Η Τίνα Μαρινάκη μιλάει στο Madame Figaro και παρουσιάζει μια σουρεαλιστική Αθήνα με τη βοήθεια της ΑΙ.
Η Τίνα Μαρινάκη είναι αρχιτέκτονας με σπουδές στο Πολυτεχνείο Πάτρας και στο Κολούμπια. Ζει και εργάζεται στη Νέα Υόρκη και εδώ και λίγους μήνες διαχειρίζεται τον λογαριασμό @athens_surreal και μόλις 233 δημοσιεύσεις έχει ήδη 2.904 ακολούθους. Απάντησε με προθυμία στις ερωτήσεις του Madame Figaro για αυτό της το project και για τη συμβολή της ΑΙ στην τέχνη της φωτογραφίας.
Πώς προέκυψε η ιδέα για τον λογαριασμό athens_surreal και πόσο γρήγορα προχωρήσατε στην πράξη;
Δοκίμασα να δημιουργήσω εικόνες της Αθήνας όπως θα τις "φανταζόταν" ο Wes Anderson στα τέλη Ιανουαρίου του 2023, με στόχο απλώς να δοκιμάσω για να καταλάβω τι ακριβώς είναι το ΑΙ και τι δυνατότητες έχει. Γρήγορα ξεκίνησα να μοιράζομαι τα αποτελέσματα και χωρίς πολλή σκέψη δημιούργησα το λογαριασμό athens_surreal, όπου και άρχισα να συγκεντρώνω διάφορους σουρεάλ πειραματισμούς αναπαράστασης της Αθήνας.
Το ΑΙ τότε είχε μόλις βρεθεί στην επικαιρότητα, περισσότερο λόγω του ChatGPT, και ήταν κάτι ακόμη σχετικά άγνωστο στο ευρύτερο κοινό - όπως ακριβώς και σ' εμένα. Μέσω του athens_surreal κατάφερα να εστιάσω στο χωρικό πλαίσιο της Αθήνας, ώστε να δοκιμάσω ό,τι σουρεάλ σκηνές μπορούσα να σκεφτώ.
Ποιο είναι το πιο σουρεαλιστικό στοιχείο της "πραγματικής" Αθήνας και ποιο είναι το πιο σουρεαλιστικό στοιχείο που έχετε δημιουργήσει με την ΑΙ για το athens_surreal?
Το πιο σουρεαλιστικό στοιχείο της "πραγματικής" Αθήνας είναι η πολυπλοκότητά της · διαφορετικές εποχές, αφηγήσεις και ιστορίες διεκδικούν τη θέση τους στον ίδιο φυσικό χώρο.
Κάποιες από τις σουρεάλ σκηνές του athens_surreal που ξεχωρίζω είναι μία φουτουριστική εικόνα της Πλάκας, όπου έχουν προσγειωθεί διαστημικά περίπτερα από ταινία επιστημονικής φαντασίας, οι εικόνες με την πόλη πλημμυρισμένη από μπαλόνια, η πισίνα δίπλα στον Παρθενώνα και η αναπαράσταση της Αθήνας ως λούνα παρκ με ένα τρενάκι του τρόμου να διασχίζει τις πολυκατοικίες. Αυτό που με ενδιαφέρει και προσπαθώ να επιχειρήσω με τη βοήθεια του ΑΙ δεν είναι μια ρεαλιστική απεικόνιση, αλλά η επανερμηνεία των χωρικών συνθηκών στα στα όρια του σουρεαλισμού.
Η αισθητική των εικόνων του athens_surreal είναι επηρεασμένη από τις ταινίες του Wes Anderson, έχετε όμως και άλλες αναφορές όταν "χτίζετε" με ΑΙ τις φωτογραφίες;
Οι αναφορές της αισθητικής των εικόνων προέρχονται κυρίως από το χώρο του κινηματογράφου του Wes Anderson και του Denis Villeneuve, αλλά και του χώρου της τέχνης και της ζωγραφικής, του Magritte και του Edward Hopper. Πολλές φορές, επίσης, οι αναφορές προκύπτουν από την καθημερινότητα και πράγματα που θα μου τραβήξουν την προσοχή.
Με ποιες παραμέτρους-κλειδιά δουλεύετε τις ΑΙ φωτογραφίες; Σας ξαφνιάζει το αποτέλεσμα σε σχέση με αυτό που είχατε αρχικά στο μυαλό σας;
Για να χρησιμοποιήσει κανείς το ΑΙ πρέπει να περιγράψει κανείς με λέξεις (παραμέτρους ή prompts στα αγγλικά) την εικόνα που θέλει. Η ανάγκη να περιγράψω με τις σωστές λέξεις μία εικόνα μου φάνηκε εξαιρετικά ενδιαφέρον στην εποχή κατακλυσμού και κατανάλωσης εικόνων που ζούμε.
Το αποτέλεσμα, αν και δημιουργείται από μια μηχανή με έναν αλγόριθμο τυχαιότητας, εξακολουθεί να καθοδηγείται από την ανθρώπινη φαντασία και αποτελεί μια διαδικασία συνεχών δοκιμών - για παράδειγμα τοποθετώντας τις παραμέτρους σε διαφορετική σειρά, προσθέτοντας και αφαιρώντας λέξεις.
Διαβάστε ακόμη: "The Impossible Statue" | το πρώτο παγκοσμίως γλυπτό από AI
Πολλές φορές έχω αποτύχει πλήρως σε κάτι που είχα αρχικά στο μυαλό μου γιατί αποτυγχάνω να το "μεταφράσω" σε μια περιγραφή που μπορεί να αντιληφθεί το ΑΙ και άλλες φορές μέσα από αυτή τη διαδικασία έχω, επίσης, οδηγηθεί σε ένα τελικό αποτέλεσμα που με έχει εκπλήξει γιατί ξεπερνά τις προσδοκίες μου.
Ποια είναι τα μεγαλύτερα πλεονεκτήματα που προσφέρει ως εργαλείο η ΑΙ στη δημιουργία της φωτογραφίας;
Νομίζω ότι δεν μπορούμε ακόμα να καταλάβουμε ή να αντιληφθούμε τα πραγματικά αποτελέσματα της Τεχνητής Νοημοσύνης και ποια θα είναι η πραγματική προσφορά της - ή απειλή - στην τέχνη.
Η τέχνη της αναπαράστασης και η φωτογραφία ήταν πάντα μια διαδικασία πειραματισμού και υπέρβασης ορίων και η τεχνητή νοημοσύνη είναι ένα παντοδύναμο εργαλείο που έχει τη δυνατότητα να ξεπεράσει τα όρια της τέχνης όπως τη γνωρίζουμε.
Ωστόσο, μαζί με τις ανεξάντλητες δυνατότητες της τεχνητής νοημοσύνης προκύπτει και το ζήτημα των πνευματικών δικαιωμάτων και ο έλεγχος των βάσεων δεδομένων, αφού υπάρχουν πολλοί καλλιτέχνες που ανησυχούν ότι οι βάσεις δεδομένων μπορεί να περιλαμβάνουν και εικόνες που προστατεύονται από πνευματικά δικαιώματα.
Έτσι είναι απαραίτητο να υπάρχει ο απαραίτητος έλεγχος προκειμένου να αποφευχθεί η πειρατική πνευματική ιδιοκτησία αμέτρητων καλλιτεχνών, φωτογράφων, εικονογράφων και άλλων κατόχων δικαιωμάτων, καθώς και έλεγχος των βάσεων και συλλογής δεδομένων για την αποφυγή προπαγανδιστικής πολιτικής και διάδοσης ψευδών ειδήσεων.
Η ΑΙ απογειώνει τον σουρεαλισμό όμως μπορεί να αντικαταστήσει τον φωτογράφο;
Σε καμία περίπτωση κατά τη γνώμη μου. Όπως και η δυνατότητα φωτογραφικής μηχανής στα smartphones δε μας καθιστά αυτόματα όλους φωτογράφους, έτσι θεωρώ ότι και η χρήση του ΑΙ δεν αντικαθιστά σε καμία περίπτωση το φωτογράφο ή τον καλλιτέχνη. Το photoshop δεν αντικατέστησε τον φωτογράφο, η φωτογραφία παλαιότερα δεν αντικατέστησε τη ζωγραφική...
Πιστεύω βαθιά στον ανθρώπινο παράγοντα και την ανθρώπινη δημιουργία, αλλά και στην εξέλιξή του. Θεωρώ ότι το ΑΙ μπορεί να αποτελέσει ένα παντοδύναμο εργαλείο ώστε να εξελιχθεί και να οδηγηθεί η τέχνη και η φωτογραφία σε άλλες κατευθύνσεις.
Θα συμβουλεύατε έναν ερασιτέχνη φωτογράφο να πειραματιστεί με την ΑΙ και εφόσον το κάνει τι πρέπει να έχει κατά νου;
Σίγουρα θα συμβούλευα τον οποιονδήποτε - και ιδιαίτερα τους δημιουργικούς ανθρώπους - να πειραματιστούν με τις διάφορες πλατφόρμες τεχνητής νοημοσύνης και να βρουν την πλατφόρμα που τους ταιριάζει. Οι χρήστες στο DALL-E 2,το Midjourney και άλλες πλατφόρμες μπορούν, εκτός από τη δημιουργία μιας εξ' ολοκληρου νέας εικόνας, να επεξεργαστούν μια προϋπάρχουσα εικόνα τους χρησιμοποιώντας εντολές κειμένου.
Αυτό που θα πρέπει κανείς ωστόσο να λαμβάνει υπόψιν - εκτός από το ζήτημα (πιθανής) καταπάτησης δικαιωμάτων των καλλιτεχνών που προαναφέρθηκε - είναι ότι η τεχνητή νοημοσύνη δεν είναι ουδέτερη και στη διαδικασία απορρόφησης ενός συνόλου δεδομένων και παραμέτρων προκύπτουν ζητήματα διαφάνειας και εκπροσώπησης.
Διαβάστε ακόμη: Μετά το ChatGPT, το GirlfriendGPT που 'κλωνοποιεί' συντρόφους
Οι εικόνες που κατανάλωνε η μηχανή δεν ήταν απαραίτητα "ουδέτερες", με αποτέλεσμα να δημιουργεί εικόνες που υπόκεινται σε ανακρίβειες ή αλγοριθμική μεροληψία. Για παράδειγμα πολλές φορές στις εικόνες παρουσιάζεται υψηλότερος αριθμός ανδρών όταν οι παράμετροι του χρήστη δεν αναφέρουν το φύλο ή μπορεί να δημιουργεί ρατσιστικές ή στερεοτυπικές εικόνες. Για τη συμπερίληψη και την αποφυγή στερεοτύπων και αλγοριθμικής μεροληψίας, έχει ιδιαίτερη σημασία ποιες ομάδες του πληθυσμού εκπροσωπούνται στον κόσμο του τεχνολογικού σχεδιασμού και της ανάπτυξης και ποιες ομάδες επιμελούνται το περιεχόμενο.
Πόσο συμβάλλει η επικοινωνία με τους followers στο τι θα δημιουργήσετε; Υπάρχει δημιουργική ανταλλαγή ιδεών;
Πολλές φορές followers έχουν επικοινωνήσει με υπέροχα μηνύματα ότι το athens_surreal τους ωθεί να αγαπήσουν ξανά την πόλη και τη μαγεία της, με σχόλια και παρατηρήσεις για αστοχίες σε εικόνες, με ερωτήσεις για τη διαδικασία δημιουργίας των εικόνων αλλά και, τελευταία λόγω της εξοικείωσης πλέον με το ΑΙ, με ιδέες προτάσεις για επόμενες δημιουργίες!
Θεωρώ εξαιρετικά δημιουργική την επικοινωνία και την ανταλλαγή ιδεών και ευελπιστώ να συνεχίσει.
