Απειλές, εκφοβισμός, ξυλοδαρμοί, σεξουαλική παρενόχληση, διαπόμπευση μαθητών που οδηγούν σε απόπειρες αυτοκτονίας, ωμή βία και χυδαίες φραστικές επιθέσεις στα ελληνικά σχολεία. Περίληψη σε τρεις λέξεις: το bullying σκοτώνει. Και η σιωπή είναι συνενοχή. <br />
Τα περιστατικά είναι καθημερινά:
στα μέσα του περασμένου Φεβρουαρίου ένα 14χρονο κορίτσι, στην Πάτρα, έπεσε θύμα ξυλοδαρμού από δύο συμμαθητές της την ώρα του διαλείμματος. Προ διετίας, σε «καλό» αθηναϊκό σχολείο, ένα κορίτσι 16 ετών –πρώτη μαθήτρια και σημαιοφόρος– υπέστη νευρικό κλονισμό και έκανε δύο απόπειρες αυτοκτονίας. Αιτία ήταν η διαδικτυακή «επίθεση» που δέχτηκε στο facebook από ένα ψεύτικο προφίλ, που εμφανιζόταν σαν δικό της. Ύστερα από έρευνα πολλών ημερών, η Διεύθυνση Ηλεκτρονικού Εγκλήματος ανακάλυψε πως ένοχος ήταν ένας συμμαθητής της, ο ας πούμε δεύτερος στην τάξη, ο οποίος ζήλευε τις επιδόσεις της! Πριν από 15 μέρες, μια ακόμα 15χρονη σε σχολείο της Αττικής έκανε απόπειρα αυτοκτονίας καταναλώνοντας χάπια, επειδή, όπως κατήγγειλε η οικογένειά της, είχε πέσει θύμα σχολικού εκφοβισμού. Οι συμμαθητές της την κορόιδευαν, της έκλεβαν το χαρτζιλίκι, τη χτυπούσαν και την έβριζαν. Η φράση «το bullying σκοτώνει» ακούγεται πομπώδης, βαριά, όμως η πραγματικότητα είναι ακόμα πιο δυσβάσταχτη: στις 3 Φεβρουαρίου του 2006, ο 11χρονος Άλεξ Μεσχισβίλι, δολοφονήθηκε σε κεντρική πλατεία της Βέροιας, από μια ομάδα «νταήδων» συνομηλίκων του. Μέχρι σήμερα, το πτώμα του δεν έχει βρεθεί.
Αυτά είναι τα γεγονότα. Η θεωρία πίσω απ’ αυτά λέει πως η άγρια, ζωώδης ανθρώπινη φύση, ο «νόμος του ισχυρού»
Σύμφωνα με τον Olweus, σχολική βία και σχολικός εκφοβισμός παρατηρείται όταν «ένα παιδί εκτίθεται, κατ’ επανάληψη και σε διάρκεια χρόνου, σε αρνητικές πράξεις από ένα ή περισσότερα άτομα». Ως «αρνητική πράξη» ορίζεται εκείνη με την οποία «ένα άτομο προκαλεί εσκεμμένη βλάβη ή συναισθηματική δυσκολία σε άλλο άτομο, μέσω σωματικής επαφής, λεκτικά ή με άλλους τρόπους». Σήμερα γνωρίζουμε ότι αυτοί οι «άλλοι τρόποι» είναι ένας μεγάλος κατάλογος σκληρότητας, που περιλαμβάνει όλα όσα μπορούν να «εξοντώσουν» ένα μικρό παιδί: άσκηση φυσικής βίας, χτυπήματα, τσιμπήματα, δαγκωνιές, σπρωξίματα, εσκεμμένο ή συχνό αποκλεισμό από παρέες και ομαδικές δραστηριότητες, κοινωνική απομόνωση, σεξουαλική παρενόχληση, πειράγματα, παρατσούκλια, κοροϊδία, απειλές και εκβιασμό, βρισιές που αφορούν τη φυλή, την εθνικότητα, τη θρησκεία, την ταυτότητα αναπηρίας ή τη σεξουαλική ταυτότητα του θύματος, κλοπές ή/και ζημιές στα προσωπικά του αντικείμενα, διάδοση κακοηθών και ψευδών φημών. Στην παραπάνω λίστα, εσχάτως, προστέθηκε και το cyber bullying. Δηλαδή, μια «επαναλαμβανόμενη και εκ προθέσεων βλάβη που προκαλείται διαμέσου της χρήσης ηλεκτρονικών υπολογιστών, κινητών τηλεφώνων κι άλλων ηλεκτρονικών συσκευών». Πολλές, πολύ προσεκτικά επιλεγμένες λέξεις, που -βαλμένες στη σειρά- περιγράφουν το κοινό «νταηλίκι»…
ΕΝΑΣ ΣΤΟΥΣ ΔΕΚΑ ΜΑΘΗΤΕΣ ΕΙΝΑΙ ΘΥΜΑ BULLYING
Κάποιος θα μπορούσε να ισχυριστεί ότι o εκφοβισμός είναι και/ή ζήτημα αξιολόγησης. Στο παρελθόν, όταν δύο παιδιά έρχονταν στα χέρια στο προαύλιο του σχολείου, οι μεγάλοι το θεωρούσαν συνήθως παιχνίδι, πείραγμα, μέρος του τελετουργικού μιας διαδικασίας ενηλικίωσης. Από πότε όμως το «πείραγμα» έγινε bullying;
«Τέτοιου είδους περιστατικά συνέβαιναν και στο παρελθόν, όμως δεν καταγράφονταν», εξηγεί ο κ. Στέφανος Αλεβίζος, ψυχολόγος από το Χαμόγελο του Παιδιού. «Τώρα πια όμως καταγράφονται, άρα μπορούμε να είμαστε πιο συγκεκριμένοι για ορισμένα πράγματα, εφόσον έχουμε στοιχεία. Και τα στοιχεία της δικής μας έρευνας δείχνουν πως, για παράδειγμα, το 10-15% των μαθητών, κυρίως αγόρια (ποσοστό που γίνεται 1 στα 3 παιδιά στη δευτεροβάθμια εκπαίδευση) βίωσε ή βιώνει ακόμα εκφοβισμό, είτε στο σχολείο είτε στο Διαδίκτυο».
Η ίδια έρευνα που πραγματοποίησε το Χαμόγελο του Παιδιού σε 16.227 μαθητές σε 6 χώρες της Ευρώπης κατέγραψε ακόμα πως 1 στους 2 μαθητές έχει γίνει μάρτυρας βίαιων περιστατικών, τα οποία ολοένα αυξάνονται στα σχολεία. Αντίστοιχα, το ποσοστό των θυτών ανέρχεται στο 5% του μαθητικού πληθυσμού, ενώ η αναλογία των εμπλεκομένων σε περιστατικά βίας, αγοριών και κοριτσιών είναι 3 προς 1 – σημειωτέον, τα αγόρια υπερτερούν σε περιστατικά σωματικής βίας, ενώ τα κορίτσια σε περιπτώσεις λεκτικής βίας.
Κατά τα άλλα, η μορφή που παίρνει συνήθως το bullying είναι η χρήση κοροϊδευτικών ονομάτων (60,69%), ακολουθούν τα σπρωξίματα, τα χτυπήματα (45,39%) και τα πειράγματα λόγω εξωτερικής εμφάνισης (36,3%). Ιδιαίτερα ανησυχητικό κρίνεται το γεγονός ότι το 14,26% των παιδιών που ερωτήθηκαν δήλωσε ότι έπεσε θύμα ανάρτησης εξευτελιστικών φωτογραφιών στο facebook και το 12,82% της διάδοσης παρόμοιων φωτογραφιών μέσω κινητού. Συνολικά –και αυτά είναι στοιχεία που προκαλούν κατάπληξη– η Ελλάδα βρίσκεται στην τέταρτη θέση στα περιστατικά σχολικού εκφοβισμού με ποσοστό 31,98% (σ.σ. πρώτη είναι η Λιθουανία με ποσοστό 51,65%, δεύτερη η Εσθονία με 50,20% και τρίτη η Βουλγαρία με 34,66%).
«Σε κάθε περίπτωση», εξηγεί ο κ.Αλεβίζος, «πρέπει να διακρίνουμε το bullying από το απλό πείραγμα ή τον τυχαίο καβγά δύο παιδιών σε μια σχολική αυλή. Αυτό που τα διακρίνει είναι η ένταση, η διάρκεια, η επανάληψη μιας κατάστασης και –κυρίως– η ανισορροπία δύναμης μεταξύ του παιδιού που εκφοβίζει και του παιδιού που εκφοβίζεται». Η κρίση, η αύξηση της φτώχειας και της εγκληματικότητας, η υπέρμετρη προβολή και ηρωοποίηση της βίας, οι ανισότητες, ο ρατσισμός, αλλά και η καταπιεστική φύση του σχολείου, η οικογενειακή αποξένωση, η έλλειψη ενδιαφέροντος από γονείς ή καθηγητές, είναι όλα παράγοντες που «ενοχοποιούνται» –άλλος περισσότερο και άλλος λιγότερο– για το σχολικό bullying. «Ό,τι συμβαίνει στον κόσμο των ενηλίκων επηρεάζει άμεσα τον κόσμο των παιδιών. Παλιά οι άνθρωποι στις γειτονιές δεν κλείδωναν τις πόρτες – και τότε υπήρχε βία, αλλά άλλου είδους. Σήμερα, ακόμα και στις «οικογενειακές» πολυκατοικίες οι άνθρωποι κλειδώνουν τις πόρτες τους. Αυτή η ανασφάλεια, η ένταση, η βία, η επιθετικότητα του ενήλικου κόσμου, μοιραία έχει ως αποδέκτες και τα παιδιά. Αλλάζει, βέβαια καθημερινά, εξελίσσεται, αλλάζουν τα χαρακτηριστικά της. Σήμερα, π.χ., μας απασχολεί η διαδικτυακή βία, που δεν υπήρχε παλιότερα. Από κει και πέρα, ένα παιδί που υφίσταται bullying στο σπίτι του –όχι απαραίτητα σωματική βία, αλλά ένα παιδί που υποτιμάται, που δεν νιώθει ασφάλεια στο περιβάλλον του κ.λπ.– υπάρχει σοβαρή πιθανότητα να πέσει θύμα bullying ή να ασκήσει το ίδιο εκφοβισμό. Να επαναλάβει δηλαδή αυτό που βιώνει, με τον ένα ή με τον άλλο τρόπο», καταλήγει ο κ. Αλεβίζος.
Συνέχεια στη σελίδα 2
«ΤΑ ΘΥΜΑΤΑ ΤΟΥ BULLYING BIΩΝΟΥΝ ΕΝΟΧΙΚΑ ΣΥΝΑΙΣΘΗΜΑΤΑ»
Ηδεύτερη και πιο σημαντική παράμετρος του bullying είναι φυσικά τοαποτέλεσμα της πράξης – ένα αποτέλεσμα βαθιά τραυματικό, με σοβαρές,μακροχρόνιες συνέπειες. Τα παιδιά που εκφοβίζονται έχουν, σύμφωνα μετους ψυχολόγους, περισσότερες πιθανότητες να υποφέρουν από κατάθλιψη καιάγχος, έχουν συχνά τάσεις αυτοκτονίας, ενδέχεται να εμφανίσουνσωματικές διαταραχές (πονοκεφάλους, ημικρανίες, δερματικά προβλήματα,έλκος, αϋπνίες, διατροφικές ανωμαλίες κ.λπ.) ή ψυχωτικά συμπτώματα στηνεφηβεία. Επιπλέον, η απόδοσή τους στο σχολείο πέφτει, ενώ είναισυνηθισμένο να αντιδρούν και τα ίδια με βιαιότητα - σε μια άλλη φάση τηςζωής του, το θύμα μπορεί να γίνει θύτης. Συμπτώματα κατάθλιψης, άγχους,κατάχρηση αλκοόλ ή ναρκωτικών, καθώς και άλλα προβλήματα ενδέχεται ναεμφανίσουν ακόμα και τα παιδιά-θεατές, οι αμέτοχοι δηλαδή μάρτυρες ενόςπεριστατικού bullying που καλούνται να το «θάψουν» και να τοαποσιωπήσουν.
«Αυτό που βλέπουμε στα σχολεία πουεπισκεπτόμαστε», σημειώνει ο κ.Στέφανος Αλεβίζος, «είναι πως τα παιδιάπου υφίστανται bullying, πιστεύουν πως τους αξίζει ( !) αυτό που τουςσυμβαίνει. Βιώνουν βαθιά ενοχικά συναισθήματα και αυτή, νομίζω, πωςείναι η πρόκληση που έχουμε να διαχειριστούμε: τα παιδιά θα πρέπει ναξέρουν πως ό,τι και να κάνουν ή να έχουν κάνει, ό,τι κι αν έχουν πει,όπως κι αν είναι η εξωτερική τους εμφάνιση, δεν έχει κανείς το δικαίωμανα τα χτυπήσει, να τα βρίσει ή να τα αγγίξει με τρόπο που δεν είναισωστός. Αν γίνει, σίγουρα δεν φταίνε εκείνα. Και σίγουρα δεν πρέπει ναμείνει μυστικό. Το bullying δυστυχώς καλύπτεται από ένα πέπλο σιωπής,είναι ταμπού – είτε γιατί το θύμα δεν θέλει να μιλήσει για ό,τι τουσυμβαίνει είτε γιατί και ο γονιός δεν θέλει να μαθευτεί, για να μηνστιγματιστεί το παιδί. Όμως τέτοια μυστικά δεν πρέπει να υπάρχουν».
Τιπρέπει λοιπόν να κάνει ένας γονιός, που ανακαλύπτει πως το παιδί τουέχει υποστεί, ή συνεχίζει να υφίσταται, βία στο σχολείο του; «Αρχικάπρέπει να απενοχοποιήσoυμε το παιδί μας. Να του πούμε πως “ ό,τι κι ανσου έχει συμβεί, δεν φταις εσύ”, να του εξηγήσουμε πως κανείς δεν έχειδικαίωμα να του φέρεται έτσι και να το ευχαριστήσουμε που μοιράζεται τομυστικό του μαζί μας. Έπειτα, πρέπει να ακούσουμε προσεκτικά ό,τι έχεινα μας πει, χωρίς να κατευθύνουμε τη συζήτηση. Να το αφήσουμε ναεκφράσει τα συναισθήματα του θυμού, του φόβου, της ντροπής, της ενοχήςπου ενδέχεται να έχει, να του εξηγήσουμε πως δεν είναι το μόνο παιδί στοοποίο συνέβη κάτι τέτοιο και μετά, να αποφασίσουμε μαζί του, πώς θαδράσουμε. Από κει και πέρα, προσωπικά θεωρώ πως είναι πολύ σημαντικό ναενημερωθεί ο εκπαιδευτικός και το σχολείο. Ακόμα κι αν, τελικά, το θέματο λύσουν τα δυό παιδιά μεταξύ τους, αυτό θα πρέπει να γίνει με τηβοήθεια του δάσκαλου και όχι με παρέμβαση των γονιών. Στόχος μας πρέπεινα είναι η προστασία του παιδιού μας, όχι η τιμωρία του άλλου παιδιού ή ηαντεκδίκηση».
ΓΡΑΜΜΗ SOS
Για τη διαχείρισηπεριστατικών σχολικής βίας και εκφοβισμού, λειτουργεί η ΕθνικήΤηλεφωνική Γραμμή για τα Παιδιά SOS 1056. Δέχεται κλήσεις όλο το 24ωρο,στελεχώνεται με κοινωνικούς λειτουργούς και ψυχολόγους από το «Χαμόγελοτου Παιδιού», και παρέχει –δωρεάν και ανώνυμα– ψυχολογική στήριξη σεπαιδιά και εφήβους, καθώς και συμβουλευτική σε γονείς καιεκπαιδευτικούς.
Πιθανές ενδείξεις που υποδηλώνουν ότι ένα παιδί έχει πέσει θύμα βίας και εκφοβισμού στο σχολείο είναι:
- Η μειωμένη διάθεσή του ή η άρνησή του να πάει στο σχολείο.
- Οι αδικαιολόγητες απουσίες του.
- Η απροσδόκητη πτώση της μαθησιακής του επίδοσης.
- Το γεγονός ότι περνά τον χρόνο του στα διαλείμματα κοντά στους εκπαιδευτικούς και τσα γραφεία.
- Η εμφάνιση ψυχοσωματικών προβλημάτων (πονοκέφαλος, στομαχόπονος, αϋπνίες, έντονη ονυχοφαγία, τικ, ανορεξία ή βουλιμία...)
- Έντονες και αδικαιολόγητες αλλαγές στη διάθεση.
- Αλλαγές στις διαδρομές από τις οποίες συνήθιζε να πηγαίνει στο σχολείο ή να επιστρέφει στο σπίτι.
- Αδικαιολόγητα σκισμένα και κατεστραμμένα ρούχα, ανεξήγητα σημάδια και μελανιές στο σώμα ή άλλες ενδείξεις επίθεσης.
- Απώλεια προσωπικών αντικειμένων, χρημάτων κ.λπ.
- Άρνηση συμμετοχής σε σχολικές εκδηλώσεις και δραστηριότητες
Συνέχεια στη σελίδα 3
Συμεών Κεδίκογλου
«Πρέπει να φτάσουμε στον μαθητή και να σπάσουμε τη σιωπή».
Hέξαρση του bullying, η κρίση, η ένταση στην κοινωνία, η ρατσιστική βίακαι η ενεργοποίηση μαθητών και καθηγητών, κάτω από τη «στέγη» ενόςκρατικού Παρατηρητηρίου. Ο υφυπουργός Παιδείας και Θρησκευμάτων, κ.Συμεών Κεδίκογλου, εξηγεί πώς η εκστρατεία κατά του bullying φτάνει ωςτο τελευταίο σχολείο της χώρας, αλλά και γιατί κανένας δεν πρέπει πια νασιωπά μπροστά στη βία.
Τι είναι το Παρατηρητήριο για την πρόληψη της σχολικής βίας και του εκφοβισμού; Τι στόχο έχει;
ΤοΠαρατηρητήριο Πρόληψης έχει ως αποστολή τη μέριμνα για την πρόνοια καιτην ασφάλεια των μελών της σχολικής κοινότητας απέναντι στη σχολική βίακαι στον εκφοβισμό. Ξέρουμε ότι το ζήτημα της σχολικής βίας και τουεκφοβισμού προϋπάρχει του Παρατηρητηρίου και έχει ήδη απασχολήσειφορείς, εκπαιδευτικούς, πανεπιστήμια, εθελοντικούς οργανισμούς. Στόχοςτου Παρατηρητηρίου είναι να εκμεταλλευτεί αυτήν την εμπειρία και νασυντονίσει τις δράσεις επιμέρους φορέων υπό τη σκέπη του ΥπουργείουΠαιδείας. Και, τελικά, να συμβάλλει στην κατά το δυνατό πιο ολοκληρωμένηαντιμετώπιση του φαινομένου.
Από πότε λειτουργεί; Γιατί κρίθηκε αναγκαία η ενεργοποίησή του;
ΤοΠαρατηρητήριο δημιουργήθηκε τον Φεβρουάριο του 2013 και μέχρι τονΔεκέμβριο, η λειτουργία του περιοριζόταν στην καταγραφή του φαινομένου.Από την πρώτη στιγμή που ανέλαβα ως Υφυπουργός Παιδείας είδα όμως ότιαυτό δεν αρκεί. Έπρεπε να περάσουμε στη δράση, στην αποκεντρωμένη δράση,και να «φτάσουμε» σε κάθε μαθητή. Αυτό επιδιώκουμε με μια δέσμη δράσεωναπό τον Δεκέμβριο, που ενεργοποιήσαμε εκ νέου το Παρατηρητήριο.
Όπως είπατε, το φαινόμενο της σχολικής βίας, είναι παλιό. Γιατί το εντάξατε τώρα στις προτεραιότητές σας;
Ενδεχομένωςσήμερα, μέσα στις δύσκολες οικονομικές και κοινωνικές συνθήκες πουζούμε, η ένταση να έχει μεταφερθεί και στα σχολεία. Ή ακόμα το φαινόμενονα παίρνει και νέες μορφές, όπως είναι το cyber bullying και ηρατσιστική βία, καθώς οι κοινωνίες μεταβάλλονται. Εμείς, με τηνπροτεραιότητα που δώσαμε σε αυτά τα θέματα και στην ενεργοποίηση τουΠαρατηρητηρίου, θέλαμε να αναδείξουμε δύο βασικές αρχές και ναεκπληρώσουμε έναν διττό στόχο. Πρώτον, τον σεβασμό στη διαφορετικότητα.Είναι βαθιά μας πεποίθηση ότι είτε μιλάμε για το πιο απλό κρούσμαbullying είτε για ακραίες περιπτώσεις ρατσιστικής βίας, το νακατανοήσουμε ότι όχι μόνο πρέπει να ανεχθούμε, αλλά ότι έχουμε νακερδίσουμε από τη μοναδικότητα του κάθε ανθρώπου είναι πραγματικάκρίσιμο. Δεύτερον, στόχος μας είναι να φτάσουμε στον μαθητή και νασπάσουμε τη σιωπή. Φροντίζουμε μεν για τη διαμόρφωση ενός υποστηρικτικούπλαισίου για τα κρούσματα βίας και εκφοβισμού, αλλά όλα αυτά δεν έχουννόημα αν το bullying –και μαζί με αυτό οι γενεσιουργές αιτίες του– δενβγουν στο φως.
Σε απόλυτους αριθμούς, τα στοιχεία σας καταγράφουνέξαρση του bullying; Και αν ναι, πώς την εξηγείτε εξαιρώντας τηνπιεστική, οικονομική συγκυρία.
Ξέρετε, όπως κάθε άλλο κοινωνικόφαινόμενο, έτσι και το bullying έχει χαρακτήρα δυναμικό και μεταβάλλεταικατά τη διάρκεια του χρόνου, ακολουθώντας τις ευρύτερες μεταβολές στονκοινωνικό χώρο στον οποίο αναφέρεται. Εμείς αξιοποιήσαμε τα στοιχεία τηςέρευνας που έκανε το Παρατηρητήριο το 2013, στην οποία συμμετείχαν61.000 μαθητές από σχολικές μονάδες Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης όλης τηςχώρας. Από αυτά προκύπτει ότι το 33% από τα περιστατικά βίας οφείλεταισε ρατσιστική συμπεριφορά που σχετίζεται με τον τόπο ή τη χώρα καταγωγήςτων μαθητών ή των γονιών τους. Ακόμα, ένα σύνηθες φαινόμενο είναι ησυγκρότηση ομάδων μαθητών από δημοφιλείς μαθητές με κοινωνικέςδεξιότητες που προσελκύουν «ευκολόπιστους» υποστηριχτές. Σε αυτό όμωςπου μένω και αποτελεί την πρόκληση στην προσπάθεια που κάνουμε, είναιότι το 12% των μαθητών θα προτιμήσει να αποσιωπήσει το περιστατικό καινα μην το αναφέρει σε κανέναν. Αυτό το ποσοστό πρέπει να τομηδενίσουμε.
Στοερωτηματολόγιο για την Πρόληψη της Σχολικής Βίας και του Εκφοβισμού, οιαπαντήσεις δείχνουν πως τα περιστατικά βίας λαμβάνουν χώρα σε μεγάλοποσοστό στον προαύλιο χώρο ή στον διάδρομο (56%), καθώς επίσης και σεαίθουσες διδασκαλίας, αίθουσες καθηγητών, εργαστήρια κ.λπ. (26%). Σεχώρους, δηλαδή, που κανονικά θα ΄πρεπε να επιτηρούνται ή όπου η παρουσίατων εκπαιδευτικών θα έπρεπε να είναι αποτρεπτική. Γιατί αυτό δενσυμβαίνει, κατά την άποψή σας;
Θα πρέπει να σκεφτούμε ότι τοπροαύλιο είναι ο κατεξοχήν χώρος που τα παιδιά περνούν τον ελεύθεροχρόνο τους και κυρίως συγχρωτίζονται μεταξύ τους. Επίσης, οι ενήλικοι–γονείς ή εκπαιδευτικοί– πολλές φορές παρερµηνεύουν ή παραβλέπουν τιςσυµπεριφορές παιδιών που προκαλούν απειλή ή εκφοβισµό σε άλλα παιδιά.Αλλά και όταν ενηµερώνονται γι’ αυτές τις συµπεριφορές, ζητούμενο δενπρέπει να είναι να παρεµβαίνουν µόνο επιφανειακά ή/και κατασταλτικά,αλλά να ακούσουν µε προσοχή, να κατανοήσουν τα αίτια και τις διαστάσειςεκδήλωσής τους, ώστε να βοηθήσουν ουσιαστικά θύτες και θύµατα στηνπρόληψη επανεµφάνισης τέτοιων περιστατικών, διδάσκοντας στα παιδιάτρόπους ανοχής, αποδοχής του διπλανού και ειρηνικής συνύπαρξης. Σαφώς τοεύρημα της έρευνας μας λέει ότι εδώ υπάρχει ευθύνη παρέμβασης.
Στηνίδια έρευνα, στο ερώτημα «ποιες ενέργειες θα έπρεπε να γίνουν για νααισθάνεσαι ασφάλεια στον σχολικό χώρο», οι μαθητές, στη συντριπτική τουςπλειοψηφία απαντούν πως: α) «ο διευθυντής και οι καθηγητές θα ΄πρεπενα ενδιαφέρονται περισσότερο για τους μαθητές και να είναι αυστηροί σεπεριστατικά βίας» (45%) και β) «Οι κανονισμοί του σχολείου πρέπει ναεφαρμόζονται και να τηρούνται» (33%). Πώς το σχολιάζετε;
Η απάντησηαυτή δείχνει, αν θέλετε, μια ωριμότητα των μαθητών. Επιζητούν ένασχολείο οργανωμένο, με κανόνες και είναι ένα μήνυμα που πρέπει οιεκπαιδευτικοί και η διοίκηση της εκπαίδευσης να λάβουμε σοβαρά υπόψη.
Ποιονπαράγοντα θεωρείτε κρίσιμο για την επιτυχία του Παρατηρητηρίου; Τηνενεργοποίηση των καθηγητών ή τη μεγαλύτερη συμμετοχή της μαθητικήςκοινότητας;
Και οι δύο είναι κρίσιμοι παράγοντες για την επίτευξητων στόχων του Παρατηρητηρίου. Και δουλεύουμε και προς τις δύοκατευθύνσεις παράλληλα. Οι Συντονιστές Δράσεων Πρόληψης (εκπαιδευτικοί),ένας σε κάθε Περιφέρεια της Ελλάδας, με επιστημονική κατάρτιση,αξιοθαύμαστο ενθουσιασμό και πείσμα απέναντι στα εμπόδια, καθιστούν τηνπαρουσία του Παρατηρητηρίου ενεργή σε κάθε σχολείο της χώρας:πραγματοποιούν δράσεις με μαθητές, οργανώνουν επιμορφώσειςεκπαιδευτικών, ενημερώνουν συλλόγους γονέων και ενεργοποιούν τοπικάδίκτυα. Επιπλέον, ορίσαμε έναν εκπαιδευτικό υπεύθυνο σε κάθε σχολικήμονάδα, ώστε κάθε παιδί αλλά και γονέας να γνωρίζει ότι μπορεί νααπευθυνθεί για να συζητήσει μαζί του οτιδήποτε σχετικό τον απασχολεί.Αλλά και σε επίπεδο συμμετοχής εκ μέρους της μαθητικής κοινότητας, μεχαρά είδαμε τα σχολεία να ανταποκρίνονται στη δράση «+δημιουργώ», ένανδιαγωνισμό που οργανώσαμε για την ανάδειξη της αφίσας και του λογότυπουτου Παρατηρητηρίου. Τα παιδιά συμμετείχαν με πρωτότυπες αφίσες καιλογότυπα που απεικονίζουν τη φιλοσοφία του Παρατηρητηρίου για θετικάπρότυπα συμπεριφοράς, που δεν αφήνουν χώρο στη βία και στον εκφοβισμόστο σχολείο. Ξέρω ότι πίσω από κάθε ζωγραφιά υπάρχει ένας εκπαιδευτικόςπου νοιάστηκε, που συζήτησε, που ευαισθητοποίησε. Και υπάρχουν και οιμαθητές που με χρώματα και φαντασία επέλεξαν να μη σιωπήσουν μπροστά στηβία.
Σιμεών Κεδίκογλου
Σχετικά θέματα:
Πώς θα μεγαλώσεις ένα παιδί με αυτοπεποίθηση;
Superdad: To πρώτο ελληνικό site για μπαμπάδες
Μαμάδες- κόρες: tips για μια υπέροχη σχέση
