Θαυμάζει τα φαινόμενα της φύσης, αναζητά την ηρεμία, αποτυπώνει όσα ξεχωρίζει με συναίσθημα. Στην Art Athina 2025, ο Νικόλαος Ντε Γκρες παρουσιάζει μία φωτογραφική αποτύπωση του Ναού του Ποσειδώνα στο Σούνιο. Πριν βρεθείτε στη φουάρ, o Νικόλαος μιλά αποκλειστικά στη Madame Figaro.
"Μέσα από τα φωτογραφικά μου έργα δεν προσπαθώ απλά να αποτυπώσω αυτό που αντικρίζω, αλλά να μεταδώσω το συναίσθημα που μου προκαλεί η θέασή του", μού εκμυστηρεύεται ο Νικόλαος Ντε Γκρες σε ένα διάλειμμα από το privé lunch που παρέθεσαν η Βέτα και Λώρα Τσουκαλά, οι γυναίκες πίσω από τη Stefanidou Tsoukala Gallery, η οποία φιλοξενεί στη φετινή Art Athina ένα καινούριο έργο του καλλιτέχνη. "Να μεταφέρω την ενέργεια του σημείου", προσθέτει αναφερόμενος στο φωτογραφικό του τρίπτυχο, το οποίο αποτυπώνει σε ασπρόμαυρη εκδοχή τον Ναό του Ποσειδώνα στο Σούνιο.
Για να αποτυπώσει, όπως είχε οραματιστεί, το προαναφερθέν τοπόσημο χρειάστηκε να το επισκεφτεί τις πρωινές ώρες, τότε που ο κόσμος δεν έχει ακόμα δηλώσει την αθρόα προσέλευσή του. Συνθήκη απολύτως λογική για έναν άνθρωπο που αναζητά την ησυχία, ενώ αν δεν καταφέρει να τη βρει, γνωρίζει πώς να απομονώνει τον θόρυβο και να συγχρονίζει το μυαλό με τη ματιά του.
Το ασπρόμαυρο έργο του λειτουργεί ως το ιδανικό σκηνικό πίσω ακριβώς από την εμβληματική καρέκλα Klismos του 20ού αιώνα, σχεδιασμένη από τον T.H. Robsjohn- Gibbings σε συνεργασία με τους Σούζαν και Ελευθέριο Σαρίδη, η οποία παρουσιάζεται στο περίπτερο της Stefanidou Tsoukala Gallery στην Art Athina. Η συνύπαρξή τους μετατρέπεται σε μία ενδιαφέρουσα συνδιαλλαγή ανάμεσα στο παρελθόν και το παρόν, μία γέφυρα ανάμεσα στη διαχρονικότητα του ελληνικού πολιτισμού και τη σύγχρονη δημιουργία. Κάτι που, κρίνοντας από την αποκλειστική μας κουβέντα για τη Madame Figaro, γοητεύει καλλιτεχνικά και τον ίδιο.
Τον φετινό Σεπτέμβριο σας συναντάμε στην Art Athina με μία φωτογραφική αποτύπωση του Ναού του Ποσειδώνα στο Σούνιο. Πότε τραβήξατε το εν λόγω στιγμιότυπο;
Δεν μου είναι εύκολο να προσδιορίσω με ακρίβεια τη χρονική στιγμή. Αυτό που θυμάμαι σίγουρα είναι πως ήταν Φεβρουάριος, αρκετά νωρίς το νωρίς, συνειδητά μόνος. Είχα φτάσει στην πύλη εισόδου χωρίς κάποιο πρόσωπο μαζί μου, κάτι το οποίο προκάλεσε έκπληξη στην υπεύθυνη (γελάει) που μόλις είχε φτάσει για να επιτρέψει την πρόσβαση στο μνημείο.
Τι σας γοήτευσε στον Ναό του Ποσειδώνα και αποφασίσατε να πρωταγωνιστήσει στο νέο σας έργο;
Η ενέργειά του. Διαθέτει μία τρομερή αύρα αυτό το σημείο. Μπορεί να το αντιληφθεί κανείς καλύτερα, αν το βιώσει όπως εγώ: μόνος του, το πρωί. Εκείνη τη στιγμή, συνειδητοποιείς το μεγαλείο του.
Από τη συζήτησή μας αντιλαμβάνομαι ότι αναζητάτε την ηρεμία...
Όταν φωτογραφίζω, θέλω απόλυτη ησυχία. Ίσως επειδή αυτό που προσπαθώ, όταν εστιάζω με τον φακό μου, δεν είναι απλά να αποτυπώσω αυτό που αντικρίζω, αλλά να μεταδώσω το συναίσθημα που μου γεννά.
Πόσο εύκολο είναι αυτό;
Είναι εύκολο όταν βρίσκεται κανείς στο σωστό σημείο την κατάλληλη στιγμή. Μου αρέσει να κάνω τη δουλειά μου μόνος μου. Σε περίπτωση που είναι κάποιος μαζί μου, αυτή θα είναι κατά κανόνα η σύζυγός μου.
Κι αν δεν μπορείτε να βρείτε την επιθυμητή ησυχία, πώς πράττετε;
Πλέον, έχω καταφέρει, με κάποιον τρόπο, να τη δημιουργώ. Πρόσφατα, είχαμε την έκλειψη της Σελήνης, ένα φαινόμενο το οποίο συνέβη ξανά το 2017 και το είχα αποτυπώσει με τον φακό μου. Τότε, θυμάμαι είχα ανέβει στην ταράτσα του σπιτιού. Από κάτω, γινόταν party, κάτι που σημαίνει ότι υπήρχε φασαρία. Κατάφερα να απομονώσω τον ήχο, μία πολύτιμη ικανότητα για τη δουλειά μου.
Σήμερα, την ώρα που βλέπω μέσα από το αισθητήρα και εστιάζω σε εκείνο που θέλω να αποτυπώσω, εμποδίζω νοητά κάθε εξωγενή παράγοντα. Συγκεντρώνομαι τόσο πολύ, που για να καταλάβετε τον βαθμό, αν έρθει κάποιος και με ακουμπήσει, αισθάνομαι σαν να με ξυπνά από όνειρο. Μία φορά θέλησα να αποτυπώσω μία προγραμματισμένη, από άποψη μετεωρολογικής πρόβλεψης, καταιγίδα, η οποία δεν ήρθε τελικά ποτέ. Ευτυχώς. Γιατί, αν και η καταιγίδα δεν πραγματοποιήθηκε, σχηματίστηκε αυτό το μοναδικό σκηνικό της φύσης με τα σύννεφα και το χρώμα του ουρανού που όταν σταμάτησα, είπα στους φίλους μου ότι ήταν τα καλύτερα 45 λεπτά που έχω ζήσει. Εκείνοι αποκρίθηκαν ότι είχαν περάσει τρεις ώρες. Ήμουν, όμως, τόσο συγχρονισμένος με τη στιγμή που δεν το είχα συνειδητοποιήσει.
Αν μου ζητούσατε ένα μυστικό επιτυχίας, θα σας έλεγα ότι αυτό είναι να βάζετε το κινητό στο αθόρυβο.
Παρατηρώντας τα έργα σας, διαπιστώνω ότι γοητεύεστε από τη φύση.
Στον υπερθετικό βαθμό. Είτε τα σχεδίασε ο Θεός, είτε η Μητέρα Φύση (ο καθένας έχει τα δικά του πιστεύω), τα φυσικά φαινόμενα έχουν μία ιδιαίτερη μαγεία, στα μάτια μου. Αισθάνομαι ευγνώμων που όταν τα αντικρίζω μπορώ αφενός να αναγνωρίσω τη γοητεία τους και αφετέρου να την αναπαράγω μέσω της τέχνης μου. Και στο σκηνικό με την καταιγίδα, όσο και στο Ναό του Ποσειδώνα στο Σούνιο, άκουσα τον εαυτό μου να λέει ενδόμυχα "ευχαριστώ". Η ευγνωμοσύνη είναι βαθύ συναίσθημα.
Πότε αισθάνεστε ότι ένα έργο σας είναι έτοιμο για να παρουσιαστεί στον θεατή;
Η απάντηση διαφέρει. Μπορεί να χρειαστούν από ένα κλικ μέχρι εκατοντάδες. Το εύρος είναι μεγάλο. Συνήθως, τραβάω ορισμένα κλικ σε επανάληψη και μετά από ένα σημείο μία φωνή μέσα μου, μού λέει να σταματήσω, ότι έχω αυτό που επιθυμούσα. Ακόμη κι αν αναφέρομαι σε ένα κλικ, νιώθω ότι έχω επιτεύξει τον σκοπό μου.
Ποια είναι η μέθοδος που εφαρμόζετε;
Η διαδικασία που ακολουθώ έχει διάφορα στάδια. Η αρχή γίνεται με την ανίχνευση του χώρου και του στοιχείου που επιθυμώ να αποτυπώσω. Το δεύτερο είναι η στιγμή λήψης. Το επόμενο, τρίτο στάδιο, πραγματοποιείται όταν επιστρέφω στο σπίτι και αφορά στο να περάσω μία – μία τις φωτογραφίες στον υπολογιστή. Ακολουθεί η επεξεργασία, η οποία γίνεται σε ελάχιστο βαθμό – η παρέμβαση επικεντρώνεται στο να διορθώσω μία λεπτομέρεια που μπορεί να υπάρχει στην άκρη του κάδρου. Δεν θα αλλάξω το βάθος και την υφή του χρωμάτων.
Υπάρχει κάποιο πρόσωπο στο οποίο παρουσιάζετε το έργο σας πρώτο;
Τώρα, πλέον, η σύζυγός μου, Χρυσή Βαρδινογιάννη, η οποία τρέφει επίσης ιδιαίτερη αδυναμία στην τέχνη. Στη συνέχεια, με ανθρώπους που έχουν γνώση της δουλειάς.
Το έργο του Νικόλαου Ντε Γκρες παρουσιάζεται στο περίπτερο της Stefanidou Tsoukala Gallery, στο πλαίσιο της Art Athina, μέχρι και την Δευτέρα 22 Σεπτεμβρίου. Η επόμενη εικαστική του παρουσία αναμένεται τον Οκτώβριο στον Λονδίνο και τις αρχές της επόμενης χρονιάς στη Ντόχα.
