εγκαταστάσεις της Πάτρας και από εκεί φεύγει και πηγαίνει στα 419 μαγαζιά τους και στο φλιτζάνι μας.
Στην αρχή καβουρδίζουν ένα μικρό δείγμα του καφέ -περίπου 1 κιλό- σε μία πολύ όμορφη μικρή μηχανή, ώστε να ελέγξουν το προϊόν τους.

Όταν βεβαιωθούν πως το προϊόν του είναι αυτό που επιθυμούν, το περνούν είτε στην μηχανή roasting 10 κιλών, που είναι για τις specialty ποικιλίες.

Είτε στη μηχανή roasting 120 κιλών, που είναι για τη μεγάλη παραγωγή.

Και επειδή ακριβώς τα παιδιά αυτά θέλουν να φέρουν τον "εκδημοκρατισμό" του specialty coffee και να δώσουν την ευκαιρία σε κάθε άνθρωπο να γνωρίσει τον καλό καφέ, ξεκίνησαν το Microfarm Project. Τι είναι αυτό; Είναι μία σειρά από Limited Edition καφέδες, που προέρχονται από μικρές οικογενειακές φάρμες σε διάφορα μέρη του κόσμου, και κάθε φορά λανσάρεται ένας Limited Edition καφές και πωλείται για μικρό χρονικό διάστημα στα καταστήματα της εταιρείας. Η Coffee Island φροντίζει αυτοί οι πολύ ιδιαίτεροι καφέδες να πωλούνται σε πολύ λογικές τιμές, ώστε να είναι προσιτοί στο ευρύ κοινό (κάτι που μπορούν να κάνουν καθώς έχουν μία πραγματική σχέση Direct Trade με τους παραγωγούς), και οι εργαζόμενοι να εξηγούν στους πελάτες όλα τα χαρακτηριστικά και τις ιδιαιτερότητες αυτών των "σπάνιων" ποικιλιών, αλλά παράλληλα φροντίζει για τη βιωσιμότητα των εκτάσεων καλλιέργειας, τις δίκαιες συνθήκες των ανθρώπων που δουλεύουν στις φάρμες, την ανάπτυξη πρωτοποριακών μεθόδων για την καλλιέργεια και τη συγκομιδή κλπ. Σήμερα λοιπόν κυκλοφορεί ο 14ος καφές της σειράς Microfarm Project και πρόκειται για τον Ethiopia Guji. Είναι ένας ακόμη limited edition καφές, 100% Specialty Arabica, με πολύπλοκα αρώματα και μοναδικό γευστικό προφίλ. Ο Ethiopia Guji καλλιεργήθηκε στην Αιθιοπία, τη γενέτειρα του καφέ και το όνομα Guji, προέρχεται από την ομώνυμη φυλή των ανθρώπων της περιοχής. Μικρές οικογενειακές φάρμες, με ελάχιστο αριθμό καφεόδεντρων, η καθεμιά καλλιέργησαν τον Ethiopia Guji σε υψόμετρο 1755 μέτρων, στην περιοχή Oromia. Μερικά σακιά πράσινου κόκκου καβουρδίστηκαν με artisan ψήσιμο αναδεικνύοντας το μοναδικό γευστικό προφίλ που δε μπορεί να επαναληφθεί.
Για περισσότερα tidbits και γευστικές ανταποκρίσεις τη στιγμή που συμβαίνουν ακολουθήστε το @kounelly στο Instagram.
* Tidbit : a small piece of food
: a small piece of news or interesting information